Κατάγματα σπονδύλων οσφυϊκής μοίρας

Γράφει ο ορθοπαιδικός-χειρουργός Ιωάννης Η. Βλάχος

Η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης όπως και η θωρακική, μπορεί να εμφανίσει κατάγματα μετά πτώση ή κατά τη διάρκεια τροχαίου ατυχήματος. Ενώ όμως τα κατάγματα
της θωρακικής μοίρας λόγω της διόδου του νωτιαίου μυελού είναι πολύ σοβαρά γιατί υπάρχει πιθανότητα να προκαλέσουν παραπληγία, τα κατάγματα της οσφυϊκής μοίρας λόγω της σχέσης τους όχι πλέον με το νωτιαίο μυελό, αλλά με νεύρα έχουν μικρότερη επίπτωση.

Ο νωτιαίος μυελός φτάνει μέσα στο νωτιαίο σωλήνα (το σωλήνα που δημιουργείται από τα τόξα των σπονδύλων) μέχρι το ύψος του Ο1 σπονδύλου. Άρα κάθε κάταγμα πάνω από τον Ο1 μπορεί να προκαλέσει παραπληγία και κάτω από τον Ο1 μπορεί να προκαλέσει μόνο βλάβη σε νεύρο.

Τα κατάγματα από πτώση θεωρούνται κατάγματα λόγω οστεοπόρωσης και γι΄ αυτό είναι συχνότερα σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και σε άνδρες μεγάλης ηλικίας. Προκαλούνται σε απλές πτώσεις και όχι από βαρύ τραυματισμό.

Τα οστεοπορωτικά αυτά κατάγματα έχουν χαρακτηριστική εμφάνιση στις ακτινογραφίες. Ο σπόνδυλος από τετράπλευρος εμφανίζεται με σχήμα σφηνοειδές ή με αποπλατυσμένο.



Πώς ελέγχεται

Ο ασθενής εμφανίζει 2-3 ημέρες μετά την πτώση πόνο σε κάθε προσπάθεια κίνησης και έγερσης. Πονάει όταν γυρίζει στο κρεβάτι, όταν εγείρεται από το κρεβάτι και την πολυθρόνα.

Στην ορθοστασία πονάει και στις πλάγιες κινήσεις. Στην πρηνή θέση με την ψηλάφηση ανευρίσκουμε μία προεξοχή στον σπόνδυλο, που έχει σπάσει. Εάν πιέσουμε προκαλείται οξύς πόνος.

Αντιμετώπιση

Μέχρι πρόσφατα τα οστεοπορωτικά κατάγματα της οσφυϊκής μοίρας αντιμετωπίζονταν με ειδικούς κηδεμόνες 3 σημείων αλλά ο ασθενής υπέφερε 2-3 μήνες μέχρι το κάταγμα να κολλήσει.

Σήμερα, εγχύοντας ακρυλικό τσιμέντο μέσα στον σπασμένο σπόνδυλο, χωρίς εγχείρηση, μέσω βελόνης, είναι εφικτό να σταματήσει ο πόνος άμεσα και ο ασθενής να κυκλοφορεί από την επόμενη χωρίς κανένα ενόχλημα. Η μέθοδος λέγεται κυφοπλαστική και καλύπτεται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς.

Συμπληρωματικά με την κυφοπλαστική στον ασθενή χορηγούμε ενδοφλεβίως κι έναν φαρμακευτικό παράγοντα προστασίας για τα κόκκαλα, ώστε να μην ξανασπάσει σπόνδυλος από την οστεοπόρωση.