Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015

Τα αυτοάνοσα νοσήματα και η Ψυχολογία

Παράδειγμα:
Μια μέρα η Μ. πήγε στο κομμωτήριο. Εκεί που η κομμώτρια ετοιμαζόταν για το κούρεμα στο χτένισμα των μαλλιών βλέπει μια τρύπα στο κεφάλι της Μ. χωρίς μαλλιά. Τη ρωτά
φανερά παγωμένη και τρομαγμένη αν έχει κάνει κάτι στα μαλλιά της. Η απάντηση είναι όχι. Την ξαναρωτά αν της έχει πει κανείς τίποτα για τα μαλλιά της. Η απάντηση είναι και πάλι όχι. Γιατί τι συμβαίνει; Σου λείπουν μαλλιά στο μέγεθος ενός αβγού. Η Μ. προσπαθεί να συγκρατήσει την ταραχή της και τον τρόμο της. Λείπουν μαλλιά; Πώς; Γιατί; Τι συνέβη ;Πανικός και φόβος για το χειρότερο .Επόμενο βήμα, επίσκεψη σε ειδικό δερματολόγο για το τριχωτό της κεφαλής. Διάγνωση; Γυροειδής αλωπεκία, αυτοάνοσο νόσημα. Μα πώς; Γιατί; Ειδική θεραπεία, παρακολούθηση και όχι άγχος, όχι πίεση, κανένα αρνητικό συναίσθημα πια στο νυπερθετικό βαθμό.

Τι είναι τα αυτοάνοσα;
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Χ.Μ. Μουτσόπουλο, Διευθυντή Κλινικής και Εργαστηρίου Παθολογικής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών ορίζει τα αυτοάνοσα ως εξής:
“Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ένα πολύπλοκο δίκτυο από κύτταρα και συστατικά κυττάρων (που ονομάζονται μόρια). Ο φυσιολογικός ρόλος του ανοσοποιητικού συστήματος είναι να προστατεύει τον οργανισμό και να αντιμετωπίζει τις λοιμώξεις που προκαλούνται από βακτήρια, ιούς και άλλα μικρόβια που εισβάλλουν στο σώμα. Όταν κάποιος πάσχει από ένα αυτοάνοσο νόσημα, το ανοσοποιητικό του σύστημα λανθασμένα επιτίθεται εναντίον του ίδιου του σώματός του, στοχεύοντας τα κύτταρα, τους ιστούς και τα όργανά του. Η συσσώρευση κυττάρων και μορίων του ανοσοποιητικού συστήματος σ' ένα σημείο του σώματος που δέχεται επίθεση, είτε φυσιολογικά στα πλαίσια λοίμωξης, είτε "λανθασμένα" σε ένα αυτοάνοσα νόσημα αναφέρεται ευρέως ως φλεγμονή.“
Τα αυτοάνοσα μπορεί να προσβάλουν το νευρικό σύστημα (σκλήρυνση κατά πλάκας), το δέρμα (γυροειδής αλωπεκία, ψωρίαση, λεύκη), το αίμα, το γαστρεντερικό (νόσος του Crohn),τα αιμοφόρα αγγεία, τους ενδοκρινείς αδένες.

Τα αυτοάνοσα δεν είναι μεταδιδόμενα νοσήματα. Οι αιτίες τους ακόμα δεν έχουν βρεθεί, υπάρχουν ωστόσο κληρονομικές συσχετίσεις. Μπορεί κάποιος στην οικογένεια να έχει Λύκο και κάποιος συγγενής να παρουσιάσει κάποιο άλλο αυτοάνοσο νόσημα. Πολλοί λένε ότι η Ψυχολογία του ατόμου παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση κάποιου αυτοάνοσου. Το άγχος δεν έχει εξακριβωθεί αν είναι μια γενετήσια αιτία των νοσημάτων, αλλά από έρευνες έχει φανεί πως πολλά άτομα παρουσίασαν κάποιο αυτοάνοσο νόσημα μετά από περίοδο έντονου στρες, θλίψης και πένθος. Η συχνότητα των αυτοάνοσων είναι πιο υψηλή από τον καρκίνο. Ένας στους δέκα πολίτες στην Ευρώπη πάσχει από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ένωση Αυτοάνοσων Νοσημάτων πενήντα εκατομμύρια ένας στους πέντε, πάσχουν από κάποιο αυτοάνοσο νόσημα και οι αριθμοί φαίνεται να είναι αντίστοιχοι και για τον Ευρωπαϊκό πληθυσμό.


