Ανοιγόκλειμα βλεφάρων, ανύψωση φρυδιών, κίνηση πιγουνιού, «καθάρισμα» λαιμού, ανασήκωμα ώμων, διάφοροι μορφασμοί, δάγκωμα χειλιών μέχρι να ματώσουν, τίναγμα μπράτσων, δαχτύλων ή χεριών, ιδιότυπες κινήσεις στο βάδισμα, γκριμάτσες ή αλλιώς μία από τις πιο συνηθισμένες αναδράσεις των παιδιών όταν βρίσκονται σε κατάσταση άγχους!
Τα τικ συνήθως εμφανίζονται κυρίως στα παιδιά των 4 – 8 περίπου ετών, αν και μπορεί να εμφανιστούν και σε μικρότερα ή μεγαλύτερα παιδιά, με συχνότητα περίπου 1 στα 10 παιδιά.
Πού οφείλονται; Γιατί εμφανίζονται τικ στα παιδιά;
Στην ουσία, δεν γνωρίζουμε ακόμη τον μηχανισμό δημιουργίας των τικ, αν και φαίνεται να ενοχοποιούνται πολλοί παράγοντες, όπως για παράδειγμα, το έντονο στρες, το περιβάλλον που μεγαλώνει το παιδί, η γενετική του προδιάθεση, ακόμα και οργανικότητα ή διαταραχές, σε πολύ πιο βαριές περιπτώσεις. Συνήθως όμως έχουμε να κάνουμε με ένα αγχώδες παιδί που απλά θέλει να είναι «τέλειο» ή πρόκειται για απάντηση σε μία σημαντική φάση στη ζωή του, αποκτά αδελφάκι, ξεκινάει το σχολείο, διαζύγιο γονιών, αλλαγή περιβάλλοντος, κακές οικογενειακές σχέσεις, ακόμα και αποτέλεσμα μίμησης άλλου παιδιού.
Γιατί παρατηρούνται περισσότερο στα αγόρια;
Η αναλογία είναι περίπου 4 – 5 αγόρια προς 1 κορίτσι. Γνωρίζουμε καλά ακόμα και σήμερα πόσο μας επηρεάζουν τα κοινωνικά στερεότυπα γύρω από συμπεριφορές που «πρέπει» ή «δεν πρέπει» να εκφράσει ένας άνδρας από την πολύ μικρή του ήδη ηλικία. Όλοι μας έχουμε ακούσει ή ίσως και έχουμε πει σε ένα αγοράκι για παράδειγμα: «τα αγόρια δεν κλαίνε…, κορίτσι είσαι και κλαις»; Πώς λοιπόν αυτό το μικρό παιδάκι θα εκφράσει αυτό που αισθάνεται, τον ψυχικό του πόνο ή ακόμη και την συγκίνησή του; Μαθαίνει να το κρατάει μέσα του και να κρύβει όλο αυτό που του συμβαίνει, μόνο που το… μικρό σωματάκι φαίνεται να μην συμφωνεί με αυτή την συναισθηματική καταπίεση και «αναλαμβάνει να εκφράσει όλη του την ένταση», χωρίς βέβαια το παιδί να το θέλει. Τα κορίτσια από την άλλη που είναι πιο εύκολα στην συναισθηματική έκφραση λόγω της αποδοχής της, δεν πιέζονται, άρα δεν αγχώνονται όπως τα αγόρια και δεν χρειάζεται ο οργανισμός τους να βρει άλλους τρόπους έκφρασης αυτού που συμβαίνει. Ελπίζω βέβαια, καθώς μιλάμε όλο και περισσότερο για αυτά τα θέματα, να χάσουν τα στερεότυπα την ισχύ τους σιγά σιγά και να απελευθερωθούν επιτέλους και τα αγόρια…
Ποια είναι η πορεία τους από τη στιγμή που θα εμφανιστούν;
Συνήθως τα τικ δεν διαρκούν πολύ καιρό, αν και κάποιες φορές μπορεί να υποχωρήσουν και να επανεμφανιστούν μετά από κάποιο διάστημα. Υπάρχουν επίσης και διάφορα επίπεδα βαρύτητας, αν και τα περισσότερα είναι ήπιου βαθμού. Αυτό που μπορεί να τα χειροτερέψει είναι η στάση των γονιών ή αν στο σχολείο για παράδειγμα υπάρχει κοροϊδία από άλλα παιδιά.
Πώς αντιμετωπίζονται;
Συνήθως τα τικ περνούν από μόνα τους αν δεν τους δώσουμε προσοχή και δεν τα επιδεινώσουμε. Μπορεί να εμφανιστούν ξανά μετά από λίγο καιρό αλλά θα υποχωρήσουν και πάλι. Άρα, το καλύτερο που μπορεί να κάνει ο γονιός είναι απλά να τα αγνοήσει. Αν βέβαια, πρόκειται για πιο σοβαρή κατάσταση που περιορίζεται η λειτουργικότητα του παιδιού ή αν ο ίδιος ο γονιός δεν μπορεί να το διαχειριστεί, τότε χρειάζεται να επισκεφτεί ειδικό που θα του συστήσει την κατάλληλη αντιμετώπιση, για να διαχειριστεί και ο ίδιος τη στάση του απέναντι στο παιδί και στο άγχος του.
Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς;
Διατηρούμε την ψυχραιμία μας
Φροντίζουμε το παιδί μας να έχει ένα ήρεμο περιβάλλον, χωρίς εντάσεις και άγχη
Παρατηρούμε λίγο την δική μας στάση, μήπως έχουμε μεγαλύτερες προσδοκίες από αυτές που θα έπρεπε για την ηλικία του;
Φροντίζουμε να έχει καλές διατροφικές συνήθειες, κοιμάται καλά και να ξεκουράζεται
Φροντίζουμε να ασχολείται με δραστηριότητες που πραγματικά το ευχαριστούν και το κάνουν να εκτονώνεται και να «ξεδίνει», χωρίς όμως να το πιέζουμε να κάνει αυτό που εμείς θεωρούμε σωστό, αν δεν θέλει
Του αφιερώνουμε χρόνο και ασχολούμαστε μαζί του δημιουργικά και ποιοτικά
Αν βέβαια δούμε πως το τικ του παιδιού μας διαρκεί αρκετό καιρό, χειροτερεύει ή εμφανίζονται και άλλα ή πως η καθημερινότητά του αρχίζει και γίνεται δύσκολη, η βοήθεια ειδικού είναι απαραίτητη.
Τι δεν πρέπει να κάνουν οι γονείς;
Πολλοί είναι οι γονείς που τρομάζουν μόλις το παιδί τους εμφανίσει ένα τικ, με αποτέλεσμα να του περνούν την δική τους ανησυχία και άγχος. Κάποιοι μάλιστα πιστεύουν πως το παιδί το κάνει επίτηδες, ότι «χαϊδεύεται» και απλά προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή τους, ότι μπορεί να το ελέγξει – κυρίως όταν το τικ
σταματάει για κάποιο διάστημα και επανεμφανίζεται. Ακόμα και έτσι όμως να είναι, χρειάζεται προσοχή, γιατί ενώ μπορεί να είναι μία παροδική φάση στη ζωή του παιδιού, αν οι ίδιοι «το κάνουν πρόβλημα», μπορεί πράγματι να πάρει μεγαλύτερες διαστάσεις και εκεί που θα περνούσε σε λίγο καιρό, να αρχίσει το παιδί να ταλαιπωρείται σοβαρά.
Άρα λοιπόν:
Δεν φωνάζουμε στο παιδί
Δεν το κοροϊδεύουμε για να ντραπεί και να το σταματήσει
Δεν το τιμωρούμε
Δεν το πιέζουμε για να μην αυξήσουμε και άλλο το άγχος που ήδη έχει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου