Μια από τις πλέον μελανές σελίδες της νεότερης ελληνικής ιστορίας με την οποία δεν έχουμε ασχοληθεί μέχρι σήμερα είναι ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897. Η χώρα μας παντελώς
Έλληνες εθελοντές στη Θεσσαλία το 1897 Η επανάσταση στην Κρήτη και η χορήγηση αυτονομίας στη Μεγαλόνησο
Τον Ιανουάριο του 1897 δολοφονήθηκε ο Χριστιανός Εισαγγελέας Χανίων και οι Τούρκοι πυρπόλησαν την Επισκοπή και τις χριστιανικές συνοικίες της πόλης. Στα επεισόδια έλαβαν μέρος και άνδρες του τουρκικού στρατού, κάτι το οποίο ώθησε πολλούς Χριστιανούς να αναζητήσουν καταφύγιο στα πλοία των Μεγάλων Δυνάμεων και αφού ξεσηκώθηκαν, κήρυξαν με ψήφισμα τους την ένωση με την Ελλάδα στις 25 Ιανουαρίου 1897.
Οι εξεγερμένοι συγκεντρώθηκαν στο Ακρωτήρι Χανίων όπου ύψωσαν την ελληνική σημαία και οργάνωσαν το στρατόπεδό τους. Εκατοντάδες εθελοντές από όλη την Ελλάδα έσπευσαν στην Κρήτη με όπλα και πυρομαχικά. Βουλευτές και διαδηλωτές ζητούσαν επίμονα, υπό την καθοδήγηση του ηγέτη της αντιπολίτευσης, Δημητρίου Ράλλη, να σταλεί εκστρατευτικό σώμα στην Κρήτη. Ο πρωθυπουργός Θεόδωρος Δηληγιάννης αναγκάστηκε να δεχτεί τις απαιτήσεις αυτές και την 1η Φεβρουαρίου 1897 στάλθηκαν στην Κρήτη 1.500 άνδρες υπό τη διοίκηση του υπασπιστή του βασιλιά Συνταγματάρχη Τιμολέοντα Βάσσου. Πάντως, αρχικά ο Γεώργιος Α' είχε χαρακτηρίσει μία τέτοια ενέργεια χωρίς τη συγκατάθεση των ξένων δυνάμεων «ληστοπραξία», τελικά όμως άλλαξε γνώμη.
Ο Θεόδωρος Δηλιγιάννης Την ίδια μέρα όμως (1/ 14 Φεβρουαρίου 1897) έστειλαν στην Κρήτη και οι Μεγάλες Δυνάμεις αγήματα από 50-100 άντρες με επικεφαλής έναν Ιταλό αξιωματικό και έθεσαν τη Μεγαλόνησο υπό τον έλεγχο τους. Έσπευσαν δε να υψώσουν τις σημαίες τους στον Φιρκά για επικύρωση της εξουσίας τους. Ο σουλτάνος αποδέχτηκε την πρωτοβουλία των Μεγάλων Δυνάμεων καθώς οι κυβερνήσεις των χωρών τους απέρριψαν την ένωση με την Ελλάδα και αντιπρότειναν την παροχή αυτονομίας. Τελικά τον Μάρτιο του 1897 ολοκληρώθηκε η κατάληψη του νησιού από στρατιωτικά τμήματα των έξι Μεγάλων Δυνάμεων. Οι Άγγλοι κατέλαβαν το Ηράκλειο, οι Ρώσοι το Ρέθυμνο, οι Ιταλοί τα Χανιά, οι Γάλλοι τη Σητεία, οι Γερμανοί τη Σούδα και οι Αυστριακοί την Κίσσαμο.
Γερμανοί φιλέλληνες εθελοντές το 1897 Στις 9 Φεβρουαρίου 1897 ο Ιταλός Αντιναύαρχος Felice Napoleone Canevaro, επικεφαλής των πλοίων των Μεγάλων Δυνάμεων που είχαν αποκλείσει τη Μεγαλόνησο, διέταξε τον βομβαρδισμό του στρατόπεδου των επαναστατημένων Κρητικών που δεν είχαν ικανοποιηθεί από την προτεινόμενη λύση. Οι οβίδες στόχευαν και την ελληνική σημαία που κυμάτιζε στο Ακρωτήρι. Αυτή έπεσε κάτω δύο φορές αλλά ο Σπύρος Καγιαλεδάκης ή Καγιαλές την επανατοποθέτησε στον ιστό. Λίγο μετά νέα οβίδα κατέστρεψε τον ιστό. Ο Καγιαλές έκανε το κορμί του ιστό και ανέβασε τη σημαία ψηλά. Έκπληκτοι οι ξένοι ναύαρχοι διέταξαν την διακοπή του βομβαρδισμό. Οι επαναστατημένοι Κρητικοί ξέσπασαν σε ζητωκραυγές ενώ ο πλοίαρχος του ελληνικού θωρηκτού «Ύδρα» έδωσε εντολή για ανάκρουση του εθνικού μας ύμνου. Η Τουρκία όμως απειλούσε με πόλεμο αν οι ελληνικές δυνάμεις δεν αποχωρούσαν από την Κρήτη.
Βομβαρδισμός στο Ακρωτήρι Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897
Στις 18 Φεβρουαρίου/ 3 Μαρτίου 1897 η ελληνική κυβέρνηση κήρυξε γενική επιστράτευση. Κλήθηκαν υπό τα όπλα 10 κλάσεις εφέδρων. Οι Οθωμανοί είχαν κηρύξει επιστράτευση λίγο νωρίτερα αλλά αντιμετώπισαν σοβαρά προβλήματα, κύριως λόγω οικονομικών δυσχερειών. Η ελληνική κυβέρνηση μετακίνησε στρατεύματα προς τα βόρεια σύνορά της, πιεζόμενη κυρίως από την «Εθνική Εταιρεία». Η κυβέρνηση Δηληγιάννη γνώριζε ότι η πολεμική σύγκρουση με την Τουρκία θα ήταν καταστροφική για τη χώρα μας. Παρ' όλα αυτά, συγκέντρωσε στα θεσσαλικά σύνορα 42.000 πεζούς, 770 ιππείς και 96 πυροβόλα υπό τον Στρατηγό Μακρή και στην Ηπειρο, κατά τον Τάσο Βουρνά, 20.000 πεζούς, ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν και πολλοί άνδρες της Χωροφυλακής υπό τον Δ. Μπαϊρακτάρη, 200 ιππείς και 50 τηλεβόλα υπό τον Συνταγματάρχη Μάνο.
Η μάχη του Βελεστίνου Μετά από κάποια μεθοριακά επεισόδια, στις 5/17 Απριλίου 1897 ξεκίνησε ο ελληνοτουρκικός πόλεμος. Και οι δύο χώρες διέκοψαν τις διπλωματικές τους σχέσεις. Ο διάδοχος Κωνσταντίνος τοποθετήθηκε στη θέση του Αρχιστράτηγου και στάλθηκε στη Λάρισα. Επικεφαλής των τουρκικών δυνάμεων ήταν ο Ετέμ πασάς. Από τις 5 έως τις 11 Απριλίου έλαβε χώρα η λεγόμενη μάχη των συνόρων κατά την οποία η Τουρκία επικράτησε και δύο μεραρχίες της μπήκαν στην περιοχή της Μελούνας. Στις 13/26 Απριλίου οι εχθροί κατέλαβαν τη Λάρισα και κάθε λογής εγκαταλελειμμένο πολεμικό υλικό. Το ηθικό των Ελλήνων βρισκόταν στο ναδίρ. Μόνο ο συνταγματάρχης Σμολένσκης αντιμετώπισε δύο φορές νικηφόρα τα εχθρικά στρατεύματα. Αν και στάλθηκε σιδηροδρομικά μια μεραρχία στο Βελεστίνο για ενίσχυση των ελληνικών δυνάμεων, οι Τούρκοι κατάφεραν να διασπάσουν το μέτωπο και ο Σμολένσκης διέταξε τη σύμπτυξη των στατευμάτων προς τον Αλμυρό.
Η μάχη της Μελούνας το 1897 Η κυβέρνηση στις 22 Απριλίου/4 Μαΐου προέβη σε πλήρη διάλυση του Επιτελείου αφαιρώντας από τον διάδοχο ακόμα και τους υπασπιστές του. Ήταν φανερό ότι του αποδίδονταν ευθύνες για την αποτυχία των επιχειρήσεων. Η είδηση αυτή προκάλεσε αίσθηση: «Παρόμοιον γεγονός είναι αδύνατον να ανεύρει τις (κάποιος) εν τη παγκοσμίω ιστορία», έγραψε ο Θεόδωρος Πάγκαλος.
Οι Τούρκοι στράφηκαν προς τις ελληνικές δυνάμεις που βρίσκονταν στα περίχωρα των Φαρσάλων. Οι Έλληνες απέκρουσαν επανειλημμένα της επιθέσεις, φοβούμενος όμως ότι θα αποκοπεί η οδός διαφυγής προς Δομοκό ο Αρχιστράτηγος διέταξε τη συντεταγμένη κίνηση των στατευμάτων μας προς αυτή την κατεύθυνση. Αυτό έγινε βιαστικά από το βράδυ της 23ης Απριλίου ως και το βράδυ της 24ης Απριλίου. Στον Δομοκό δόθηκε νέα μάχη στην οποία και πάλι ο ελληνικός στρατός ηττήθηκε. Ακολούθησε νέα μάχη στη διάβαση Δερβέν-Φούρκας με νέα τουρκική νίκη.
Ο Διάδοχος Κωνσταντίνος το 1897 Τα ελληνικά στρατεύματα υποχώρησαν άτακτα χάνοντας κάθε έννοια συνοχής και είχαν μεταβλήθηκαν σε άμορφο συρφετό κινούμενο προς τα πίσω. Στο μέτωπο της Ηπείρου τα ελληνικά στρατεύματα κατόρθωσαν να αποκρούσουν μία εχθρική επίθεση εναντίον της Άρτας μεταξύ 6 και 8 Απριλίου. Έπειτα πέρασαν στην αντεπίθεση, απελευθέρωσαν τη Φιλιππιάδα και κινήθηκαν προς τα Πέντε Πηγάδια, αποκρούστηκαν όμως και επέστρεψαν στις προηγούμενες θέσεις τους. Παράλληλα απέτυχε μία επιχείρηση προέλασής τους προς την Πρέβεζα. Οι Τούρκοι βρίσκονταν έξω από τη Λαμία που αποτελούσε τον επόμενο στόχο τους.
Ευτυχώς οι εχθροπραξίες στις 5/17 Μαΐου 1897 σταμάτησαν και λίγες μέρες μετά υπογράφτηκε η ανακωχή. Αυτή έγινε εφικτή μετά από μεσολάβηση του τσάρου Νικολάου Β' προς τον σουλτάνο Αβδούλ Χαμίτ. Στον τσάρο κατέφυγε ο βασιλιάς Γεώργιος Α' μέσω της ρωσικής καταγωγής βασίλισσας Ολγας. Επίσης η βασίλισσα Βικτώρια μετά από παρακλήσεις της εγγονής της Σοφίας, συζύγου του διαδόχου Κωνσταντίνου, πίεσε τη βρετανική κυβέρνηση να μεσολαβήσει.
Η μάχη των Φαρσάλων Ποιες ήταν οι αιτίες της βαριάς ελληνικής ήττας;
Η ελληνική κοινή γνώμη δεν ανέμενε την ντροπιαστική αυτή ήττα. Όμως αν διαβάσει κάποιος τα δεδομένα με τα οποία ξεκίνησε ο πόλεμος, θα καταλάβει ότι επρόκειτο για μία εξαρχής χαμένη υπόθεση. Δεν προβλεπόταν επιθετική ενέργεια στα ελληνικά σχέδια αλλά μόνο στατική άμυνα, δεν είχαν εκπονηθεί σχετικά σχέδια ούτε όμως είχαν γίνει σοβαρά αμυντικά έργα, ούτε εφεδρείες υπήρχαν που θα επέτρεπαν τον σχηματισμό και δεύτερης αμυντικής γραμμής και θα έδιναν τη δυνατότητα στην ελληνική πλευρά να στέλνει ενισχύσεις όπου υπήρχε ανάγκη. Για την κατάσταση του στρατεύματος είναι χαρακτηριστική η φράση του Χαρίλαου Τρικούπη (1832-1896) στη Βουλή λίγα χρόνια πριν: «Δεν έχομεν στρατόν. Ο ελληνικός στρατός της σήμερον είναι αγέλη». Τα στελέχη του πεζικού πριν ελαχίστων εξαιρέσεων ορισμένων αξιωματικών της σχολής Ευελπίδων ήταν αμαθή και ανίκανα. Σε παρόμοια κατάσταση βρισκόταν και το ιππικό.
Στα απομνημονεύματα του Θεόδωρου Πάγκαλου αναφέρονται τα εξής: «Είναι ζήτημα αν υπήρχαν πέντε έξι αξιωματικοί δια την εκτέλεσιν μιας απλής αναγνωρίσεως». Σε κάπως καλύτερη μοίρα βρίσκονταν τα στελέχη του Πυροβολικού και του Μηχανικού γιατί διέθεταν τουλάχιστον θεωρητική μόρφωση. Υστερούσαν όμως στην πρακτική εκπαίδευση. Πολλοί πυροβολητές δεν είχαν ρίξει ούτε μία βολή στη ζωή τους πριν τον πόλεμο! Από το 1880 και μετά το ελληνικό Πεζικό ήταν οπλισμένο με τυφέκια Γκρα (gras), με ξιφολόγχη. Συνολικά ο Ελληνικός Στρατός είχε προμηθευτεί 120.000 τέτοια όπλα. Διέθετε επίσης 50.000 Σασεπό και 10.000 διαφόρων άλλων τύπων. Είχε προβλεφθεί η διάθεση 243 φυσιγγίων ανά τυφέκιο, αλλά οι οπλίτες είχαν μαζί τους μόνο τα 78. Οι άνδρες του Ιππικού είχαν σπάθη και αραβίδα τύπου γκρα ενώ οι υπαξιωματικοί αντί για αραβίδα είχαν περίστροφο Chamelot-Delvigne. Τα ίδια περίστροφα είχαν και οι αξιωματικοί.
Το πυροβολικό είχε γερμανικά πυροβόλα Krupp των 75 και 87 χιλιοστών. Ο αριθμός των πρώτων ήταν 191 και προορίζονταν για τις πεδινές και ορεινές πυροβολαρχία ενώ τα δεύτερα τα «βαριά» προορίζονταν μόνο για τις πεδινές και ήταν 36. Σε κάθε πυροβόλο αντιστοιχούσαν 291 βλήματα από τα οποία το 66% ήταν βολιδοφόρα και τα υπόλοιπα εγκαιροφλεγή. Υπήρχαν τεράστιες ελλείψεις σε είδη ιματισμού και εξαρτύσεως που καλύφθηκαν μετά το τέλος των εχθροπραξιών. Είναι ενδεικτικό ότι σε 85.000 επίστρατους δόθηκαν μόνο 22.000 στολές. Οι υπόλοιποι 63.000 πήραν ένα πηλήκιο, ένα λινό χιτώνιο και μία κουβέρτα! Πρόκειται για τραγελαφικές καταστάσεις που προκαλούν σοκ όταν τις διαβάζουμε 126 χρόνια μετά...
Τα άλογα για το ιππικό και το πυροβολικό ήταν είδος μάλλον σπάνιο. Οι ελλείψεις στο ιππικό δεν καλύφθηκαν ποτέ, σε αντίθεση με το πυροβολικό όπου έστω και την ύστατη ώρα καταβλήθηκε μία μεγάλη και πετυχημένη προσπάθεια για να καλυφθούν τα κενά. Πολλές ίλες ιππικού, ελλείψει αλόγων, πήγαν στις μάχες ως πεζοπόρα τμήματα! Η ίδια κατάσταση διάλυσης επικρατούσε και στην επιμελητεία. Μεταφορικά ζώα δεν υπήρχαν και ήταν επιτακτική η αγορά τουλάχιστον 900 αλόγων και 300 ημιόνων (μουλαριών). Όσα ζώα επιτάχθηκαν μαζί με τους οδηγούς τους τράπηκαν σε φυγή μετά τις πρώτες αποτυχίες. Οι μεταφορές σε πυρομαχικά και τρόφιμα ήταν προβληματικές και πολλά τμήματα μάχονταν χωρίς τροφή για δύο μέρες. Οργανωμένα στρατιωτικά νοσοκομεία δεν υπήρχαν και η περίθαλψη των τραυματιών βασίστηκε κυρίως στην εθελοντική προσφορά γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού.
Ο Ελληνικός Στρατός είχε οργανωθεί σε δύο Μεραρχίες τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα. Στις 26 Ιανουαρίου 1877 ψηφίστηκε ο νόμος ΧΚΕ με βάση τον οποίο οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις οργανώνονταν σε δύο Μεραρχίες, τη «Μεραρχία Ελλάδος» με έδρα την Αθήνα, την οποία αποτελούσαν η 1η και η 2η Ταξιαρχία και η «Μεραρχία Πελοποννήσου» με έδρα την Πάτρα που την αποτελούσαν η 3η και 4η Ταξιαρχία. Το σχήμα αυτό αποδείχτηκε μη λειτουργικό και αποφασίστηκε το 1890 η διάλυση των Μεραρχιών και η ανάδειξη των τεσσάρων Ταξιαρχιών σε αυτοδύναμες μονάδες υπαγόμενες απευθείας στο Αρχηγείο Στρατού. Με βάση αυτή την αναδιάρθρωση έγινε η επιστράτευση του 1897. Αν και η συνολική δύναμη των εφέδρων ήταν 210.400 άνδρες, τελικά επιστρατεύτηκαν μόλις 85.400 καθώς πολλοί είχαν εξεγοράσει τη θητεία τους ή είχαν φύγει για το εξωτερικό.
Να σημειώσουμε ότι αρχηγός του Επιτελείου στον ατυχή πόλεμο του 1897 ήταν ο Συνταγματάρχης Πυροβολικού Κωνσταντίνος Σαπουντζάκης ο οποίος θεωρείτο ως ένας από τους περισσότερο μορφωμένους αξιωματικούς της εποχής του. Στο Στρατηγείο υπηρετούσαν ακόμα ο Λοχαγός Μηχανικού Βίκτωρ Δούσμανης και οι Υπολοχαγοί Ιωάννης Μεταξάς (ο οποίος γίνεται αντικείμενο εκτενούς σχολιασμού σε κάθε σχετικό άρθρο μας) και Ξενοφών Στρατηγός.
Ο τουρκικός στρατός βρισκόταν σε καλύτερη κατάσταση από τον ελληνικό. Εκτός από την αριθμητική υπεροχή του, τα στελέχη του ήταν εκπαιδευμένα σε υψηλό βαθμό. Γερμανοί αξιωματικοί είχαν αναλάβει τα τελευταία χρόνια την εκπαίδευσή του. Ο οπλισμός του ήταν ανώτερος του ελληνικού, πολλά τμήματά του ήταν εφοδιασμένα με επαναληπτικά όπλα και το βεληνεκές των πυροβόλων του ήταν αρκετά μεγαλύτερο από το αντίστοιχο των πυροβόλων του ελληνικού στρατού. Αν μάλιστα ο Τούρκος αρχιστράτηγος και οι μέραρχοι του δεν διέπρατταν σωρεία λαθών, ιδιαίτερα κατά τη μάχη των Φαρσάλων, ο στρατός μας θα είχε εκμηδενιστεί.
Η κυβέρνηση Δηληγιάννη προχώρησε στην επιστράτευση και τον πόλεμο με την Τουρκία πιεζόμενη από την κοινή γνώμη και την αντιπολίτευση του Δημητρίου Ράλλη. Ο Ράλλης συχημάτισε κυβέρνηση στις 18 Απριλίου 1897 ως τις 21 Σεπτεμβρίου 1897. Ο Βίκτωρ Δούσμανης χαρακτηρίζει στα απομνημονεύματα του την αντιπολίτευση της οποίας ηγούνταν ο Ράλλης ως «σπείρα πατριδοκάπηλων και εξ ατομικών συμφερόντων αυτοανακηρυττομένων πατριωτών». Ο Γ. Κορδάτος υποστηρίζει ότι, πιθανόν, τον Δ. Ράλλη είχαν πλησιάσει άμεσα η έμμεσα Γερμανοί πράκτορες...
Ο Δημήτριος Ράλλης Οι επαχθείς για την Ελλάδα όροι της ειρήνης
Στις 6/18 Σεπτεμβρίου 1897 υπογράφηκε μία προκαταρκτική Συνθήκη μεταξύ των διπλωματικών αντιπροσώπων των Μεγάλων Δυνάμεων και των αντίστοιχων της Υψηλής Πύλης χωρίς συμμετοχή της Ελλάδας. Σε αυτή συμπεριλήφθηκε διάταξη που υπήρχε για πρώτη φορά σε κείμενο περί τερματισμού μιας ένοπλης σύρραξης. Σύμφωνα με αυτή θα ιδρυόταν στην Αθήνα μία διεθνής επιτροπή από αντιπροσώπους των Μεγάλων Δυνάμεων. Τα μέλη της θα διευκόλυναν την ταχεία καταβολή αποζημίωσης, χωρίς να θιγούν τα δικαιώματά των παλαιών δανειστών της Ελλάδας. Στις 2 Οκτωβρίου 1897 ξεκίνησαν στην Κωνσταντινούπολη οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη της οριστικής συνθήκης. Η ελληνοτουρκική μεθόριος τροποποιήθηκε ελαφρά σε βάρος της Ελλάδας.
Ορισμένοι Τούρκοι και Ρουμάνοι κυκλοφόρησαν ένα κείμενο με πλαστογραφημένες 11.000 υπογραφές Βλάχων οι οποίοι ζητούσαν, δήθεν, να μην επανέλθουν υπό την ελληνική κυριαρχία. Επρόκειτο για μία ανερυθρίαστη και χονδροειδή προσπάθεια αποσπάσεως εδαφών από την Ελλάδα. Το κείμενο που υποτίθεται ότι υπέγραφαν 11.000 Βλάχοι είχε συνταχθεί σε άψογα γαλλικά, κάτι που επεσήμανε ακόμα και ο επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας. Έτσι αυτό δεν έπαιξε κανένα ρόλο στη χάραξη της ελληνοτουργικής μεθορίου. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία κατέλαβε ορισμένα στρατηγικά σημεία στην ορεινή γραμμή Ολύμπου-Καμβουνίων. Πάντως μόνο ένα ελληνικό χωριό εκκενώθηκε από τους κατοίκους του ,ενώ η χώρα μας διατήρησε το μεγαλύτερο μέρος της Θεσσαλίας και την Αρτα.
Οθωμανοί αξιωματικοί το 1897 Πάντως η ευνοϊκή αντιμετώπιση της Ελλάδας στο εδαφικό συνεπαγόταν την επιβολή σκληρών οικονομικών όρων για τη χώρα μας, η οποία θεωρήθηκε υπαίτια για την έναρξη του πολέμου. Έτσι καταδικάστηκε στην καταβολή 4.000.000 τουρκικών λιρών ως αποζημίωση στην αμυνόμενη οθωμανική αυτοκρατορία. Η ευρισκόμενη σε άθλια οικονομική κατάσταση Ελλάδα δεν διέθετε το ποσό αυτό και οι Μεγάλες Δυνάμεις αποφάσισαν τη σύσταση μιας επιτροπής, τα μέλη της οποίας θα έλεγχαν τις πράξεις και τις διαθέσιμες προσόδους για την εξόφληση του δανείου της πολεμικής επανορθώσεως αλλά και των υπόλοιπων εθνικών χρεών. Μάλιστα η κυβέρνηση έχασε τον έλεγχο του μονοπωλίου άλατος, πετρελαίου, σπίρτων, παιγνιόχαρτων, τσιγαρόχαρτου και σμύριδας της Νάξου ενώ και τα ποσά από τον φόρο κατανάλωσης καπνού, τα τέλη χαρτοσήμου και τους δασμούς του τελωνείου Πειραιά χρησιμοποιήθηκαν για την αποπληρωμή των χρέων. Η τελική συνθήκη υπογράφτηκε στην Κωνσταντινούπολη στις 22 Νοεμβρίου / 4 Δεκεμβρίου 1897.
Επειδή ίσως προξενεί σε κάποιους εντύπωση για το μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τη μάχη του Δομοκού μέχρι την υπογραφή της Συνθήκης Ειρήνης, να σημειώσουμε ότι ήδη στις 7 Μαΐου 1897 είχε υπογραφτεί πάνω στη γέφυρα του Άραχθου στην Άρτα πρωτόκολλό ανακωχής μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων. Στις 8 Μαΐου υπογράφτηκε ανάλογο πρωτόκολλο στο χωριό Ταράτσα της Λαμίας. Στις 10 Μαΐου 1897 συναντήθηκαν Έλληνες και Τούρκοι αξιωματούχοι για να συμφωνήσουν για την ουδέτερη ζώνη. Η ελληνική πλευρά φοβούμενη ότι ο πόλεμος δεν είχε τελειώσει οχύρωσε τις Θερμοπύλες! Αν οι Τούρκοι συνέχιζαν την πορεία τους, η Αθήνα θα κινδύνευε άμεσα…
Εντύπωση προκαλεί ότι στον πόλεμο του 1897 δεν χρησιμοποιήθηκε σχεδόν καθόλου ο ελληνικός στόλος, ο οποίος απαρτιζόταν από 19 πλοία με 2.300 άνδρες. Ειδικά από τη στιγμή που ο τουρκικός στόλος δεν εμφανίστηκε ποτέ στις ελληνικές θάλασσες, θα μπορούσε το Ναυτικό μας να προβεί σε κινήσεις που θα άλλαζαν τα δεδομένα, όπως την απελευθέρωση της Ίμβρου, της Τενέδου ή άλλου ελληνικού νησιού του ΒΑ Αιγαίου, να μπει στα Δαρδανέλια, να εξαρθρώσει τις παράκτιες συγκοινωνίες της Μακεδονίας, ακόμα και να «χτυπήσει» τη Θεσσαλονίκη. Βέβαια και στον στόλο υπήρχαν προβλήματα: τα τορπιλοβόλα είχαν τορπίλες με ελαττωματική γόμωση και υπήρχε κίνδυνος να αντιμετωπίσουν τον εχθρό με άφλογα πυρά!
Χάρτης της Άρτας το 1897 Επίλογος
Προτιμήσαμε στο σημερινό άρθρο να αναφερθούμε κυρίως στις αιτίες που οδήγησαν στο «μαύρο ‘97» και λιγότερο στα πολεμικά γεγονότα, τα οποία για να εκτεθούν αναλυτικά θα έπρεπε το συγκεκριμένο άρθρο να ήταν τουλάχιστον διπλάσιο… Να τονίσουμε μόνο ότι οι Τούρκοι δεν πίστευαν ότι ο Ελληνικός Στρατός θα εγκατέλειπε αμαχητί τη Λάρισα, καθώς αρχικά είχε αντισταθεί με γενναιότητα.
Έτσι ο Ετέμ πασάς και το επιτελείο του είχαν αποφασίσει να οπισθοχωρήσουν προς την Ελασσόνα (που δεν είχε δοθεί στην Ελλάδα το 1881). Ο Γερμανός Στρατηγός Φον ντερ Γκολτς στο βιβλίο του «Ιστορία του Ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897» χαρακτηρίζει τον πόλεμο του 1897 «τραγική οπερέτα». Και πράγματι είναι οπερετικό (φαιδρό, κωμικό) το γεγονός ότι το Ελληνικό Επιτελείο διέταξε γενική υποχώρηση για να μην αιχμαλωτιστεί, καθώς δεν υπήρχε τέτοιος κίνδυνος, αλλά και οι Τούρκοι, να οπισθοχωρήσουν φοβούμενοι ελληνική επίθεση, κάτι που δεν θα γινόταν. Έτσι η Λάρισα έμεινε για δυο μέρες χωρίς ελληνικά στρατεύματα που την εγκατέλειψαν αφήνοντάς την απροστάτευτη, ενώ και οι Τούρκοι δεν είχαν πληροφορηθεί ότι μπορούσαν να καταλάβουν την πόλη χωρίς μάχη.
Η ελληνική κυβέρνηση το 1897 κινήθηκε βεβιασμένα, χωρίς σχέδιο και χωρίς στοιχειώδη πολεμική προετοιμασία. Ο διάδοχος Κωνσταντίνος χρεώθηκε μεγάλο μέρος της ήττας. Υπήρξαν φόβοι για λαϊκή εξέγερση εναντίον του βασιλιά. Οι Μεγάλες Δυνάμεις όμως έκαναν σαφές ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ολέθριο για την Ελλάδα. Έτσι, η ελληνική κοινή γνώμη δέχθηκε με σχετική ψυχραιμία όσα ακολούθησαν την ήττα στον πόλεμο. Πάντως, κάτι που δεν μας χαρακτηρίζει ως λαό, η πανωλεθρία του 1897 λειτούργησε ευεργετικά για τη χώρα. Ενδεικτικά είναι όσα γράφει στην 7τομη «Νεότερη Ιστορία του Ελληνικού Έθνους», ο Γεώργιος Ρούσσος, με τίτλο «Από τον τάφο του ’97, βγήκε η ανάσταση του 1910».
«Από τη δεινή δοκιμασία του ’97 επρόκειτο πάντως να προέλθουν, εμμέσως, και ορισμένα πολύτιμα ωφελήματα. Τα κυριότερα ήταν ο Μακεδονικός Αγώνας και η Επανάσταση του 1909 (στο Γουδί), που με τη σειρά τους οδήγησαν στη ριζική ανάπλαση του Κράτους επί Ελευθερίου Βενιζέλου και στους δύο πολεμικούς θριάμβους του 1912 και 1913. Υπήρξε τόση η ντροπή που ένιωσε η ηγεσία μας, ώστε σε λίγο να διακηρύσσει η ίδια ότι παρίστατο ανάγκη μιας αποφασιστικής αλλαγής. Το μέγα τούτο εθνικό αίτημα το συνειδητοποίησε τόσο βαθιά ο Ελληνικός Λαός, ώστε να επιβάλει εκ των κάτω προς τα άνω την ισχυρή απαίτηση μιας ουσιαστικής αναπλάσεως. Από παντού, από όλους, άρχισε να διασαλπίζεται το εθνικό τούτο αίτημα, που βρήκε γρήγορα πλατύτατη απήχηση σ’ όλοκληρο το πανελλήνιο. Οι συνειδήσεις ξύπνησαν, ο πατριωτισμός έγινε ρεαλιστικότερος, οι καμποτίνοι (αγύρτες, απατεώνες) της πολιτικές δυνάμεις άρχισαν να διαφαίνονται στον ορίζοντα.
Και μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα της συνεχούς ανατάσεως πρόβαλε κι ο αναμενόμενος μέγας ηγέτης (Ελευθέριος Βενιζέλος) που οδήγησε τη χώρα στα νέα πεπρωμένα της Από τον τάφο του ’97 βγηκε η ανάσταση του 1910».
Πηγές: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥΣ», Τ’ ΙΔ, ΕΚΔΟΤΙΚΗ ΑΘΗΝΩΝ
Δρ. Ιωάννης Σ. Παπαφλωράτος, «Η ιστορία του Ελληνικού Στρατού (1833 – 1949)», Τόμος Ι, Εκδόσεις Σάκκουλα 2014
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΡΟΥΣΣΟΥ, «ΝΕΩΤΕΡΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΘΝΟΥ΅1826 – 1974», ΤΟΜΟΣ Δ, «Ελληνική Μορφωτική Εστία», 1975.
ΑΚΟΜΑ ΚΑΙ ΤΩΡΑ Η ΤΟΥΡΚΙΑ ΤΩΝ 85 ΕΚ. ΚΑΙ ΤΟΝ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΣΤΡΑΤΟ ΤΟΥ ΝΑΤΟ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΗΠΑ, ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΟΝΟ ΥΠΟΛΟΓΙΖΕΙ
Ρε σεις σοβαρά τώρα, πιστεύετε ότι υπάρχει κανείς που μας παίρνει σοβαρά ως έθνος και ως χώρα; Κάντε το σταυρό σας να ενοποιηθεί η Ευρώπη μπας και γλιτώσουμε να γίνουμε πάλι τουρκική επαρχία!
Δεν ήταν οι Ευρωπαικές Δυνάμεις που μετέτρεψαν την βυζαντινή-ελληνικηαυτοκρατορια σε τουρκικο Εθνος, χαρίζοντας αυθαίρετα και την ελληνική εθνότητα που αποτελούσε το μισό πληθυσμό της Μ.Ασίας,τότε;!
Στο πλαίσιο της Συντακτικής Συνέλευσης 1843-1844,που έδωσε για τους Έλληνες το πρώτο Ελληνικό Σύνταγμα του 1844 κ'με πολίτευμα την Συνταγματική Μοναρχια,θεμελιώθηκε από τον σημαντικό Έλληνα πολιτικό κ'ηγετη του Γαλλικού κόμματος Ιωάννη Κωλέττη η λεγόμενη Μεγάλη Ιδέα,που όριζε πως το μικρό ελληνικό κράτος της περιόδου ήταν η βάση για κάτι μεγαλύτερο,που θα περιελάμβανε όλες τις περιοχές εκείνες όπου κατοικούσαν Έλληνες κ'δεν είχαν συμπεριληφθεί στο ελληνικό κράτος(Θεσσαλία,Ήπειρος,Μακεδονία,Αιγαίο κ.α).Δεν ήμασταν οι μόνοι που είχαμε καθιερώσει τον εθνικισμό στα Βαλκάνια,μιας που από το 1814-15 κ'εντεύθεν η Σερβία υπό τους Μιλος Οβρένοβιτς κ'τον Καραγιώργη Σερβιας αυτονομηθηκε από την Οθωμανική Αυτοκρατορία.Η Ρωσία επίσης κινούμενη πανσλαβιστικα παρωθησε ολα τα σλαβικά έθνη των Βαλκανίων να κινηθούν εναντίον των Οθωμανών.Ταυτοχρονα,το σκηνικό έναντίον των Οθωμανών βάραινε συνεχώς εξαιτίας κ'των Ρωσοτουρκικων πολέμων που σοβουσαν.Προχειρα κ'για τον 19ο αιώνα θυμάμαι αυτόν του 1828-1829 που ουσιαστικά έδωσε την Ελληνική Ανεξαρτησία με το 10ο άρθρο της Συνθήκης της Αδριανούπολης(είναι ζήτημα ιστορικής εκτίμησης αν οι Ρώσοι ή οι Άγγλοι συνήργησαν περισσότερο στην Ανεξαρτησία μας κι είναι βέβαια κάτι για το οποίο αξίζει τον κόπο να επιχειρηματολογήσει κάποιος),τον ευρύτερο Κριμαϊκό πόλεμο 1853-1856 κ'βεβαια τον πόλεμο του 1877-1878,που με την συνθήκη του Αγίου Στεφάνου Φεβρουαρίου 1878 έδωσε την Μεγάλη Βουλγαρία κ'το συνέδριο του Βερολίνου το καλοκαίρι του 1878,το πρώτο ανεξάρτητο Βουλγαρικό κράτος κ'την αυτόνομη Ηγεμονία της Ανατολικής Ρωμυλίας,η οποία υπήχθη πραξικοπηματικά στο βουλγαρικό κράτος το 1885.Τοτε έλαβε χώρα κ'σερβοβουλγαρικος πόλεμος όπου νίκησαν οι Βούλγαροι κι εμείς διαμαρτυρόμενοι για τις φιλοδοξίες των Βουλγάρων πλέον κ'στη Μακεδονία κάναμε επιστράτευση το ίδιο διάστημα για να δηλώσουμε προς τους Τούρκους πώς ήμασταν ενεργοί παίκτες στη διεκδίκηση εδαφών στα Βαλκάνια. Θέλω να καταλήξω πώς ήταν αναπόφευκτο να κάνουμε κάποιον πόλεμο στην Οθωμανική Αυτοκρατορία κι εμείς,τη στιγμή που όλοι διεκδικούσαν εδάφη της κ'με τις ρωσικές ευλογίες τα έπαιρναν κ'τη στιγμή που το διεθνές πολιτικόδιπλωματικό σκηνικό ευνοούσε τον"αλυτρωτισμό"από την μεγιστη Ευρωπαϊκή Επανάσταση του 1848("Άνοιξη των εθνών)Κ'μετα,οπότε κ'επεσε ο αντιδραστικός μισελλην Μέττερνιχ.Το 1860 ενώθηκαν οι επαρχιες Μολδαβίας κ'Βλαχιας στη σύγχρονη Ρουμανία,ενώ η Κρήτη συνεχώς επαναστατούσε(1821,1828,1866[Αρκάδι],1878,1888,1896).Άρα δεν είναι παράξενο που κινηθήκαμε.Αλλο θεμα το αποτέλεσμα
τους αδικούμε. Οχι ότι η ιστορία κατά βάση κρύβει τα εγκλήματα του κκε, και όχι τα αναδεικνύει όπως υπονοείς.
Τα σπέρματα του κομουνισμού σκάλισαν και τα βρήκαν οι Γερμανοί στην Πολιτεία του Πλάτωνα!.Γιατί και τότε, στην Αρχσιότητα, η Αθηναική Δημοκρατία άρχιζε να ξεφτίζει με την τελική αποτυχία της στον Πελοποννησιακό Πόλεμο,την άδικη καταδίκη του Σωκράτη,τους Τριάκοντα τυράννους κλπ Το ίδιο και στη Γερμανία,όπου οι Άγγλοι με την τεχνογνωσία,τη ναυτοσύνη και τη ναυτική τέχνη που πήραν από τους Έλληνες, έτρεξαν ταχύτατα δια θαλάσσης ως τα πέρατα της οικουμένης και αποικιοποίησαν μεγάλες και πλούσιες χώρες,αποκλείοντας επί της ουσίας τους Γερμανούς στην ενδοχώρα της Ευρώπης χωρίς "ζωτικό χώρο" και αερα για τη βιομηχανική της ανάπτυξη! Έτσι εξ ανάγκης ξαναήρθε στην επικαιρότητα ο κομουνισμός και συμπληρώθηκε, πάντα ως μέσο για να αποφεύγονται οι λιμοί και όχι για περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη!...
Το μεγαλύτερο παραμύθι είναι ότι μας βοήθησαν οι Ρώσοι. Με τα Ορλωφικά το 1770 ερήμωσε η Πελοπόννησος, στην Επανάσταση μας καταδίκασαν και το 1877 άρχισαν την πανσλαβική εκστρατεία. Από το 1895 προσπαθούσαν να εξαγοράσουν όλα τα κελικά, σκήτες και μοναστήρια του Αγίου Όρους. Το 1912-13 πέτυχαν το Άγιον Όρος να μην αποδοθεί άμεσα στην Ελλάδα αλλά να τύχει διεθνούς ελέγχου. Το 1920 έδωσαν όπλα στον Κεμάλ Ατατούρκ ώστε να πολεμήσουν τους Έλληνες στη Μικρά Ασία, το 1925-40 διώχθηκαν όλοι οι ελληνικοί πληθυσμοί σε σοβιετικό έδαφος. Άντε παράτα μας ρωσοτρόλ
Δεν έχεις δικιο Καραγκιόζη των 19.05 Το μόνο λαό που τραγούδησαν οι Ελληνες στα περίφημα Δημοτικά τους τραγούδια,τα οποία εκείνα τα χρόνια επαιζαν το ρόλο,κάπως και της δημοσιογραφίας,ήταν ο ρωσικός. "Ακομη τουτη την Άνοιξη, ραγιάδες,τούτο το Καλοκαίρι,ως ότου να έρθει ο Μόσκοβος,να φέρει το σεφέρι,Μοριά και Ρούμελη!" αντιλαλούσαν τα βουνά Για κανένα άλλο λαό δεν ήλπιζαν,Και αυτοί,οι Έλληνες της εποχής, ήξεραν καλύτερα,από τους εξαγορασμένους, αργότερα και μεταλλαγμένους Ελληνες!...
Γουστάρω ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΡΕΛΛΑ μας έχει φοβηθεί το σύμπαν.. Με την τρελλα μας ξηλωσαμε πρώτοι την Οθωμανια και σιγά σιγά πήραμε τα καλυτερα φιλέτα της Βαλκανικής χερσονήσου και της Ανατολικής Μεσογείου. Τον πουλο Τούρκοι, Ιταλοί, Σέρβοι, Βούλγαροι, Ρώσοι, Αλβανοί, Ρουμάνοι, άραβες χαχαχα γειά σου ΕΛΛΑΔΑΡΑ ΜΑΣ.
Κάθε φορά κι ακόμη πιο ωραίο άρθρο. Και πολύ ενδιαφέροντα, πολλά από τα σχόλια. Ευχαριστούμε πολύ.
Οι Τούρκοι πάντα μας έχουν για πλάκα. Την ύπαρξή μας τη χρωστάμε σε Άγγλους, Γάλλους, Ρώσους, Γερμανούς και Αμερικάνους.
πάντα τους είχαμε για πλάκα. αν δεν χωνόντουσαν στην μέση Άγγλοι, Γάλλοι, Ρώσοι, Γερμανοί και Αμερικάνοι θα σας είχαμε σβήσει από τον χάρτη 100 χρόνια πριν.
παίξε λιγο τάβλι σακη άς την ιστορία στην ησυχία της! για να μην ξεχνιόμαστε.Και οι Αμερικάνοι και οι Ιταλοί έγιναν κράτος με καίρια ξένη βοήθεια αυτή των Γάλλων.Δεν έχουν κόμπλεξ πως τους βοήθησαν οι ξένοι...
Άγγλοι,Γάλλοι,Ρώσοι,Γερμανοί και Αμερικανοί,που αναφέρεις, να μας εξαφανίσουν τους Έλληνες θέλουν,ώστε να οικειοποιηθούν ανενόχλητοι την τεράστια πολιτιστική μας κληρονομιά,που αυτοί δεν έχουν,ώστε να ειναι τύποις και ουσία κυρίαρχοι του κόσμου! Εκνευρίζονται,ξέρεις,οπού τα έχουν όλα,όπλα,χρήμα και δύναμη,και δεν έχουν πολιτιστικές ρίζες παρα ειναι καχέκτυπα και μιμητές των Ελλήνων!
Με λίγα λόγια Κε αρθογράγε, οι μεγάλεις δυνάμεις, πάντα, αποφασίζουν για τις τύχες των λαών...προς ?τι αυτό το πόνημα..
Πολύ αργότερα, οι Βίκτωρ Δούσμανης και Ιωάννης Μεταξάς είναι αυτοί που παίρνουν τα αποκλειστικά εύσημα για την παράδοση της Θεσσαλονίκης το 12-13, καθώς κατόρθωσαν να πείσουν το φιλέλληνα πασά της Θεσσαλονίκης να την παραχωρήσει στην Ελλάδα και όχι στη Βουλγαρία που είχε στείλει μήνυμα με λευκή επιταγή στον Πασά. Δυστυχώς, ο Μεταξάς έχει μείνει στην ιστορία ως δικτάτορας (που ήταν) και φασίστας (καμία σχέση) και δεν του αποδίδονται ή δεν του απονείμουν τις τιμές που έπρεπε, για την κατάληψη της Θεσσαλονίκης και το ΟΧΙ του 1940. Ίσως η μεγαλύτερη στρατιωτική προσωπικότητα 1890-1920, καθώς είχε υπηρετήσει στην Ακαδημία πολέμου της Γερμανίας, με επαίνους και ήταν διορατικός και ικανότατος. Δεν είμαι φασιστής/χουντικός/ακροδεξιός, απλά λέω τα πράγματα με το όνομά τους.
Στον ατυχή πόλεμο έπαιξε ρόλο στο ότι είχαμε πολλούς φυγοστράτους, γνωστούς ως κουραμπιέδες. Βασικό ρουσφέτι των πολιτικάντηδων η μη στράτευση σε όσους ο πατέρας του είχε το σχετικό μέσον. Στην Κρήτη,γενικώς,φυλετικώς Τούρκοι δεν υπήρχαν. Είχαμε τους λεγόμενους τουρκοΚρητικούς ήτοι εξισλαμισμένους Έλληνες με μοναδική γλώσσα την ελληνική κ εν γένει τήρηση των παραδόσεων. Η διοίκηση της Κρήτης ανήκε στους Αλβανούς. Ανατρέχωντας στο έτος 1866 κ στην πολιορκία της μονής Αρκαδίου, διαπιστώνουμε ότι οι πολιορκητές ήταν Αλβανοί κ από Αίγυπτο, διότι την διοίκηση της Αιγύπτου την είχαν οι απόγονοι του Αλβανού Μωχάμετ Άλυ. Άραβες της Αιγύπτου, τα εγγόνια των αραπάδων του Ιμπραήμ. Κιρκάσιοι που τους είχαν μεταφέρει το 1864 κ εγκαταστήσει σε χριστιανικές περιοχές. Σε αυτούς αναφέρεται ο Ιωάννης Κονδυλάκης στο διήγημα του ο Τσερκέζος. Στην Κρήτη υπήρχε το φιλότουρκο στοιχείο των Εβραίων, το ίδιο όπως στην Θεσσαλία κ Ήπειρο.
Στα 1881 τα νεα συνορα ήσαν περίεργα, εκαναν ζικ ζακ πανω κατω. Μαλλον λογω γεωφυσικης χαραξης. Στα ανατολικά, το συνορο ητο η περιοχη Πλαταμωνα . Και η συνοριογραμμή προχωρούσε νοτιότερα (δηλ ΝΔ). Ραψάνη Μελούνα κλπ. Το απώτατο νοτιο σημείο τους ητο η περιοχή Ζακρος-Φαρκαδόνα (Α-ΝΑ Τρικάλων!) οπου ακόμη υπάρχουν τα κτίσματα των τουρκικών φυλακίων. Μετα, τα σύνορα ανέβαιναν απότομα προς βοράν. Ελλασσονα αριστερά εξω, Τυρναβος στα δεξιά, μεσα στην Ελλ. Επικρατεια. Εφθαναν μολις 4 χλμ κατω απο το Μετσοβο! Μετα όδευαν πάλι ΝΔ. Πέρναγαν απο το φοβερό πέρασμα του Μπάρου του όρους Λάκμων (υπηρχε εκει κοντα Τελωνειο για αγωγιατες, 2000μ υψομετρο, ασφαλτοστρώθηκε κι αυτό το πέρασμα εκει επάνω) και κατέβαιναν χαμηλά προς την Αρτα (Το Συρακο εξω , οι διπλανοί Καλαρυτες απέναντι του , βρισκόταν μέσα στην Ελλην.Επικράτεια)
Καλησπέρα, οφείλω να σας συγχαρώ για τη λεπτομερέστατη περιγραφή των ελληνοτουρκικών συνόρων μετά το 1881. Έχω γράψει για τα σύνορα του πρώτου ελληνικού κράτους(1832-33) και μου δώσατε την ιδέα να ασχοληθώ και με τα σύνορα μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας(πλην Ελασσόνας) και Άρτας το 1881. Να είστε καλά, Μ.Σ.
χωρίς στρατό, διχασμένη (Δηληγιάννης-Τρικούπης) και χωρίς την στήριξη των μεγάλων δυνάμεων, αποφάσισε να διεξάγει έναν πόλεμο που δεν μπορούσε να κερδίσει. Αν η Ελλάδα είχε υπομονή (δεν θα χανόταν η Κρήτη, άλλωστε τα επόμενα λίγα χρόνια η Ελλάδα διπλασιάστηκε) και ενότητα (κυρίως αυτό), σήμερα θα είχαμε Β.Ηπειρο, ανατολική Θράκη, παράλια, Κύπρο και Ποντιακο(-αρμενικο) κράτος. Ολα αυτά φαντάζουν τόσο μακρινά, αλλά ήταν τόσο κοντά. Η φιλογερμανική στάση του βασιλιά (με τον μανδύα της ουδετερότητας) στοίχισε πολύ παραπάνω από όσο φανταζόμαστε. Ο Βενιζέλος άλλωστε έπαιζε πολύ σωστά το παιχνίδι της εξωτερική πολιτικής με το σύστημα Καποδίστρια. Μιλούσε με όλους και τους έβαζε σε ένα τριπάκι ποιος θα μας δώσει περισσότερα ώστε να είμαστε με αυτόν. (σημερα το εφαρμόζει άριστα ο Ερντογάν παρεμπιπτόντως και εσχάτως ο Ορμπαν)Στο συγκεκριμένο θέμα (με Τουρκία) οι μόνοι που μπορούσαν να μας βοηθήσουν ουσιαστικά ήταν οι αγγλοι, αλλά εμείς επιλέξαμε να διαλέξουμε την μοναδική οδό που θα τους έστρεφε εναντίον μας, την επιστροφή του βασιλιά. Πιστέψαμε ότι θα μπορούσαμε να έχουμε οποιοδήποτε όφελος συντασσόμενοι με την δύναμη που ήταν ήδη συντεταγμένος ο εχθρός μας (Τουρκία και μετέπειτα Βουλγαρία).
Διάβασε τις απίστευτες ανοησίες πού έκανε ο Φερδινάνδος της Βουλγαρίας και κυριολεκτικά απεμπόλυσε την έξοδο της Βουλγαρίας στο Αιγαίο, κάτι πού κανείς δεν αμφισβητούσε. Η πλάκα είναι ότι και οί Βούλγαροι δεν άκουσαν τον Βενιζέλο και... έχασαν. (Πρότεινε προ των Βαλκανικών πολέμων το σύνορο των δύο κρατών να είναι ο Αξιός) Όσο για την συμπεριφορά των συμμάχων προς την Ελλάδα, αυτοί είχαν αποφασίσει να μην μειώσουν άλλο την Τουρκια για να μην την σπρώξουν προς την Σοβιετική Ένωση. Η επαναφορά τού Κωνσταντινου έδωσε μόνο την αφορμή για την αλλαγή πολιτικής τους.
Πολεμήσατε ενάντια στη θέληση των μεγάλων δυνάμεων και πληρώσατε το τίμημα, το ίδιο έγινε και το 1922 και έγινε δυστυχώς η μεγάλη καταστροφή. Ευτυχώς στο β Παγκοσμιο πολεμο βρεθήκατε στη σωστή πλευρά της ιστορίας και όταν χρειστηκατε βοήθεια η χώρα μου σας την έδωσε. Κάθε χώρα και κάθε άνθρωπος πρέπει να μετράει τον ίσκιο του πριν προχωρήσει σε επικίνδυνες ενέργειες. You must know yourself.
Η Ελλάδα στον Β’ΠΠ πρόσφερε τα μέγιστα και τι πήρε; Μόνο τα Δωδεκάνησα! Κανονικά έπρεπε να πάρουμε και την Βόρεια Ήπειρο που την είχαμε απελευθερώσει και όλα τα χωριά της είχαν ελληνικούς πληθυσμούς. Οι Δυτικοί μας ξέχασαν στην μοιρασιά. Όταν όμως πολεμούσαμε, ο Τσώρτσιλ μας παραμύθιαζε ότι οι Έλληνες θα τρώνε στο μέλλον με χρυσά κουτάλια και ότι οι ήρωες πολεμάνε σαν Έλληνες!
Γελώντας, με το ανόητο σχόλιό σου, θα σου απαντήσω το εξής: Αν δεν είμαστε εμείς, στο Β παγκόσμιο πόλεμο, τώρα θα έλεγες Hail Hitler. Κι αν δε ζούσες σε νησί, θα ήσουν γερμανοχώρα σαν τη Γαλλία. Σε κανένα μέτωπο δε νικήσατε το Χίτλερ. Στην Ευρώπη το σκάσατε με τις ψαρόβαρκες σαν τσιπούρες και στην Αφρική, αν δεν είχατε βοήθεια από Γάλλους, θα είσαστε fish and chips για τους Γερμανούς. Είσαστε σήμερα μια Ινδική αποικία και μιλάς για Βρετανία; Ποιος είναι ο πρωθυπουργός σας είπαμε;
Από πρώην Ελληνογερμανίδα (=Τουρκαλβανίδα), έγινες Ελληνοβρετανίδα (=Τουρκαλβανίδα)...... Μεγάαααλη εξέλιξη..........
Εκείνη η ρημάδα η βρετανική αυτοκρατορία τι απέγινε; κείται εν τόπω χλοερώ. Ας τα μαθήματα κυρά μου και ξεκίνα κανένα πλέξιμο....
Τι παραγουν τα ορυχεια ΤΡΑΝΣΒΙΛΛ της ΧΙΛΗΣ ? Ποιος πηρε μετοχές εκει και γιατι ? Πόσες φορες στρατος που καταλαβανει περιοχή και διαλυει τον αντιπαλο, επιτρεφει στα εξ ων εφόρμησε ? Τι επιβλήθηκε στην Ελλαδα εκτοτε ?? Τα υπολοιπα επί πληρωμη για να μην ειστε ΤΣΑΜΠΑ ΜΑΓΚΕΣ
"Το κείμενο που υποτίθεται ότι υπέγραφαν 11.000 Βλάχοι είχε συνταχθεί σε άψογα γαλλικά, κάτι που επεσήμανε ακόμα και ο επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας. Έτσι αυτό δεν έπαιξε κανένα ρόλο στη χάραξη της" Δηλαδή ένας βλάχος είναι αδύνατο να γράψει κείμενο σε άπταιστα Γαλλικά και αυτό είναι επιχείρημα περί πλαστότητας του κειμένου. Απίστευτα και χυδαία επιχειρήματα για να διαιωνίζεται η υποδούλωση και η βάναυση καταπίεση του βλάχικου λαού από το Ελληνικό κράτος.
Ρε Ρουμανοτρόλ, ακόμα δεν χόρτασες σφαλιάρες από τους βλαχόφωνους Έλληνες της Ηπείρου και της Μακεδονίας; Κλαίγοντας έφυγαν τα πρακτοράκια σας το 1944...
αρχιπροδόταρο Αλκιβιάδη Διαμάντη και να πας Ρουμανία, να μας αδειάσεις την γωνιά. Ενίοτε θα έπρεπε η ΕΥΠ να παρακολουθεί τέτοια μηνυματάκια έστω κι αν γράφονται από τρολ
...ο αναμορφωμένος ελληνικός στρατός θριάμβευσε στους βαλκανικούς πολέμους. Η ραγδαία και θεαματική βελτίωση, φυσικά, πιστώνεται στον μέγιστο Ελευθέριο Βενιζέλο, τον άνθρωπο που έκανε πράξη τη Μεγάλη Ιδέα. Δυστυχώς, στην πιο κρίσιμη στιγμή για την Ελλάδα, έχασε τις εκλογές από τους ανίκανους, ψευταράδες πολιτικάντηδες της λαϊκής, βασιλοφρόνου δεξιάς (αν και πήρε περισσότερες ψήφους), οι οποίοι οδήγησαν τη χώρα, με τις ηλίθιες, αψυχολόγητες και ανερμάτιστες αποφάσεις τους, στην ήττα και τον μικρασιατικό ελληνισμό, με παρουσία χιλιάδων χρόνων στην περιοχή, στον οριζιστικό ξεριζωμό.
Ο Βενιζέλος που τα πρωτοπαλίκαρά του σκότωναν αδιάκριτα αντιφρονούντες στην Αθήνα και έπνιξε τη Σμύρνη στο αίμα; Αυτόν λες; Ναι, δεν ξεχνιέται.
Αν ήξερες ελάχιστη ιστορία θα ήξερες ότι οι νίκες του ελληνικού στρατού στο βαλκανικό οφείλονται στις ετοιμασίες που έκανε επί 10 χρόνια η κυβέρνηση Θεοτόκη. Στους απίστευτους αξιωματικούς του επιτελείου Μεταξά και λοιπούς και στο βασιλιά Κωσταντίνο… Ο Βενιζέλος είχε έρθει ενάμιση χρόνο πριν και δεν είχε προλάβει να οργανώσει ούτε την κουζίνα του σπιτιού του… Αυτά τα παραμύθια περί μεγαλείου του Βενιζέλου αναπαράγετε τα οποία είναι τα πιο ψεύδη στην ιστορία της Ελλάδας… Ο Βενιζέλος ήταν αλαζόνας και ανίκανος να καταλάβει την διεθνή πολιτική καθώς ήταν ένας χωριάτης δικηγόρος από τα Χανιά … Γι’ αυτό υποστήκαμε την μικρασιατική καταστροφή…
ΗΤΤΑ ΜΕ ΑΠΙΣΤΕΥΤΟ ΚΕΡΔΟΣ ΗΤΑΝ....ΔΕΝ ΕΧΑΣΕ ΤΙΠΟΤΑ Η ΕΛΛΑΔΑ , ΑΝΑΔΙΟΡΓΑΝΩΘΗΚΕ Ο ΣΤΡΑΤΟΣ ΓΙΑΤΙ ΕΙΔΑΝ ΟΛΟΙ ΤΙΣ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ...ΚΑΙ ΥΠΟΤΙΜΗΘΗΚΕ ΛΟΓΟ 1897 ΑΠΟ ΕΧΘΡΟΥΣ Κ ΦΙΛΟΥΣ ,ΤΟ 1912 Ο Ε.Σ .
Αυτά παθαίνεις όταν με διαλυμένη οικονομία ακούς τους "πατριώτες" που νομίζουν ότι με αέρα κοπανιστό κατακτάς εδάφη και κερδίζεις πολέμους. Μια σημείωση ακόμη: Οι Οθωμανοί κινήθηκαν ταχύτατα μεταφέροντας δυνάμεις με τις τρεις σιδηροδρομικές γραμμές που είχαν και κατέληγαν στη Θεσσαλονίκη. Έτσι μέσα σε δύο ημέρες είχαν πλήρη ανάπτυξη στο Μέτωπο και μας διέλυσαν.
Το παλάτι με τους Γεανούς ομολογιούχους έκανα τον πόλεμο. Ευλόγησε ο Γεώργιος ο Α. Το 1898 ήρθε ο ΔΟΕ και κονόμησε το παλάτι, που είχε προκαλέσει την πτώχευση του 1893..
Τώρα που δεν έχουμε παλάτι αλλά τα κονόμησε ο γιωργάκης και η μαργαρίτα με την χρεωκοπία μουγκα έ;
"Τελικά τον Μάρτιο του 1897 ολοκληρώθηκε η κατάληψη του νησιού από στρατιωτικά τμήματα των έξι Μεγάλων Δυνάμεων. Οι Άγγλοι κατέλαβαν το Ηράκλειο, οι Ρώσοι το Ρέθυμνο, οι Ιταλοί τα Χανιά, οι Γάλλοι τη Σητεία, οι Γερμανοί τη Σούδα και οι Αυστριακοί την Κίσσαμο." Και ύστερα βγάζουμε γλώσσα στους ξένους και θέλουμε να το παίξουμε ανεξάρτητοι.
Δεν είναι παράξενο που όλοι τότε οι οποίοι εθεωρούντο Μεγάλοι, ήθελαν να ακουμπήσουν με τα αγήματα και τους στόλους τους την Κρήτη; Ήξεραν από τότε από πού ξεκίνησε και απλώθηκε στον κόσμο ο πολιτισμός, και ήθελαν όλοι να έχουν να κάνουν στην ευλογημένη Κρήτη!...
Στα γεγονότα της Κρήτης παρακινούσε τούς άλλους νεολαίους να πάνε Κρήτη να πολεμήσουν, όμως ο ίδιος... αυτοτραυματίστηκε για να δικαιολογήσει το ότι δεν πήγε ο ίδιος. Επίσημα πόλεμος δεν είχε κυρηχθεί ,οπότε ο αυτοτραυματισμός δεν είχε συνέπειες. Όταν διεξήχθη ο πόλεμος, ο "ήρωας" την σκαπούλαρε υπηρετώντας στο στρατιωτικό φυλάκιο τού Αιγίου, σαν διοικητής ενός λοχία και 5 οπλιτών. Δεν συνεχίζω για την περεταίρω πορεία τού "ήρωα" πού δεν πολέμησε ποτέ, γιατί είναι άλλο κεφάλαιο.
Τί λες, ρε άσχετε; Ο Μελάς ήταν παρών στην μάχη των Φαρσάλων και του Δομοκού και τράβαγε τα μαλλιά του που η πυροβολαρχία του δεν συμμετείχε, λόγω της ανικανότητος της διοίκησης... Η ''άκαπνος'' ή ''παρθένος'' πυροβολαρχία όπως απεκλήθη.
Μακαρι να μην ελθει κι αλλο 1897 αν και ειναι πιθανό στα επομενα 50 χρόνια. Εχουμε χαλαρωσει επικινδυνα και με τα συμφωνα και την "αμεμπτον στασιν" εχει αποδειχθει οτι το μονο που συμβαίνει ειναι η αποθράσυνση των απεναντι. Εμεις πληθυσμιακη συρρικνωση, εισαγωγες, μηδενικη παραγωγη, συνεχη φυγή νεων στο εξωτερικο, απομακρυνση απο τις αξιες μας και χλευασμο της ιστοριας μας. Οι απεναντι υπερπληθυσμο, βιομηχανια, παραγωγή και κυριως μεγαλη κοινωνικη υποστηριξη προς νεο ιμπεριαλισμο και επεκτατισμό.
το επίθετο ,,ντροπιαστική,, για την ήττα , νομίζω ότι θα μπορούσε να εκλείψει και το θεωρώ ύβρι για τον παππού μου , που είχε πάρει μέρος
Ειχε παρει μερος? Και πεθανε απο ντροπη?
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου