Όσοι βρεθούν αυτές τις μέρες στα «ψηλά» της Πλάκας – ακριβώς κάτω από την Ακρόπολη- και αντέχουν την ανηφόρα και το περπάτημα ας κάνουν τον κόπο να επισκεφθούν μια από τις γειτονιές της Αθήνας που η εικόνα της παραμένει αναλλοίωτη στο χρόνο. Ο λόγος για τα Αναφιώτικα.
Στον ιστότοπο του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών (ΕΙΕ) – eie.gr και πιο συγκεκριμένα στην λίστα για τα νεώτερα μνημεία της πόλης (www.eie.gr/archaeologia/gr/arxeio.aspx) βρίσκουμε ένα πολύ κατατοπιστικό κείμενο για τα Αναφιώτικα.
Το κείμενο έχει ως εξής: «Η ανέγερση της “αυθαίρετης” συνοικίας των Αναφιώτικων στη βόρεια πλαγιά του βράχου της Ακρόπολης, ξεκίνησε περί τα μέσα του 19ου αιώνα, κυρίως από Αναφιώτες, αλλά και από άλλους Κυκλαδίτες μάστορες (μαρμαράδες, λιθοξόους, ξυλουργούς, κτίστες κ.τ.λ.), οι οποίοι είχαν μεταναστεύσει στην Αθήνα και εργάζονταν στην ανοικοδόμηση της πρωτεύουσας.
Ως πρώτοι οικιστές αναφέρονται ένας ξυλουργός (Γ. Δαμίγος) και ένας κτίστης (Μ. Σιγάλας) από την Ανάφη, ενώ το παράδειγμά τους ακολούθησαν αργότερα κι άλλοι συμπατριώτες τους, οικοδομώντας με τη σειρά τους τα σπίτια τους εκεί, λαθραία μεν αλλά με την ανοχή προφανώς των αρχών, κυρίως κατά την περίοδο της έξωσης του Όθωνα και της μεσοβασιλείας.
Παράλληλα, οι δύο ημιερειπωμένες παλιές εκκλησούλες της περιοχής, ο Άγιος Γεώργιος του Βράχου και ο Άγιος Συμεών, αναστηλώθηκαν, διασκευάστηκαν και απέκτησαν νεόκτιστα καμπαναριά (ο δεύτερος το 1847).
Τα μικρά σπιτάκια της περιοχής αποτελούν, κατά τον Κ. Μπίρη, αρχιτεκτονικό δείγμα “απλού δομικού αισθήματος και ευφυούς εξοικονομήσεως αναγκών”. Με τις επίπεδες στέγες τους, ενωμένα το ένα με το άλλο “ως κοπάδιον λευκών αμνάδων” (Α. Μωραϊτίδης), σε συνδυασμό με τη ρυμοτομία των στενών ανηφορικών δρομίσκων και τα λαξευμένα σκαλιά (βοηθούντος και του εδάφους), συνθέτουν μιαν απροσδόκητη “νησιώτικη” εικόνα στο άκρο της νεοκλασικής Πλάκας. Η οίκηση παρέμεινε σχεδόν αμιγής μέχρι το 1922, ενώ στη συνέχεια προστέθηκαν Μικρασιάτες πρόσφυγες και έκτοτε η σύνθεση του πληθυσμού άλλαξε σημαντικά.
Περί το 1950, ένα τμήμα της συνοικίας κατεδαφίστηκε στο πλαίσιο αρχαιολογικών ανασκαφών, ενώ στα 1970 πραγματοποιήθηκαν εκτεταμένες απαλλοτριώσεις από το Υπουργείο Πολιτισμού. Σήμερα εναπομένουν περί τα 45 σπίτια, που έχουν κηρυχθεί διατηρητέα. Είναι αξιοσημείωτο ότι οι οφιοειδείς οδοί της περιοχής που οριοθετείται μεταξύ της οδού Στράτωνος και του βράχου της Ακρόπολης, εξακολουθούν να παραμένουν ανώνυμοι και οι οικίσκοι αριθμούνται ως "Αναφιώτικα 1, 2" κ.τ.λ.
Κείμενο: Στ. Σουρίλα
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου