Υπάρχει ένας αστικός μύθος που λέει ότι οι γάτες συνωμοτούν για να κυριαρχήσουν στον κόσμο. Οι περισσότεροι γατόφιλοι γελάμε με κάτι τέτοια και γνέφουμε καταφατικά, καθώς γνωρίζουμε ότι τα αγαπημένα μας οικόσιτα αιλουροειδή είναι ιδιαίτερα πλάσματα, με τις προτιμήσεις και τις παραξενιές τους. Παρόλα αυτά, πολλοί/ές από εμάς εξακολουθούμε, εν έτει 2024, να αναπαράγουμε βλαβερά στερεότυπα για αυτά τα υπέροχα πλάσματα. Τα στερεότυπα κάθε είδους, ακόμα και εν είδει αστείου, λειτουργούν υποσυνείδητα σχηματίζοντας πεποιθήσεις που συχνά αποδεχόμαστε άκριτα. Βλέποντας καθημερινά γύρω μας φριχτά περιστατικά κακοποίησης, εγκατάλειψης και παραμέλησης, είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσέχουμε πώς σκεφτόμαστε για τις γάτες, και ποια στερεότυπα διαιωνίζονται μέσα απ’ όσα λέμε και πράττουμε. Το πρώτο βήμα για την απενοχοποίηση πολλών απολύτως φυσιολογικών συμπεριφορών των γατών, είναι να τις γνωρίσουμε και να τις κατανοήσουμε καλύτερα. Είναι πολύ συχνό κάποιος να θεωρεί ότι αντιπαθεί τις γάτες, μέχρι να γνωρίσει εκείνη που θα κλέψει την καρδιά του. Η αντιπάθεια αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε “συκοφαντικές” αντιλήψεις που έχουν παγιωθεί για τα καλά στο μυαλό πολλών ανθρώπων.
Ας τις αντικρίσουμε κατάματα, και ας τις ανατρέψουμε.
Στερεότυπο Νο 1: Οι γάτες είναι αδιάφορες
Οι γάτες είναι ιδιαίτερα ανεξάρτητα ζώα. Αυτό συχνά οδηγεί στην αντίληψη ότι είναι αδιάφορες και δεν αναπτύσσουν στενούς δεσμούς με τους ανθρώπους. Είναι αλήθεια ότι η κοινωνική γλώσσα που χρησιμοποιούν οι γάτες είναι διαφορετική από αυτές των σκύλων και των ανθρώπων. Το ότι δεν μπορούμε εύκολα να τις καταλάβουμε, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν μας αγαπούν και δεν εκτιμούν τη συντροφιά και τη φροντίδα μας. Κάποιος/α που ζει με γάτες, γνωρίζει καλά ότι το αργό βλεφάρισμα, μια απαλή κουτουλιά, ή το κουλούριασμα στα γόνατά μας, είναι τρόποι με τους οποίους οι γάτες μας δείχνουν την αγάπη τους. Τα παραδείγματα γατών που νιώθουν – και δείχνουν – τρυφερότητα, ενδιαφέρον, και ευγνωμοσύνη είναι αμέτρητα, με πολλές γάτες να φτάνουν στο άλλο άκρο και να γίνονται εντελώς εξαρτημένες συναισθηματικά από τον/την κηδεμόνα τους.
Στερεότυπο Νο 2: Οι γάτες δεν χρειάζονται πολλή φροντίδα
Είναι αλήθεια ότι οι γάτες δεν χρειάζονται δύο βόλτες την ημέρα, καθώς πηγαίνουν τουαλέτα στην αμμολεκάνη τους, και ότι μπορούν να περάσουν αρκετές ώρες μόνες στους στο σπίτι. Η φήμη περί ανεξαρτησίας, όμως, είναι δίκοπο μαχαίρι, καθώς πολλοί θεωρούν ότι οι γάτες είναι “εύκολα” κατοικίδια. Αυτό δεν ισχύει. Οι γάτες έχουν ανάγκη από καθημερινή επαφή, παιχνίδι, πολλαπλά νοητικά ερεθίσματα, καλλωπισμό, τροφή, καθημερινό καθαρισμό της αμμολεκάνης, και τακτικές επισκέψεις στον/στην κτηνίατρο. Γι’ αυτό, η υιοθεσία μιας γάτας δεν είναι απόφαση που μπορεί να πάρει κανείς ελαφρά τη καρδία. Η υπεύθυνη κηδεμονία μιας γάτας συνοδεύεται από ευθύνες, κι απαιτεί πολλή δουλειά και αφοσίωση. Δυστυχώς, πολλοί κηδεμόνες που δεν έχουν λάβει κάτι τέτοιο υπόψη τους, καταλήγουν να εγκαταλείπουν το ζώο συντροφιάς τους όταν συνειδητοποιούν ότι χρειάζεται περισσότερη φροντίδα απ’ ό,τι περίμεναν.
Στερεότυπο Νο 3: Οι γάτες είναι αντικοινωνικές
Οι γάτες σε καμία περίπτωση δεν είναι αντικοινωνικά ζώα. Θα έχετε σίγουρα δει αποικίες αδέσποτων γατών στη γειτονιά σας. Πρόκειται για ζώα που μπορεί να σας ακολουθούν ακόμα και στο μπάνιο, που κοιμούνται αγκαλιά με τα άλλα ζωάκια του σπιτιού, και που λατρεύουν τα παιχνίδια με άλλες γάτες. Απλώς έχουν τους δικούς τους κανόνες κοινωνικοποίησης. Επίσης, ένα μικρό γατάκι πρέπει να κοινωνικοποιηθεί σωστά τους πρώτους μήνες μετά τη γέννησή του. Αυτό θα καθορίσει το πόσο καλά τα πηγαίνει με ανθρώπους και άλλα ζώα κατά τη διάρκεια της ζωής του.
Στερεότυπο Νο 4: Οι γάτες είναι μυστηριώδεις
Αντίθετα με την αντίληψη που θέλει τις γάτες (και τις γυναίκες) μυστηριώδεις, ακατανόητες, και περίεργες, στην πραγματικότητα, πρόκειται για ζώα με πολύ ξεκάθαρες συνήθειες και τρόπους επικοινωνίας. Αρκεί κανείς να τις παρατηρήσει, να τις γνωρίσει, και να αλληλεπιδράσει μαζί τους με υπομονή και σεβασμό.
Στερεότυπο Νο 5: Οι γάτες δεν εκπαιδεύονται
Μπορεί ο τρόπος να εκπαιδεύσει κανείς μια γάτα να μην είναι τόσο εύκολος και προφανής, όμως σίγουρα γίνεται. Η μόνη τεχνική που έχει αποδειχθεί ότι λειτουργεί είναι αυτή της εκπαίδευσης με θετική ενίσχυση, δηλαδή με την παροχή επιβράβευσης κάθε φορά που το ζώο επιδεικνύει μια επιθυμητή συμπεριφορά. ΠΡΟΣΟΧΗ: Έχει αποδειχθεί ότι η τιμωρία δεν λειτουργεί αποτελεσματικά. Το μόνο που θα καταφέρετε αν τιμωρείτε, φωνάζετε, και χτυπάτε τη γάτα σας, είναι να την κάνετε να σας φοβάται.
«Η ανισόρροπη γεροντοκόρη με τις γάτες»: Η ιστορία ενός βλαβερού στερεότυπου
Μίζερη, ανολοκλήρωτη, μισότρελη γεροντοκόρη, αναζητώντας παρηγοριά στις δεκάδες γάτες της.
Στερεότυπο Νο 6: Το στερεότυπο της “αλλοπρόσαλλης γυναίκας με τις γάτες”
Το μισογυνιστικό αυτό στερεότυπο υποστηρίζει ότι οι γάτες αποτελούν καλή συντροφιά μόνο για “αλλοπρόσαλλες γεροντοκόρες”. Στην πραγματικότητα, άτομα από κάθε δημογραφική ομάδα λατρεύουν τις γάτες και αναπτύσσουν ισχυρούς δεσμούς μαζί τους. Το στερεότυπο αυτό συχνά ανάγει τη φιλοζωία σε κάτι για το οποίο μια γυναίκα πρέπει να ντρέπεται, καθώς παρουσιάζεται με υποτίμηση απέναντι σε αυτά που θεωρούνται “ο πραγματικός προορισμός” μιας γυναίκας – η προσδοκία να ανταποκρίνεται στους κοινωνικά αποδεκτούς κανόνες ομορφιάς, να είναι θελκτική, και να βάζει πάνω απ’ όλα τον άνδρα και την απόκτηση παιδιών. Δεν νομίζετε ότι ήρθε η ώρα να ξεπεράσουμε αυτό το στερεότυπο που βλάπτει γυναίκες και γάτες κάθε φύλου;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου