Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υφίσταται εμφανής αναβίωση της παράνομης αγοράς «έκσταση», ενώ ανησυχία προκαλεί και η αυξημένη διαθεσιμότητα και η χρήση κοκαΐνης «κρακ» στην Ευρώπη, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΟΗΕ
Η Διεθνής Επιτροπή του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών (ΙNCB) στην ετήσια έκθεση της προειδοποιεί ότι τα προγράμματα ιατρικής χρήσης κανναβινοειδών που δεν ελέγχονται επαρκώς μπορεί να έχουν αρνητικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και να αυξήσουν τη χρήση μη ιατρικής κάνναβης στους ενήλικες. Μπορεί επίσης να συμβάλουν στη νομιμοποίηση της μη ιατρικής χρήσης της κάνναβης, αποδυναμώνοντας την αντίληψη του κοινού για τους κινδύνους της χρήσης της ουσίας και καθησυχάζοντας την ανησυχία του σχετικά με τη λεγόμενη «ψυχαγωγική» χρήση της κάνναβης, ιδίως μεταξύ των νέων.
Σύμφωνα με το INCB, το ανεπαρκές ρυθμιστικό πλαίσιο αυξάνει τον κίνδυνο εκτροπής της κάνναβης στη μη ιατρική χρήση, καθώς η ουσία καθίσταται ευρύτερα διαθέσιμη.
Το INCB καλεί τις χώρες που εφαρμόζουν προγράμματα ιατρικής κάνναβης:
να θέτουν την παραγωγή και προμήθεια υπό κρατικό έλεγχο,
να διασφαλίζουν ότι τα φαρμακευτικά κανναβινοειδή χρησιμοποιούνται μόνο υπό ιατρική παρακολούθηση,
να μην επιτρέπουν τη χρήση κανναβινοειδών στην ιατρική πρακτική χωρίς αποδείξεις ότι είναι ασφαλή και αποτελεσματικά για τον συγκεκριμένο κάθε φορά ιατρικό σκοπό, σεβόμενες το
ρυθμιστικό πλαίσιο που έχουν θεσπίσει για τα φάρμακα.
Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης ότι η προσωπική καλλιέργεια για ιατρικούς σκοπούς αυξάνει τον κίνδυνο εκτροπής και ενέχει κινδύνους για την υγεία, καθώς δεν εξασφαλίζει σταθερότητα στη δοσολογία και στα επίπεδα τετραϋδροκανναβινόλης (THC). Υπογραμμίζει επίσης ότι το κάπνισμα της κάνναβης δεν είναι ιατρικά αποδεκτός τρόπος για να λαμβάνει κάποιος τυποποιημένες δόσεις κανναβινοειδών, και ενέχει κινδύνους για την υγεία των ασθενών από την εισπνοή των καρκινογόνων ουσιών και των τοξινών που περιέχονται στον καπνό της κάνναβης.
Χώροι Εποπτευόμενης Χρήσης
Σχετικά με τους Χώρους Εποπτευόμενης Χρήσης (ΧΕΧ), η ετήσιας έκθεσης του ΟΗΕ (INCB) που ανακοινώθηκε σήμερα στην Αθήνα από το ΚΕΘΕΑ, αναφέρει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ότι εντάσσονται αποτελεσματικά σε ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών υγείας για τους εξαρτημένους με απώτερο στόχο τη θεραπεία και την απεξάρτηση. Οι ΧΕΧ δεν πρέπει να αντικαθιστούν τα προγράμματα μείωσης της ζήτησης, ιδίως την πρόληψη και τη θεραπεία. Επίσης χρειάζεται να προλαμβάνεται η ακούσια ενθάρρυνση της χρήσης και της διακίνησης μέσα και γύρω από αυτούς τους χώρους.
Επανέρχονται τα χάπια «έκσταση» και αυξάνεται η διάθεση του κρακ στην Ευρώπη
Περίπου 1 εκατομμύριο κατασχέσεις παράνομων ναρκωτικών αναφέρθηκαν από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης το 2016: Οι κατασχέσεις κάνναβης αντιπροσώπευαν περισσότερο από το 70% όλων των κατασχέσεων, ακολουθούμενες από τις κατασχέσεις κοκαΐνης, αμφεταμινών, ηρωίνης και «έκσταση». Από οικονομική άποψη η κάνναβη αντιπροσώπευε σχεδόν το 40% της αγοράς λιανικής πώλησης παράνομων ναρκωτικών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία το 2013 εκτιμάται ότι ανήλθε σε 24 δισ. ευρώ.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης έγιναν σημαντική πηγή του οξικού ανυδρίτη που κατασχέθηκε στην περιοχή και στη Δυτική Ασία κατά την περίοδο 2016-2018: Η διαθεσιμότητα της ουσίας στην ευρωπαϊκή μαύρη αγορά μπορεί να αποτελεί έναν από τους παράγοντες που οδήγησαν στην εμφάνιση παράνομων εργαστηρίων ηρωίνης, όπου η μορφίνη μετατρέπεται σε ηρωίνη, τα οποία εντοπίζονται σε αρκετά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η αυξημένη διαθεσιμότητα και η χρήση κοκαΐνης «κρακ» στην περιοχή προκαλούν ανησυχία, και, ενώ οι τιμές της κοκαΐνης στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρέμειναν σταθερές, η καθαρότητα του ναρκωτικού είναι, στην πραγματικότητα, στο υψηλότερο επίπεδο τουλάχιστον της τελευταίας δεκαετίας. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση υφίσταται εμφανής αναβίωση της παράνομης αγοράς «έκσταση», όπως επιβεβαιώνεται από τις αναφορές για αυξημένες κατασχέσεις του ναρκωτικού, τον αυξημένο αριθμό σημείων παραγωγής της ουσίας, καθώς και την αυξανόμενη περιεκτικότητα σε MDMA των δισκίων «έκσταση». Μέχρι πρόσφατα η χρήση «έκσταση» μειωνόταν, μετά τα επίπεδα ρεκόρ που είχε φτάσει στις αρχές της δεκαετίας του 2000, ενώ η χρήση αμφεταμινών είναι σχετικά σταθερή στην περιοχή από το 2000 περίπου.
Πενήντα μία νέες ψυχοδραστικές ουσίες εντοπίστηκαν πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή αγορά το 2017: Πρόκειται για μία νέα ουσία κάθε εβδομάδα. Ο αριθμός είναι χαμηλότερος σε σύγκριση με προηγούμενα έτη, ιδίως το 2014 και το 2015, όταν οι νέες ουσίες που εντοπίζονταν έφταναν τις 100 περίπου ετησίως. Υπάρχουν, ωστόσο, αναφορές για παραγωγή και δισκιοποίηση νέων ψυχοδραστικών ουσιών εντός της περιοχής. Το 2017 τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ψήφισαν νομοθεσία, σύμφωνα με την οποία οι νέες αυτές ψυχοδραστικές ουσίες εμπίπτουν στον επίσημο ορισμό των «ναρκωτικών», εξορθολογίζοντας και επιταχύνοντας έτσι τις διαδικασίες για την υπαγωγή σε έλεγχο αυτών των ουσιών.
Στην Αμερική, εντείνεται η επιδημία οπιοειδών στις ΗΠΑ με 70.000 θανάτους το 2017, αύξηση 10% σε σχέση με το 2016. Το κόστος της επιδημίας την ίδια χρονιά έφτασε τα 504 δισ. δολάρια, δηλαδή το 2,8% το ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Ο Καναδάς νομιμοποίησε τη χρήση κάνναβης για μη ιατρικούς σκοπούς, ενώ νομοθετικές αλλαγές σε ό,τι αφορά την κάνναβη σημειώθηκαν και σε διάφορες πολιτείες των ΗΠΑ, με την Καλιφόρνια και το Βερμόντ επίσης να νομιμοποιούν τη μη ιατρική χρήση. Στη Νότια Αμερική η καλλιέργεια θάμνων κόκας και η παραγωγή κοκαΐνης στην Κολομβία έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, γεγονός που φαίνεται να έχει αντίκτυπο και στην ευρωπαϊκή και τη βορειοαμερικανική αγορά.
Η Αφρική συνεχίζει να χρησιμοποιείται ως διαμετακομιστικό κέντρο για τη διακίνηση κοκαΐνης, με προορισμό κυρίως την Ευρώπη. Ανησυχία προκαλεί η χρήση και η διακίνηση τραμαδόλης, συνθετικού οπιοειδούς, μη υπαγόμενου σε διεθνή έλεγχο.
Στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία μειώνονται η παράνομη καλλιέργεια οπιούχου παπαρούνας και η δημοτικότητα της ηρωίνης, ενώ αυξάνονται ανησυχητικά η διακίνηση και η χρήση μεθαμφεταμίνης. Στην Κεντρική Ασία οι νέες ψυχοδραστικές ουσίες, κυρίως τα συνθετικά κανναβινοειδή, φαίνεται να αντικαθιστούν σταδιακά την ηρωίνη και το όπιο ως βασικά ναρκωτικά επιλογής από τους νέους.
Στο Αφγανιστάν η παράνομη οικονομία οπιούχων ξεπέρασε αισθητά το επίπεδο των νόμιμων εξαγωγών της σε αγαθά και υπηρεσίες. Πολλές τοπικές κοινότητες φαίνεται να έχουν εξαρτηθεί περισσότερο από την καλλιέργεια και διακίνηση οπιούχου παπαρούνας, για να επιβιώσουν. Η Επιτροπή απευθύνει έκκληση για διεθνή συνεργασία και στήριξη προς το Αφγανιστάν. Η αστάθεια και οι ένοπλες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή συνέχισαν να διευκολύνουν τη διακίνηση ουσιών στην περιοχή. Φαίνεται ότι οι απομιμήσεις «captagon» έχουν γίνει ναρκωτικό επιλογής στις εμπόλεμες ζώνες και πηγή εισοδήματος για ομάδες τρομοκρατών και εξεγερμένων.
Στην Ωκεανία, όπου η κάνναβη εξακολουθεί να είναι η ευρύτερα χρησιμοποιούμενη ναρκωτική ουσία, ανησυχία προκαλεί η αυξανόμενη διάδοση κρυσταλλικής μεθαμφεταμίνης. Στην Αυστραλία σημειώνεται ρεκόρ εικοσαετίας στους θανάτους από ναρκωτικά.
Προβληματίζουν οι αυστηρές ποινές για ναρκωτικά αδικήματα
Κυρίως με αφορμή εξελίξεις σε χώρες της Ασίας, όπως για παράδειγμα ότι το Μπανγκλαντές, η Σρι Λάνκα και η Ινδία εξετάζουν τη διεύρυνση της εφαρμογής της θανατικής ποινής για τα συνδεόμενα με τα ναρκωτικά αδικήματα, η Επιτροπή τονίζει ότι αυτά πρέπει να αντιμετωπίζονται με σεβασμό στο κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την αρχή της αναλογικότητας. Καταδικάζει επίσης την εξωδικαστική αντιμετώπιση των σχετιζόμενων με τα ναρκωτικά αδικημάτων και καλεί για την αντιμετώπισή τους μέσα από το επίσημο σύστημα απονομής της ποινικής δικαιοσύνης και για την ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης, θεραπείας και επανένταξης.
Ανισότητα στην πρόσβαση σε ναρκωτικά φάρμακα
Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι η διαθεσιμότητα ελεγχόμενων φαρμάκων και, ειδικότερα, η άνιση πρόσβαση σε αυτά. «Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι σε πολλές χώρες στερούνται τα μέσα για την αντιμετώπιση του πόνου και υποβάλλονται σε χειρουργικές επεμβάσεις χωρίς αναισθησία. Αυτή η περιττή έκθεση στον πόνο παρατηρείται επίσης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπου ενθαρρύνουμε τις κυβερνήσεις να χρησιμοποιούν τις ειδικές διαδικασίες για να διευκολύνουν την πρόσβαση σε ελεγχόμενα φάρμακα», αναφέρει σε σχετικό μήνυμά του ο Viroj Sumyai, Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών.
Η χρήση μεθαδόνης και βουπρενορφίνης για τη θεραπεία της εξάρτησης από οπιοειδή είναι περιορισμένη σε ορισμένες χώρες, ακόμη και όταν υπάρχει σημαντική επικράτηση της εξάρτησης από τα οπιοειδή. Σε ό,τι αφορά τα αναλγητικά οπιοειδή η Βόρεια Αμερική είναι η περιοχή με το υψηλότερο επίπεδο διαθεσιμότητας, με δεύτερη τη Δυτική και Κεντρική Ευρώπη. Σημαντικές είναι και οι παγκόσμιες διαφορές στην κατανάλωση ψυχοτρόπων φαρμάκων, όπως των αντιεπιληπτικών.
Από την άλλη μεριά, η υπερπροσφορά ελεγχόμενων φαρμάκων, που υπερβαίνει τις πραγματικές ανάγκες των ασθενών, μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εκτροπής και κατάχρησης.
Για να βοηθήσει τις κυβερνήσεις να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, το INCB δημοσιεύει την Ετήσια Έκθεσή του μαζί με μια συμπληρωματική έκδοση με τίτλο: «Πρόοδος στην εξασφάλιση επαρκούς πρόσβασης σε διεθνώς ελεγχόμενες ουσίες για ιατρικούς και επιστημονικούς σκοπούς». Αυτή η ειδική έκθεση παρουσιάζει στις κυβερνήσεις έναν οδικό χάρτη, προκειμένου να σημειώσουν πραγματική πρόοδο ως προς την ανακούφιση του πόνου και την επίτευξη του Στόχου 3 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη: Διασφαλίζουμε μια ζωή με υγεία και προάγουμε την ευημερία για όλους, σε όλες τις ηλικίες.
Κενά στον έλεγχο των συνθετικών ναρκωτικών
Το INCB καλεί τις κυβερνήσεις να συνεργαστούν μεταξύ τους και με το ίδιο, για να καλύψουν τα κενά πληροφόρησης σχετικά με τη διακίνηση πρόδρομων ουσιών (συνθετικά ναρκωτικά), και ιδιαίτερα των πρόδρομων ουσιών της μεθαμφεταμίνης στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ασία, της αμφεταμίνης («captagon»2) στη Δυτική Ασία και της κοκαΐνης στη Νότια Αμερική. Αν και υπάρχουν υπόνοιες ότι η παράνομη παραγωγή τροφοδοτείται κυρίως από χημικές ουσίες οι οποίες εκτρέπονται από εγχώρια κανάλια, χρειάζεται να δοθεί περισσότερο βάρος στο ενδεχόμενο να χρησιμοποιούνται μη ελεγχόμενες υποκατάστατες χημικές ουσίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου