Η θαλασσινή δραστηριότητα που ανακουφίζει πόνο, στρες και ενισχύει την ευεξία

 Οι περισσότεροι θα συμφωνήσουμε ότι η θάλασσα έχει μια ηρεμιστική δράση στη ζωή μας. Σχεδόν όλοι αισθάνονται ευεξία όταν βρίσκονται κοντά στο υγρό στοιχείο, ενώ πολλοί αποζητούν έναν περίπατο στην ακτή ή ένα αναζωογονητικό κολύμπι όταν καταβάλλονται από δύσκολα συναισθήματα. Αυτή η μέχρι πρότινος ανεξήγητη θετική επίδραση του υγρού περιβάλλοντος παίρνει σταδιακά επιστημονική σάρκα και οστά, αφού όλο και περισσότερα ερευνητικά στοιχεία υποστηρίζουν και εξηγούν τις ευεργετικές ιδιότητες της «γαλάζιας φροντίδας» στη σωματική και ψυχική μας υγεία. Η θεραπεία με βάση το υγρό στοιχείο επικεντρώνεται στην αξιοποίηση των θεραπευτικών ιδιοτήτων της θάλασσας και άλλων υγρών περιβαλλόντων και περιλαμβάνει δραστηριότητες και προγράμματα με βάση το νερό, που προάγουν τη σωματική, συναισθηματική και πνευματική ευεξία. Αυτοί οι «γαλάζιοι χώροι» – είτε πρόκειται για τη θάλασσα, μια λίμνη ή ένα ποτάμι- αναγνωρίζονται όλο και περισσότερο για τις επανορθωτικές τους επιδράσεις στην ανθρώπινη υγεία. Ταυτόχρονα, όμως, σύμφωνα με όσα αναφέρει η Easkey Britton, συνεργάτις ερευνήτρια στο Oceans and Human Health του Πανεπιστημίου Galway σε άρθρο της στο The Conversation, η σύνδεση που δημιουργούν οι άνθρωποι με αυτά τα περιβάλλοντα είναι απαραίτητη όχι μόνο για την προσωπική μας ευημερία, αλλά και για τη συλλογική προσπάθεια αποκατάστασης και προστασίας της υγείας των χώρων αυτών.

Στο βιβλίο της με τίτλο «Ebb and Flow», η δρ. Britton εμβαθύνει στο πώς η επανασύνδεση με το νερό μέσω θεραπευτικών εμπειριών μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση του τραύματος. Ειδικότερα, η θεραπεία με βάση το νερό μπορεί να βοηθήσει το σώμα να νιώσει ξανά τα συναισθήματα που χάνονται σε τραυματικές καταστάσεις. Ο Nick Caddick, ερευνητής σε θέματα υγείας και περιβάλλοντος, τονίζει ότι «ζούμε τον κόσμο μέσω του σώματός μας». Η έρευνά του σχετικά με τη θεραπεία μέσω του σέρφινγκ με βετεράνους μάχης δείχνει πώς η ενασχόληση με τη θάλασσα μπορεί να βοηθήσει στην επούλωση βαθιών ψυχολογικών πληγών.


Οι μηχανισμοί για τον τρόπο με τον οποίο η θαλάσσια θεραπεία επηρεάζει την ευεξία μας δεν είναι ακόμη καλά κατανοητοί, αλλά η έρευνα δείχνει ότι τα οφέλη συνδέονται με τη ρευστή και δυναμική φύση της. Η εμβάπτιση στο νερό, και ειδικότερα το σέρφινγκ, απαιτεί μια μορφή ενσυνείδητης ενσάρκωσης, που συχνά αναφέρεται ως «μπλε νους». Αυτή η κατάσταση βύθισης στο νερό αποκαθιστά τη σύνδεση νου – σώματος, συμβάλλοντας στην επανασύνδεση του εγκεφάλου και τη μείωση του στρες, του άγχους και του φόβου. Τα τελευταία χρόνια, το σέρφινγκ έχει γίνει μία από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες δραστηριότητες «γαλάζιας φροντίδας». Η απαίτηση αυτού του αθλήματος για εστίαση στην παρούσα στιγμή προσφέρει μια διαφυγή από το καθημερινό άγχος και τις ανησυχίες. Πολλοί συμμετέχοντες αναφέρουν συναισθήματα χαράς, ροής και ανανεωμένης σύνδεσης με τη φύση, ενώ ορισμένοι μειώνουν ακόμη και την εξάρτησή τους από συμβατικές θεραπείες ψυχικής υγείας, όπως τα αντικαταθλιπτικά.



Το πολυαισθητηριακό περιβάλλον της θάλασσας εμπλέκει ολόκληρο το σώμα σε κυτταρικό επίπεδο, ενισχύοντας τη νευροπλαστικότητα του εγκεφάλου, δηλαδή την ικανότητά του να γίνεται ευέλικτος και προσαρμοστικός, δημιουργώντας νέες νευρικές συνδέσεις. Αυτό είναι ιδιαίτερα ευεργετικό για τα άτομα που αναρρώνουν από σωματικά τραύματα, όπως εγκεφαλικές κακώσεις, καθώς το σέρφινγκ βοηθά στη βελτίωση της κινητικότητας και της ισορροπίας. Τα θεραπευτικά οφέλη του σέρφινγκ μπορούν να επεκταθούν και στη διαχείριση του πόνου, με τους συμμετέχοντες να αναφέρουν μειωμένη ανάγκη για χρήση αναλγητικών φαρμάκων, λόγω της σωματικής και συναισθηματικής ενδυνάμωσης που προσφέρει το άθλημα.


Πέρα από τα σωματικά οφέλη, το σέρφινγκ προάγει και τη συναισθηματική ανθεκτικότητα. Σύμφωνα με τον εμπειρογνώμονα Jamie Marshall, το δυναμικό περιβάλλον μάθησης αυτής της δραστηριότητας καλλιεργεί τη συναισθηματική ανθεκτικότητα και βοηθά τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν το στρες. Επιπλέον, αν η εκμάθηση του αθλήματος γίνεται σε ομαδικά περιβάλλοντα, μπορεί να ενισχύσει την προσωπική δύναμη και να καλλιεργήσει την αίσθηση του ανήκειν. Οι κοινές εμπειρίες στο υγρό περιβάλλον ενισχύουν την ταυτότητα και τη σύνδεση με τους άλλους, καθιστώντας τη θεραπεία πιο αποτελεσματική.


Παρά τα θετικά στοιχεία, υπάρχει ένα αυξανόμενο χάσμα μεταξύ της επιθυμίας για ενασχόληση με τους χώρους γαλάζιου για την αποκατάσταση της ανθρώπινης υγείας και του γεγονότος ότι πολλοί από αυτούς τους χώρους θεωρούνται σήμερα μολυσμένοι, επιβλαβείς, ακόμη κι επικίνδυνοι. Καθώς το ενδιαφέρον για τη γαλάζια υγεία αυξάνεται, είναι σημαντικό να επανεξεταστεί η ηθική του τρόπου με τον οποίο αλληλεπιδρούμε με τη θάλασσα. Για να αξιοποιήσουμε πλήρως τα οφέλη της «γαλάζιας φροντίδας», πρέπει να εργαστούμε για την αποκατάσταση του ωκεανού, ώστε να γίνει ξανά ένας υγιεινός και ασφαλής χώρος για όλους. Τελικά, η θεραπεία με βάση το νερό προσφέρει μια νέα προοπτική, τόσο για την υγειονομική περίθαλψη, όσο και για την περιβαλλοντική συνείδηση. Η θάλασσα είναι τόπος θεραπείας και σύνδεσης.