Ύψος. Το παιδί μου σταμάτησε να ψηλώνει

Οι γονείς ολοένα και ενημερώνονται περισσότερο για την υγεία των παιδιών τους από εκπαιδευτικά συνέδρια για γονείς, από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αλλά και την ευρεία χρήση του διαδικτύου. 
Το ύψος του παιδιού τους είναι ένα θέμα που τους ανησυχεί συχνά.  Βλέποντας το παιδί τους να είναι το πιο κοντό στην τάξη ή να φορά τα ίδια παντελόνια για αρκετό διάστημα αρχίζουν να ανησυχούν.




Πότε όμως θεωρείται ένα παιδί ότι δε ψήλωσε επαρκώς για την ηλικία του;  Λεπτομέρειες για τις αιτίες και τη διερεύνηση ενός παιδιού με κοντό ανάστημα αναφέρονται  σε σχετικό άρθρο.  Εδώ εστιάζονται τα σημεία που θα κτυπήσουν καμπανάκι ότι ένα παιδί δε ψηλώνει ικανοποιητικά.

Πότε πρέπει λοιπόν να ανησυχήσουν οι γονείς για το ύψος των παιδιών τους;
 - εάν ένα παιδί  2-6 ετών δε ψηλώνει πάνω από 5cm χρόνο.
-  μετά την ηλικία των 6 ετών έως την έναρξη της εφηβείας ανησυχούμε όταν ένα αγόρι δε ψηλώνει πάνω από 4cm το χρόνο και όταν ένα κορίτσι δε ψηλώνει πάνω από 4.5cm το χρόνο.
- όσον αφορά την περίοδο της εφηβείας τα παιδιά ψηλώνουν 8-14cm/χρόνο.  Στα αγόρια η εφηβεία αρχίζει συνήθως στα 12.  Υπάρχουν όμως αγόρια που μπαίνουν στην εφηβεία στα 10.  Στα κορίτσια η εφηβεία ξεκινά 2 χρόνια νωρίτερα.  Τα σημάδια της εφηβείας αναλύονται με λεπτομέρεια σε σχετικό άρθρο.
Η περίοδος αυτή της εφηβείας που έχουμε το λεγόμενο άλμα αύξησης (growth spurt) διαρκεί συνήθως 2 χρόνια. 

Αξιολογώντας λοιπόν την αύξηση του ύψους του παιδιού στο χρόνο και ταυτόχρονα την εφηβεία του, ελέγχουμε εάν αναπτύσσεται κανονικά.
Επίσης θα ήθελα να σημειώσω  ότι υπάρχει διακύμανση της αύξησης του ύψους ανάλογα με την εποχή του χρόνου. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά την Άνοιξη ψηλώνουν περισσότερο.   Επομένως η αύξηση του ύψους αξιολογείται για χρονικό διάστημα ενός έτους.  Ένα παιδί μπορεί να μην έχει ψηλώσει σε 6 μήνες αλλά τους επόμενους 6 μήνες να έχει κερδίσει όσο έπρεπε για ένα χρόνο για την ηλικία του.

Για να δούμε λοιπόν εάν ένα παιδί ψηλώνει ικανοποιητικά πρέπει να αξιολογηθούν κάποιοι παράγοντες και δεν υπάρχει λόγος οι γονείς να πανικοβάλλονται εάν το παιδί τους σε λίγους μήνες δεν κέρδισε ούτε 1cm.   Οι παράγοντες που αξιολογούνται είναι οι ακόλουθοι:

• ηλικία του παιδιού
• φύλο
• ύψος που κέρδισε το παιδί σε ένα χρόνο

Επίσης για πιο ακριβή αξιολόγηση του ύψους σε χρονικό διάστημα ενός έτους υπάρχουν ειδικές καμπύλες που ονομάζονται growth velocity charts και χρησιμοποιούνται από τους παιδιάτρους.  Εδώ καταγράφεται ο ρυθμός αύξησης του ύψους του παιδιού σε ένα χρόνο σε σχέση με το φύλο και την ηλικία του (υπάρχουν διαφορετικές καμπύλες για τα αγόρια και τα κορίτσια).  Εάν ο ρυθμός αύξησης είναι κάτω από τη 10η εκατοστιαία θέση (πληροφορία που ανευρίσκεται από την καμπύλη) χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος.

Συμπερασματικά λοιπόν όταν ένα παιδί δε ψηλώνει ικανοποιητικά για την ηλικία του είναι ανησυχητικό και πάντοτε εμείς οι παιδίατροι οφείλουμε να ακούμε και να ελέγχουμε με προσοχή τις ανησυχίες μιας μητέρας χωρίς να τη θεωρούμε υπερβολική.  Από την άλλη μεριά οι γονείς καλό είναι να επισκέπτονται το παιδίατρό τους τουλάχιστον μια φορά το χρόνο για την αξιολόγηση της ανάπτυξης του παιδιού τους γιατί δεν είναι σπάνιο φαινόμενο οι επισκέψεις στον παιδίατρο να γίνονται μόνο με την αφορμή μιας αρρώστιας.

Ελισάβετ Ευσταθίου, Παιδίατρος -  www.paidiatros.com