Γιατί συμβαίνει αυτό;
Σύμφωνα με νέες μελέτες όσο υψηλότερο το βιωτικό επίπεδο τόσο μεγαλύτερη είναι η επίπτωση των αυτοάνοσων, είναι το τίμημα που πληρώνουμε για έναν τρόπο ζωής που συνεχώς απομακρύνεται από το φυσιολογικό.

ΗΨυχολογία στα αυτοάνοσα:
Όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω οι παράγοντες για την εμφάνιση ενός αυτοάνοσου δεν είναι ακόμα γνωστοί και μπορεί να εμφανιστεί στο άτομο μετά από μια δύσκολη περίοδο της ζωής του. Επειδή πρόκειται για χρόνιες παθήσεις με πιθανότητες εξέλιξης της νόσους αλλά και σταθεροποίηση αυτής χωρίς να μπορεί να το γνωρίζει εξαρχής, θα πρέπει το άτομο για αρχή να αποδεχθεί αυτή την νέα κατάσταση στη ζωή του με τις όποιες αλλαγές χρειάζονται στη διατροφή, στη λήψη φαρμακευτικής αγωγής κλπ αλλά και στη διαχείριση των συναισθημάτων του προς τον ίδιο του τον εαυτό, τους άλλους και τις καταστάσεις της ίδιας της ζωής. Η ανακοίνωση μιας χρόνιας πάθησης μπορεί να φέρει αναστάτωση στον ασθενή για το μέλλον του, με αποτέλεσμα να νιώθει έντονη θλίψη, αίσθημα αδικίας, να διαταραχθεί ο ύπνος και η όρεξη, άρνηση για συμμόρφωση στη θεραπεία, φοβίες, κοινωνική απόσυρση, χαμηλή αυτοκετίμηση και αυτοπεποίθηση,δυσκολία να συνεχίσει τη ζωή του έτσι όπως την είχε καθορίσει μέχρι στιγμής,δυσκολία στη θέσπιση στόχων, σεξουαλικές δυσκολίες, απώλεια της ευχαρίστησης.

Δεν μπορούμε να πούμε να πούμε πώς όλοι οι άνθρωποι που έρχονται αντιμέτωποι με μια τέτοια κατάσταση θα παρουσιάσουν όλα τα παραπάνω συμπτώματα ως προς το Ψυχολογικό κομμάτι. Το πάσχον άτομο που βλέπει όμως πια τη ζωή του να αλλά ζει άρδην λόγω της νόσου και νιώθει πως οι δυνάμεις του το εγκαταλείπουν καλό θα είναι ή μάλλον θα πρέπει να επισκεφθεί κάποιον Σύμβουλο Ψυχικής Υγείας ώστε να μάθει ζει και να ρυθμίζει μόνο του την πάθηση μέσα από τον έλεγχο των συναισθημάτων και κατ' επέκταση της ίδιας του της ζωής. Ο Σύμβουλος μπορεί να δυναμώσει τον θετικό τρόπο σκέψης του ατόμου έναντι του αρνητικού που επικρατεί συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις,να δουλευτούν πιθανές φοβίες, να δεχθεί την ίδια την πάθηση και να αρχίσει να θέτει στόχους για να επιστρέψει στους πρότερους ρυθμούς του.

Το προαναφερθέν παράδειγμα επελέγη για να δείξω πώς η ανακάλυψη ενός αυτοάνοσου νοσήματος και μάλιστα με εμφανή τα σημάδια του στο σώμα (γιατί έχουν όλα εμφανή σημάδια, κάποια μπορεί να έχουν μόνο πόνους ανάλογα με το σύστημα που έχει χτυπηθεί) μπορεί να προκαλέσει πανικό και φόβο. Μπορεί να διαταραχθεί η εξωτερική εικόνα του ατόμου, επελέγη γυναίκα εδώ, καθώς το άτομο μπορεί να νιώσει ότι χάνει τη σεξουαλικότητα και σεξ απίλ του (για μια γυναίκα τα μαλλιά και το στήθος είναι πολύ σημαντικά στοιχεία της εικόνας τους) και πώς η ανάκαμψη από την έξαρση της ασθένειας απαιτεί υπομονή, αποδοχή, ηρεμία και συνέπεια προς τις υποδείξεις των ειδικών.Φανταστείτε αυτή τη γυναίκα αν κλεινόταν σπίτι της μέχρι να βγουν πάλι τα μαλλιά της; Δεν πιστεύετε πώς θα καθυστερούσε την ίδια της την ίαση; Μήπως τα αυτοάνοσα λοιπόν αφού όπως λέει και η λέξη στρέφεται ο οργανισμός εναντίον του εαυτού απαιτούν και αυτοίαση; 


Vicky Micheli

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αρχειοθήκη ιστολογίου