Λέσβος και Μυτιληναίων Αιγιαλός |
της οποίας το άγαλμα εικονίζεται στη φωτογραφία της στήλης.
Το εξαίσιας ομορφιάς, όλο έρωτα, κίνηση και χάρη άγαλμα είναι καταχωρημένο ανάμεσα σε 19 περιπτώσεις στο διεθνές Εικονογραφικό Λεξικό των Κλασσικών Μυθολογιών, στην κατηγορία των αγαλμάτων της «Αρτέμιδος Λαφρίας και πλησιέστερων τύπων» και έχει περιγραφεί από το Γάλλο αρχαιολόγο Salomon Reinach το 1885 στο περιοδικό «American Journal of Archaeology».
Το άγαλμα βρέθηκε στη Λέσβο περίπου το 1865 και αφού εκλάπη από τους Τούρκους, μεταφέρθηκε κρυφά στην Κωνσταντινούπολη και εκτίθεται στο εκεί Αρχαιολογικό Μουσείο, χωρίς, εδώ και εκατό πενήντα χρόνια, κάποιος Έλλην Λέσβιος, πριν από το Σπύρο Πιπερά, να πάρει χαμπάρι! Από το ότι δεν υπάρχει στη Λέσβο μαρτυρία της εποχής εκείνης για τη μεταφορά του αγάλματος, συμπεραίνω ότι πρέπει να βρέθηκε στο Σίγρι, που τότε είχε μόνο μουσουλμάνους κατοίκους, και γι’ αυτό δε μαθεύτηκε από τους Έλληνες λόγιους.
Το 1917, η Αμερικανίδα αρχαιολόγος Emily Shields έγραψε στο βιβλίο «Οι λατρείες στη Λέσβο» (σ. 21): «Έχουν βρεθεί δύο γλυπτικές αναπαραστάσεις της Αρτέμιδος στη Λέσβο. Η πρώτη είναι το καλλίτερο δείγμα Λεσβιακής γλυπτικής που έχει μέχρι τώρα ανακαλυφθεί. Είναι μικρότερο του φυσικού μεγέθους, μετρημένο στο 1,07 του μέτρου και δείχνει τη θεά να στηρίζεται σε έναν στυλοβάτη.
Σύμφωνα με τον Salomon Reinach, το αριστερό της χέρι ακουμπά στον γοφό της, τα πόδια της είναι διασταυρωμένα, ενώ εμφανίζεται πρησμένος ο δεξιός της αστράγαλος και η δεξιά της κνήμη, κατ’ αυτόν το άγαλμα ανήκει σε μια ποικιλία του τύπου της Αρτέμιδος η οποία δεν συναντάται συχνά και επηρεάζεται σημαντικά από τον συγγενικό τύπο των Αμαζόνων.
Ο ίδιος νομίζει ότι ο γλύπτης του αγάλματος μπορεί να έχει εμπνευσθεί από ένα εκ των αγαλμάτων του Πραξιτέλη. Η δεύτερη γλυπτική αναπαράσταση βρέθηκε στην Πλαγιά, στη νότια ακτή της Λέσβου και πρόκειται για μια λαξευτή πλάκα που αναπαριστά την Άρτεμη-Εκάτη να τρέχει κρατώντας από ένα δαυλό σε κάθε χέρι και έχοντας στο πλάι της ένα κυνηγόσκυλο. Είναι ντυμένη με ένα χιτώνα που φθάνει μέχρι τα γόνατα και τυλίγεται κάτω από το στήθος έχοντας ένα μικρό μανδύα στους ώμους».
Συγχαίροντας το Σπύρο Πιπερά για την αποκαλυπτική έρευνά του και προτρέποντάς τον να συνεχίσει με την ίδια αγάπη και κέφι, μεταφέρω μια συζήτησή μου με την Ερατώ.
Μετέφρασα το κείμενο του Salomon Reinach και σημείωσα τις
επισημάνσεις του:
«Γοητευτική μορφή, ένα από τα πιο αξιοσημείωτα αγάλματα του τουρκικού μουσείου, χαριτωμένος τύπος αγάλματος Λεσβίας κόρης, κομψή τοποθέτηση πτυχώσεων του φορέματος, στάση και έκφραση προσώπου που ανακαλούν την ιδανική παρθένα-θεά, σιγμοειδής απόδοση του κορμού που αναπαύεται σε στήριγμα που ήταν ένα από τα αγαπημένα μοτίβα του Πραξιτέλη, δίνει σε όλη τη μορφή μια εικόνα ηρεμίας που προστίθεται στην ονειρώδη και γαλήνια έκφραση της κεφαλής, μπορούμε να δεχθούμε ότι ένα από τα αριστουργήματα του Πραξιτέλη, όλα άγνωστα σε εμάς εκτός του αγάλματος των Αντικύρων, μπορεί να ενέπνευσε τον Ελληνορωμαίο καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό της Λέσβου».
- Θα πάμε, μιας και τώρα εκτός από την Αγιά Σοφιά, έχουμε να δούμε και τη Λεσβία Αρτέμιδα.
- Να πάμε και στην Παναγιά τη Λαφριανή, στο Σίγρι!
- Το καλοκαίρι, διάφοροι φίλοι του αγάλματος, θα πάμε μια εκδρομή με το εξής πρόγραμμα: Κυριακή 10 Αυγούστου, θα είμαστε στο Σίγρι στις 11 το πρωί. Εκεί θα συναντήσουμε τον πρώην γραμματέα της Κοινότητας Γιάννη Τσίκνα και με οδηγό τον κτηνοτρόφο Ανδρέα Ζαζάρα θα αναχωρήσουμε προς τα νότια για τη χερσόνησο της Σαρακίνας, όπου το ομώνυμο ακρωτήρι με το φάρο.
Εκεί θα ανεβούμε στο ύψωμα «Σκοπός», όπου στην κορυφή του θα βρούμε τα ερείπια της Παναγιάς της Λαφριανής. Στη συνέχεια θα κατευθυνθούμε ΝΑ προς την ακτή που βρέχεται από το Αιγαίο Πέλαγος και θα πέσουμε στη θάλασσα με μάσκες και βατραχοπέδιλα, για να φωτογραφίσουμε τις αρχαίες κολόνες που κατακρημνίστηκαν από το ύψωμα στα αβαθή νερά του ενός μέτρου και πρωτοαποκάλυψε με φωτογραφία στο «Εμπρός» ο Σπύρος Πιπεράς.
emprosnet.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου