Κίνδυνος «στάσης πληρωμών» σε 150 δήμους της χώρας

Η πινακίδα που ανάρτησε προ ημερών ο δήμος Αχαρνών δεν άφηνε περιθώριο για παρερμηνεία: «Κλειστόν επ' αόριστον»! Η δημοτική αρχή δήλωσε απόλυτη αδυναμία να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις μισθοδοσίας και κάλυψης των πάγιων εξόδων της.

Η είδηση δεν θα ήταν βέβαια άκρως ανησυχητική αν αφορούσε αποκλειστικά και μόνο τα δεινά οικονομικά ενός δήμου. Δυστυχώς η κατάσταση στην Ελληνική Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι εκρηκτική. Το αμέσως προσεχές διάστημα τουλάχιστον 14 δήμοι θα ακολουθήσουν τον δρόμο των Αχαρνών, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες της «ΗτΣ» ο αριθμός των δήμων που θα οδηγηθούν σε στάση πληρωμών θα φθάσει τους 150!

Η εσπευσμένη παρέμβαση του υπουργείου Εσωτερικών και η δέσμευση για εκταμίευση προκαταβολής από τους κρατικούς πόρους μπορεί να σταμάτησε την κινητοποίηση στον δήμο Αχαρνών δίνοντας προσωρινή... ανάσα στους εργαζόμενους που είχαν να πληρωθούν από τα μέσα Αυγούστου αλλά δεν έλυσε οριστικά το πρόβλημα που σύντομα θα επανέλθει με μεγαλύτερη ένταση. Οι δήμοι σε όλη την επικράτεια... στενάζουν και μαζί δημότες και εργαζόμενοι. Ορισμένοι αδυνατούν να πληρώσουν συνολικά, ενώ άλλοι δεν μπορούν να καταβάλουν τους μισθούς μέσω της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών, αφού σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να καταβάλουν μαζί και τις ασφαλιστικές εισφορές.

Σε οριακό σημείο

Τήλος, Τρίκαλα, Πέραμα, Καρδίτσα, Καισαριανή, Κοζάνη, Ηγουμενίτσα, Αίγινα, Χαϊδάρι, Ρέντη, Άγιοι Ανάργυροι, Ανώγια, Μυλοπόταμος είναι στην κορυφή της λίστας των δήμων που βρίσκονται σε οριακό σημείο, ενώ αποτελεί κοινό μυστικό στους κύκλους των αυτοδιοικητικών ότι η πλειονότητα των ΟΤΑ βρίσκεται σε ανάλογη θέση. «Όποιον δήμο και να αναφέρεις ότι βρίσκεται λίγο πριν από τη στάση πληρωμών δεν πρόκειται να πέσεις έξω», σχολίαζε πικρόχολα αυτοδιοικητικό στέλεχος στην «ΗτΣ».

Χαρακτηριστικό μάλιστα της κατάστασης χάους που επικρατεί είναι το γεγονός ότι «λίστες» χρεοκοπημένων δήμων κάνουν καθημερινά την εμφάνισή τους στα δημοσιογραφικά γραφεία, καθώς και πληροφορίες για δημάρχους που προκειμένου να αντιμετωπίσουν όπως όπως το πρόβλημα πληρώνουν εκτός Ενιαίας Αρχής προκειμένου να αποφύγουν τις εισφορές ή χρησιμοποιούν για μισθούς κονδύλια εκτός ΚΑΠ όπως για παράδειγμα μέσω ανταποδοτικών τελών ενισχύοντας την αγωνία για το αύριο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το μόνο σίγουρο είναι πως αν δεν αποδεσμευθούν άμεσα τα κονδύλια από την κεντρική κυβέρνηση τότε τουλάχιστον οι μισοί δήμοι θα αναστείλουν τη λειτουργία τους μέσα στο επόμενο τρίμηνο.

«Μαχαίρι» στα οικονομικά

Την κατάσταση επιδεινώνει και η εξαγγελθείσα κυβερνητική πρόθεση για περαιτέρω περικοπές δαπανών στην Αυτοδιοίκηση ύψους 735 εκατ. ευρώ. Είναι γνωστό εξάλλου πως σε όλες τις επαφές της τρόικας με το οικονομικό επιτελείο έχει τεθεί μετ' επιτάσεως η ανάγκη να υπάρξει «νοικοκύρεμα» και να μπει «μαχαίρι» στα οικονομικά των ΟΤΑ, ενώ οι «κωδικοί» που αφορούν την Αυτοδιοίκηση αποτελούν σταθερά μία από τις «κόκκινες» κάρτες των ελεγκτών.

Οι επαφές άλλωστε που είχαν οι αιρετοί και με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα δεν αφήνουν παράθυρο μεγάλων προσδοκιών. Τα χρήματα από ληξιπρόθεσμες οφειλές θα αποδοθούν στους δήμους μετά την καταβολή της δόσης των 31 δισεκατομμυρίων. Μέχρι τότε θα καταβάλλεται απλώς «προσπάθεια» να αποδίδονται εμπρόθεσμα κάθε μήνα και μέχρι το τέλος του έτους οι δόσεις των παρακρατηθέντων. Το ερώτημα όμως που προκύπτει είναι αν οι δήμοι μπορούν να συνεχίζουν τη λειτουργία τους στη λογική του «δος ημίν σήμερον». Κανείς δεν αμφισβητεί την ευθύνη που φέρουν πλήθος αιρετών, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια προχώρησαν σε άκρατο δανεισμό χωρίς να τηρούνται κάποια αυστηρά κριτήρια και περιορισμοί.

Όλοι επίσης γνωρίζουν για το όργιο προσλήψεων που έγινε μέσω των δημοτικών επιχειρήσεων, προσωπικό που μετά το «κλείσιμο» των επιχειρήσεων αυτών, οδηγήθηκε στη συντριπτική του πλειονότητα στις κεντρικές υπηρεσίες των δήμων, λειτουργώντας ως βόμβα στα ήδη προβληματικά ταμεία τους. Ωστόσο, όπως λένε πολλά στελέχη της Αυτοδιοίκησης, δεν είναι μόνο το αμαρτωλό παρελθόν των ΟΤΑ που οδηγεί στα «λουκέτα», αλλά και η οικονομική κρίση η οποία έκλεισε την «κάνουλα» της χρηματοδότησης από το κράτος. Άλλωστε, όπως επισημαίνουν, μέσω του «Καλλικράτη» πολλές αρμοδιότητες πέρασαν στους δήμους χωρίς να συνοδευτούν όπως προβλέπει το Σύνταγμα με τους ανάλογους πόρους.

«Όσο σοβαρό αποθεματικό και να έχει ο δήμος σου, όσο καλός μάνατζερ και να είσαι, όταν σου κόβουν το 65% των πιστώσεων, θα έχεις πρόβλημα», μας λέει ο Δ. Τσιαντής, δήμαρχος Πλαστήρα και πρόεδρος της επιτροπής Οικονομικών της ΚΕΔΕ, ο οποίος προς το παρόν δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα πληρωμών. Όπως μας εξηγεί ενώ ξεκίνησε με χρηματοδότηση 150 χιλιάδων ευρώ το μήνα μέσω των ΚΑΠ (Κεντρικοί Αυτοτελείς Πόροι) σήμερα αυτή έχει πέσει στις 55 χιλιάδες, ενώ η ΣΑΤΑ (που δίνεται στους δήμους για επενδυτικούς σκοπούς) σήμερα είναι μηδενική!

Υπό το φως αυτών των εξελίξεων οι δήμαρχοι της χώρας όλο το τελευταίο διάστημα βρίσκονται σε θέση μάχης δηλώνοντας αποφασισμένοι να διεκδικήσουν τους απαραίτητους πόρους για την εύρυθμη λειτουργία των ΟΤΑ, ενώ προειδοποιούν πως σε περίοδο κρίσης η Αυτοδιοίκηση είναι ο μόνος φορέας που με τις κοινωνικές του δομές συμβάλει ουσιαστικά στη διασφάλιση της κοινωνικής συνοχής. Την προσεχή Δευτέρα μάλιστα συνεδριάζει το Δ.Σ. της ΚΕΔΕ όπου θα υπάρξει αναλυτική ενημέρωση για όλες τις τελευταίες δραματικές εξελίξεις.

του Ηλία Μπενέκου

imerisia.gr