Ο θάνατος παραμονεύει...

 
Η Λουντμίλα Ιγκνατένκο, σύζυγος του πυροσβέστη Βασίλι Ιγκνατένκο ο οποίος έχασε τελικά τη μάχη για τη ζωή αφήνοντάς τη χήρα με ένα παιδί στην κοιλιά, μιλώντας στο βιβλίο της Λευκορωσίδας δημοσιογράφου και συγγραφέως Σβετλάνα Αλεξίεβιτς με τίτλο «Τσερνόμπιλ: Ενα χρονικό του μέλλοντος», ξετυλίγει τη σπαρακτική εμπειρία της: «Να σας μιλήσω για την αγάπη ή για τον θάνατο; Δεν ξέρω… Μήπως τελικά είναι το ίδιο;» λέει.

Καθώς περιγράφει τις τελευταίες στιγμές τους ρίγη με διαπερνούν: «Εκείνη τη νύχτα, μέσα στον ύπνο μου άκουσα έναν θόρυβο. Σηκώθηκα να δω από το παράθυρο. Με είδε και μου είπε: “Κλείσε τα παράθυρα και πέσε στο κρεβάτι. Επιασε φωτιά ο αντιδραστήρας. Θα γυρίσω γρήγορα”. Δεν πρόλαβα να δω την έκρηξη. Μόνο τις φλόγες. Τα πάντα έμοιαζαν να τρέμουν μες στον ζεστό αέρα. Φλόγες υψώνονταν μέχρι τον ουρανό και παντού καπνός… αφόρητη ζέστη. Και αυτός ήταν εκεί έξω. Τέσσερις η ώρα… Πέντε… Εξι… Στις επτά με ενημέρωσαν ότι βρισκόταν στο νοσοκομείο». Οσο για το παιδί τους λέει: «Πίστευα ότι μέσα μου ήταν απολύτως προστατευμένο... Πέθανε μόλις γεννήθηκε».

Και σε ένα άλλο σημείο του βιβλίου, μια μητέρα μιλά για τη δική της ατυχία να φέρει στον κόσμο το παιδί της μετά το πυρηνικό ατύχημα: «Η κόρη μου δεν μοιάζει με τα άλλα παιδιά. Οταν γεννήθηκε, δεν ήταν ένα κανονικό νεογέννητο, αλλά ένας ζωντανός σάκος, κλειστός απ’ όλες τις πλευρές, χωρίς ούτε ένα ράγισμα. Μόνον τα μάτια της ήταν ανοιχτά. Στον ιατρικό φάκελό της έγραψαν “Σύνθετη παθολογία εκ γενετής: απλασία της έδρας, απλασία του κόλπου, απλασία του αριστερού νεφρού”. Κάπως έτσι λέγεται αυτό που έχει με επιστημονικούς όρους... Τη δεύτερη μέρα της ζωής της την πήγα στο χειρουργείο. Ανοιξε τα μάτια της και μου φάνηκε πως μου χαμογέλασε. Στην αρχή νόμισα πως θα έβαζε τα κλάματα όμως, μα τον Θεό, χαμογέλασε! Τα νεογέννητα με τέτοια παθολογία δεν επιζούν, πεθαίνουν αμέσως. Δεν πέθανε όμως, γιατί την αγαπώ. Σε τέσσερα χρόνια υποβλήθηκε σε τέσσερις εγχειρήσεις. Είναι το μοναδικό παιδί στη Λευκορωσία που επέζησε με τέτοια σύνθετη παθολογία. Τη λατρεύω. Δεν μπορώ να ξανακάνω παιδιά. Δεν το τολμώ» λέει η Λαρίσα Ζ. μιλώντας στη συγγραφέα Σβετλάνα Αλεξίεβιτς, η οποία παρουσιάζει μέσα από αυτές και εκατοντάδες άλλες εμπειρίες το μέγεθος της καταστροφής του Τσερνόμπιλ.
ΝΕΚΡΗ ΖΩΝΗ
«Στον πόλεμο τρώγαμε τσουκνίδες και αγριόχορτα. Μπορεί να είχαμε πρηστεί από την πείνα, αλλά δεν πεθάναμε... Βρίσκαμε βατόμουρα και μανιτάρια στο δάσος... Τώρα όμως... Δεν μπορούμε να πιούμε γάλα. Δεν μπορούμε να μαγειρέψουμε φασόλια. Μας απαγόρεψαν τα μανιτάρια και τα βατόμουρα. Μας ζητούν να μουλιάζουμε τρεις ώρες το κρέας στο νερό. Να αλλάζουμε δύο φορές το νερό όταν βράζουμε τις πατάτες. Ποιος όμως μπορεί να τα βάλει με τον Θεό;» αναρωτιούνται οι εναπομείναντες κάτοικοι.

Η περιοχή του Τσερνόμπιλ έχει φύση, αλλά δεν μπορείς να την αγγίξεις. «Δεν υπήρχαν μυρωδιές. Τα δέντρα ολάνθιστα, αλλά τα άνθη τους δεν μύριζαν. Θυμάμαι πως ήθελες, και έπρεπε, να πλυθείς, αλλά δεν ήσουν σίγουρος ούτε για το νερό. Και περνώντας τις ζώνες αποκλεισμού των δέκα και των τριάντα χιλιομέτρων έβλεπες τους λιγοστούς ανθρώπους που καλλιεργούσαν τη γη, αν και είναι μολυσμένη. Ειδικά οι ηλικιωμένοι είναι εκείνοι που επιλέγουν να πεθάνουν στα σπίτια τους. Αλλά και νεότεροι. Πώς να πείσεις τους ανθρώπους ότι δεν μπορούν να τρώνε αγγουράκια και ντομάτες από τον κήπο τους; Τι θα πει “δεν μπορούν”; Αλλωστε, η ραδιενέργεια είναι αόρατη!» λέει μια καθηγήτρια στο βιβλίο τής Αλεξίεβιτς.

ΤΙ ΦΟΥΚΟΣΙΜΑ, ΤΙ ΤΣΕΡΝΟΜΠΙΛ

Η Σβετλάνα Αλεξίεβιτς ξέρει πολύ καλά πλέον τι σημαίνει η Φουκοσίμα για την παγκόσμια κοινότητα και γι’ αυτό γράφει: «Ο πυρηνικός φόβος έκανε τον κόσμο μικρό. Οι όροι “δικοί μας - ξένοι”, “μακριά - κοντά” δεν είναι πλέον δόκιμοι. Ολοι θυμηθήκαν ότι τα ραδιενεργά σύννεφα του Τσερνόμπιλ το τέταρτο είκοσιτετράωρο είχαν φτάσει κιόλας πάνω από την Αφρική και την Κίνα. Το πρώτο πυρηνικό μάθημα ήταν το Τσερνόμπιλ. Ακόμη και στη Βίβλο υπάρχει μια προειδοποίηση, αλλά αυτήν την ερμήνευσαν ως ολοκληρωτισμό. Ατελείς σοβιετικοί πυρηνικοί αντιδραστήρες, τεχνολογικός αναχρονισμός, ασυναρτησία και κλοπές… Ο πυρηνικός μύθος δεν υπέστη κακό. Το σοκ πέρασε γρήγορα. Η ακτινοβολία δεν σκοτώνει ακαριαία, όμως όταν ο άνθρωπος εμφανίσει καρκίνο μέσα σε πέντε χρόνια, αυτό πια δεν ενδιαφέρει κανέναν. Αλλά υπάρχουν στατιστικά στοιχεία που έχουν συλλέξει ανεξάρτητοι Ρώσοι οικολόγοι, για τα οποία επικρατεί σιωπή: μετά το Τσερνόμπιλ πέθαναν 1,5 εκατ. άνθρωποι»!

Στη Φουκοσίμα δεν μπορεί να πει κανείς ακριβώς πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα και αν οι συνέπειες θα είναι παρόμοιες με αυτές του Τσερνόμπιλ σημειώνουν οι υπεύθυνοι της Greenpeace.

Σήμερα σε όλον τον κόσμος λειτουργούν 442 πυρηνικοί αντιδραστήρες, σε περίπου τριάντα χώρες. Στις Ηνωμένες Πολιτείες 103, στη Γαλλία 59, την Ιαπωνία 55, τη Ρωσία 31 και 146 σε άλλες χώρες. Είναι επαρκής αριθμός, ώστε να έρθει η συντέλεια του κόσμου. Το 20% από όλους τους πυρηνικούς σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται σε σεισμογενείς περιοχές.

Μετά το ατύχημα της Φουκουσίμα αρκετές κυβερνήσεις φαίνεται να αλλάζουν τη στάση τους και να προχωρούν στο σταδιακό κλείσιμο των πυρηνικών εγκαταστάσεων, υπό τις έντονες πιέσεις πολιτών και οργανώσεων. Χαρακτηριστικό είναι το ότι, σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, το 59% των πολιτών σε χώρες που έχουν αναπτύξει πυρηνικά προγράμματα λέει «όχι» στη χρήση τους.

ΤΑ ΠΥΡΗΝΙΚΑ ΜΑΣ ΠΑΙΡΝΟΥΝ ΤΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗ ΖΩΗ
«Με την πυρηνική ενέργεια βάλλεται το δικαίωμα στη ζωή και τελικά τα πυρηνικά ατυχήματα δεν είναι τοπικά, είναι παγκόσμια. Γι’ αυτό δεν πρέπει να αδιαφορούμε για το αν γειτονικές χώρες αναπτύσσουν πυρηνικές εγκαταστάσεις» λέει η γιατρός Μαρία Αρβανίτη-Σωτηροπούλου (φωτ.), πρόεδρος της Πανελλήνιας Ιατρικής Εταιρείας Κατά των Πυρηνικών. Υπενθυμίζει δε: «Σύμφωνα με στοιχεία ιατρικών οργανισμών, συνολικά 1,5 δισ. άνθρωποι είχαν σκοτωθεί, παραμορφωθεί ή νοσήσει σοβαρά μέχρι το 2000 εξαιτίας της πυρηνικής τεχνολογίας και υπάρχουν πλέον συσσωρευμένοι κίνδυνοι από τα πυρηνικά παντού».

Περιγράφει πολύ παραστατικά το τι έπεται σε περίπτωση κάποιου πυρηνικού ατυχήματος ή δοκιμής: «Το θερμικό κύμα, μια πύρινη σφαίρα, θα αποτεφρώσει οτιδήποτε συναντήσει σε ακτίνα 8-10 χιλιομέτρων. Ολοι οι ζωντανοί οργανισμοί θα εμφανίσουν εγκαύματα τρίτου βαθμού, δηλαδή έως το κόκκαλο, ασυμβίβαστα με τη ζωή. Οι πυρκαγιές που θα ξεσπάσουν θα καταναλώσουν το οξυγόνο και όποιος κλειστεί σε καταφύγια θα πεθάνει από ασφυξία… Αλίμονο σε αυτούς που θα επιζήσουν. Θα σέρνονται με κουρελιασμένες σάρκες και κανείς δεν θα μπορεί να τους συντρέξει. Σήμερα γίνεται μεγάλος αγώνας από τον ιατρικό κόσμο (IPPNW) για το σταμάτημα της κούρσας των πυρηνικών» καταλήγει.
Ο θάνατος παραμονεύει...