ΚΕΛ - Ποιοί και πως μας παίρνουν στο λαιμό τους;

• Η ΕΛΛΑΔΑ ΘΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ 11 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΕΥΡΩ ΠΡΟΣΤΙΜΟ ΓΙΑ ΠΑΡΑΒΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ
• ΟΙ ΔΗΜΟΙ ΡΑΦΗΝΑΣ-ΠΙΚΕΡΜΙΟΥ & ΣΠΑΤΩΝ-ΑΡΤΕΜΙΔΟΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΜΟΝΟΙ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΟΥΣ
• ΠΟΙΟΙ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΩΣ ΘΑ ΕΠΙΜΕΡΙΣΤΟΥΝ ΤΑ ΠΡΟΣΤΙΜΑ;
• ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ;

ΑΡΜΟΔΙΟΙ ΚΑΙ ΑΝΑΡΜΟΔΙΟΙ

Οι δήμαρχοι Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος οι οποίοι αρνούνται τη δημιουργία αποχέτευσης στο Πλατύ Χωράφι και επιμένουν στην αποστολή των λυμάτων τους στην

Ψυττάλεια, δηλώνουν ότι είναι αναρμόδιοι για την επίλυση του προβλήματος και ότι για την έλλειψη αποχέτευσης στην περιοχή τους ευθύνεται το κράτος και η ΕΥΔΑΠ.

Το κράτος έχει πράγματι την ευθύνη για τα κοινωφελή έργα υποδομής, όπως η αποχέτευση, οι δήμοι ωστόσο ασκούν αρμοδιότητες του κράτους σύμφωνα με το Σύνταγμα (άρθρο 102, παράγραφος 1). Συνεπώς αποτελεί υπεκφυγή η απόσειση των ευθυνών από τους συγκεκριμένους εκπροσώπους της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η άποψη μάλιστα ότι το δημοτικό συμβούλιο είναι γνωμοδοτικό και όχι αποφασιστικό όργανο στο ζήτημα της αποχέτευσης επειδή η διαχείριση της στο νομό Αττικής έχει ανατεθεί δια νόμου στην ΕΥΔΑΠ (και όχι στον ανάλογο δήμο ή σε κάποια υπηρεσία του) απορρίπτεται από το άρθρο 65 του νόμου 3852 (Καλλικράτης – Αρμοδιότητες του δημοτικού συμβουλίου) σύμφωνα με το οποίο «το δημοτικό συμβούλιο αποφασίζει για όλα τα θέματα που αφορούν το δήμο» καθώς και από το προαναφερθέν άρθρο του Συντάγματος που λέει ότι «υπέρ των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης συντρέχει τεκμήριο αρμοδιότητας για τη διοίκηση των τοπικών υποθέσεων».

Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΗΜΕΡΑ

Η κατάσταση σήμερα έχει ως εξής:

1. Το υπουργείο Περιβάλλοντος και η Περιφέρεια Αττικής έχουν υιοθετήσει την καινούργια (2010) πρόταση της ΕΥΔΑΠ για κλειστό τριτοβάθμιο βιολογικό καθαρισμό (άοσμο και αθόρυβο χάρη στις πλέον σύγχρονες τεχνικές προδιαγραφές του) σε έκταση 54 στρεμμάτων στη θέση Πλατύ Χωράφι για τους δήμους Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος (ΥΠΕΚΑ 1216/31-10-2013) . Οι εγκαταστάσεις θα αποδίδουν νερό απολυμασμένο, κατάλληλο για απεριόριστη άρδευση των 83 στρεμμάτων που θα τις περιβάλλουν, δημιουργώντας ουσιαστικά ένα πάρκο το οποίο θα αποκλείει και την οπτική ρύπανση. Από το βιοαέριο θα παράγεται ηλεκτρική ενέργεια που θα ηλεκτροδοτεί τις εγκαταστάσεις καθώς και κάθε άλλη δραστηριότητα (αθλητική ή πολιτιστική) θα μπορούσε να προστεθεί. ( Όσον αφορά τη Ραφήνα προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η συγκεκριμένη πρόταση της ΕΥΔΑΠ που αρνήθηκαν οι δημοτικοί σύμβουλοι ήταν σαφώς καλύτερη, ασφαλέστερη και πιο σύγχρονη από το σχέδιο του αυτόνομου βιολογικού καθαρισμού που είχαν ψηφίσει ομόφωνα το 2008 οι τότε δημοτικοί σύμβουλοι Ραφήνας, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν επανεκλεγεί στο προηγούμενο δημοτικό συμβούλιο Ραφήνας-Πικερμίου και επίσης ομόφωνα είχαν ξαναψηφίσει το ίδιο σχέδιο δίπλα στο νεκροταφείο της πόλης το 2011). 

2. Το Συμβούλιο της Επικρατείας που είχε ακυρώσει την προηγούμενη πρόταση της ΕΥΔΑΠ (2003) για το μεγάλο ΚΕΛ των 11 δήμων στην ίδια θέση, λόγω της μερικής μόνο οριοθέτησης του Μεγάλου Ρέματος Ραφήνας (απόφαση 3743/2008) με νεώτερη απόφασή του (απόφαση 206/2013) έχει εγκρίνει τη μερική οριοθέτηση του Μεγάλου Ρέματος, αποδεχόμενο τα στοιχεία που είχε προσκομίσει το υπουργείο Περιβάλλοντος και απορρίπτοντας τα περί του αντιθέτου επιχειρήματα των δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος. (Η απόρριψη μάλιστα των επιχειρημάτων του δήμου Σπάτων-Αρτέμιδος έγινε επειδή «αναφέρεται στο ζήτημα της εγκατάστασης του Κέντρου Επεξεργασίας Λυμάτων και όχι στην τμηματική οριοθέτηση του ρέματος καθ’ εαυτήν». Έτσι ακριβώς καταγράφεται στην απόφαση και επισημαίνεται ότι «η τμηματική οριοθέτηση του ρέματος Ραφήνας προωθείται γιατί υπάρχει επιτακτική ανάγκη για την κατασκευή της Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) Βορείων Μεσογείων που αποτελεί υποχρέωση της χώρας μας στο πλαίσιο της Οδηγίας για τα αστικά λύματα και προκειμένου να αποφευχθεί η επιβολή προστίμου στη χώρα μας λόγω της μεγάλης καθυστέρησης υλοποίησης του έργου»). 

3. Η σύνδεση με το ΚΕΛ Ψυττάλειας των δήμων Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος που είχε εξεταστεί στο παρελθόν έχει αποκλειστεί από την ΕΥΔΑΠ ως μη ρεαλιστική λύση για συγκεκριμένους λόγους, οι οποίοι έχουν κοινοποιηθεί ήδη στους αρμόδιους δήμους (ΥΠΕΚΑ 1216/31-10-2013).

4. Στα τέλη του 2013 η χώρα μας καταδικάστηκε για δεύτερη φορά από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για την παράβαση των οδηγιών που αφορούν τη διαχείριση των αστικών λυμάτων σε 6 δήμους. Οι 4 από αυτούς συμμορφώθηκαν εν τω μεταξύ και σήμερα οι μόνοι δήμοι σε όλη την ελληνική επικράτεια, που αρνούνται και δεν έχουν κάνει τίποτα απολύτως, είναι οι δήμοι Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος. (Για την καινούργια αυτή καταδίκη και τις συνέπειές της το υπουργείο Περιβάλλοντος ενημέρωσε τους ενεχόμενους δήμους, προειδοποιώντας για τις συνέπειες. Τουλάχιστον στον δήμο Ραφήνας-Πικερμίου το απερχόμενο δημοτικό συμβούλιο αρνήθηκε ακόμα και να ακούσει την ενημέρωση του τότε δημάρχου, ο οποίος είχε εντάξει το θέμα ως κατεπείγον στην ημερήσια διάταξη. Του ζήτησαν μάλιστα να μιλήσει στο τέλος της συνεδρίασης και με κλειστά τα μικρόφωνα!).

5. Την 1η Αυγούστου 2014 δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (Α.Φ. 2113/2014) η διαδικασία καταλογισμού και επιμερισμού των χρηματικών προστίμων «που επιβάλλονται στην Ελληνική Δημοκρατία λόγω καταδίκης για παραβιάσεις της ενωσιακής νομοθεσίας, κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 45, παράγραφος 5 του Ν. 4042/2012». Σύμφωνα με το νόμο αυτό ο επιμερισμός του κατ’ αποκοπή ποσού (δηλαδή των 11.514.081 ευρώ) «στους συνυπαίτιους βασίζεται μόνο στο πληθυσμιακό μέγεθος των αντίστοιχων δήμων», σύμφωνα με τον πραγματικό πληθυσμό της τελευταίας απογραφής. Για τον επιμερισμό των ποσών της ημερήσιας χρηματικής ποινής (δηλαδή των 47.462 ευρώ την ημέρα έως τη συμμόρφωση) θα ληφθεί υπόψη κατά 40% ο πληθυσμός κάθε δήμου, και κατά 60% ο βαθμός συμμόρφωσης, σύμφωνα με συνημμένο πίνακα που περιλαμβάνει 4 βαθμίδες: 1η Μηδενική, 2η Επισφαλή, 3η Μερική, 4η Πλήρη. 

6. Στις αρχές Σεπτεμβρίου 2014 δημοσιεύτηκαν στον τύπο οι προτάσεις της εισαγγελέως του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για το ύψος των προστίμων που αφορούν τις παραβάσεις της χώρας τόσο στη διαχείριση των απορριμμάτων όσο και των αστικών λυμάτων.

ΑΠΟ ΔΩ ΚΑΙ ΠΕΡΑ

Έτσι έχει η κατάσταση μέχρι στιγμής. Από τον τύπο και το διαδίκτυο πληροφορούμαστε ότι οι δύο νεοεκλεγμένοι δήμαρχοι Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων Αρτέμιδος επιμένουν στην αρνητική στάση που εκδήλωσαν και κατά τη διάρκεια της θητείας τους ως δημοτικοί σύμβουλοι (της τότε μειοψηφίας) στα προηγούμενα δημοτικά συμβούλια των πόλεών τους. Προς το παρόν πραγματοποιούν συναντήσεις με τους νέους επικεφαλής της Περιφέρειας Αττικής οι οποίοι δεν συμφωνούν με τους δύο δημάρχους αλλά (όπως και ο προηγούμενος περιφερειάρχης) έχουν ταχθεί αλληλέγγυοι με τους εκπροσώπους της κεντρικής κυβέρνησης για τη δημιουργία ΕΕΛ στο Πλατύ Χωράφι.

Η απόλυτα λογική αυτή θέση συμπίπτει με τις ήδη διατυπωμένες τοποθετήσεις των βουλευτών και των εκπροσώπων της τοπικής αυτοδιοίκησης των νοτίων προαστίων της Αθήνας και του Πειραιά οι οποίοι δεν αποδέχονται τη μεταφορά των λυμάτων των δύο δήμων της Ανατολικής Αττικής στην Ψυττάλεια. Άλλωστε έτσι όπως έχει σημανθεί πλέον η μεταφορά αυτή έχει ξεπεράσει τις τεχνικές (λόγω υψομετρικών κλίσεων), οικονομικές (λόγω μεγαλύτερου κόστους) και νομικές (λόγω έλλειψης νομοθετικού πλαισίου) δυσκολίες που επεξηγούνται αναλυτικά στο υπ’ αριθμό 1216/31-10-2013 έγγραφο του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Το πρόβλημα έχει αποκτήσει πλέον πολιτικές διαστάσεις. Η επιμονή στην αποστολή των λυμάτων στην «αυλή του γείτονα» ενοχλεί. Η τοπικιστική αυτή συμπεριφορά είναι κατά τη γνώμη μου καταδικαστέα. Ο τοπικισμός δεν υπερασπίζεται τα πραγματικά συμφέροντα των πολιτών του τόπου αλλά τα διαστρέφει και τα δυναμιτίζει λειτουργώντας στην ουσία ως ρατσισμός της εντοπιότητας.

Η τοπικιστική εμμονή, η συκοφάντηση και η πολεμική εναντίον του απαραίτητου αυτού έργου που αφορά την υποδομή, την υγεία, την καθαριότητα και τον πολιτισμό της περιοχής μας οδηγεί στην καθυστέρηση, στην ατιμωτική τιμωρία και στην οικονομική πτώχευση, λόγω των προστίμων που θα παρακρατηθούν (όπως προβλέπει ο νόμος 4042/2012, άρθρο 44) από τους κεντρικούς αυτοτελείς πόρους με τους οποίους χρηματοδοτείται η λειτουργία των κεντρικών υπηρεσιών κάθε δήμου (άρθρο 259 του νόμου 3852/2010).

Ο χαμένος χρόνος που έχει παρέλθει εδώ και ένα χρόνο τουλάχιστον (θεωρώντας ορόσημο το πράσινο φως από το Συμβούλιο της Επικρατείας), εκτός από όλες τις άλλες συνέπειες, έχει οδηγήσει σε παράπλευρες απώλειες εκατοντάδων θέσεων εργασίας που θα υπήρχαν σήμερα στην περιοχή μας για την κατασκευή του έργου των κεντρικών εγκαταστάσεων αλλά και των εσωτερικών δικτύων της πόλης. Αρκετοί νέοι θα εύρισκαν δουλειά και κάποιοι από τους επαγγελματίες που έκλεισαν τα καταστήματά τους αυτό το διάστημα ίσως είχαν κατορθώσει να επιβιώσουν.

Θα πρέπει τα νέα δημοτικά συμβούλια Ραφήνας-Πικερμίου και Σπάτων-Αρτέμιδος να αρθούν στο ύψος των περιστάσεων και, χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς να επαφίενται στις ανέξοδες και ανεύθυνες κρίσεις άλλων προσώπων, να μελετήσουν με τα ίδια τους τα μάτια τις συγκεκριμένες προτάσεις των αρμοδίων, τα έγγραφα των κρατικών υπηρεσιών, την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, τις ανάγκες των πολιτών και τους νόμους του κράτους. Τότε μόνο θα είναι σε θέση να αναλάβουν τις ευθύνες των αποφάσεων τους (και τις συνέπειες που προκύπτουν από αυτές) στο σοβαρότερο ζήτημα των δύο δήμων, την έλλειψη αποχέτευσης, η οποία λόγω της συγκυρίας αντανακλά, επηρεάζει και θα καθορίσει άμεσα την οικονομική τους υπόσταση.

Ευάγγελος Μαυρουδής

Ιατρός

Δημοτικός Σύμβουλος Ραφήνας-Πικερμίου

www.dimotisnews.gr