Όραση: Με μυωπία 1 στα 3 παιδιά – Οι παράγοντες που επηρεάζουν

Ανησυχητικά τα στοιχεία νεότερης μελέτης, που αναδεικνύουν πόσο θα επηρεαστεί η όραση των ανηλίκων μέσα στα επόμενα 30 χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, εκτιμάται ότι σχεδόν ένα στα τρία παιδιά και εφήβους σε όλο τον κόσμο έχει μυωπία, ενώ ο παγκόσμιος επιπολασμός της αναμένεται να ξεπεράσει τα 740 εκατομμύρια περιστατικά μέχρι το 2050 σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.Σύμφωνα με τα στοιχεία της συγκεντρωτικής ανάλυσης που δημοσιεύθηκαν στο British Journal of Ophthalmology, το γυναικείο φύλο (34%), η διαμονή στην Ανατολική Ασία (35%) ή σε αστική περιοχή (29%) και το υψηλότερο μορφωτικό επίπεδο (46%) φαίνεται να αποτελούν τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν τον επιπολασμό της. Όπως εξηγούν οι ερευνητές, η μυωπία έχει εξελιχθεί σε μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας, ιδίως στη Νοτιοανατολική Ασία, ενώ επιδεινώνεται με την ηλικία.

Μεγαλύτερη η επίδραση στην εφηβεία


Για να αποκτήσουν μια πληρέστερη εικόνα για το μέλλον, οι ερευνητές ανέτρεξαν σε όλες τις σχετικές έρευνες -276 στο σύνολο- που δημοσιεύτηκαν έως τον Ιούνιο του 2023 και αφορούσαν σε 5.410.945 παιδιά και εφήβους και 1.969.090 περιπτώσεις μυωπίας, από 50 χώρες της Ασίας, της Ευρώπης, της Αφρικής, της Ωκεανίας, της Βόρειας και της Λατινικής Αμερικής.



Η ανάλυσή τους αποκάλυψε υπερτριπλασιασμό του συνολικού επιπολασμού μεταξύ 1990 και 2023, με αύξηση από 24% το 1990-2000 σε 25% το 2001-10, ακολουθούμενη από πολύ εντονότερες αυξήσεις σε 30% το 2011-19 και 36% το 2020-23, που ισοδυναμεί με περίπου ένα στα τρία παιδιά και εφήβους. Ενώ ο επιπολασμός μεταξύ των εφήβων ξεπέρασε εκείνον των παιδιών, φτάνοντας στο 54% κατά τη διάρκεια του 2020-23, η απόλυτη αύξηση μεταξύ των παιδιών από το 1990 έως το 2023 ήταν σχεδόν διπλάσια από εκείνη των εφήβων.


Με βάση τα στοιχεία και τις τάσεις μέχρι το 2023, ο συνολικός παγκόσμιος επιπολασμός της μυωπίας αναμένεται να φθάσει περίπου το 40% μέχρι το 2050, ξεπερνώντας τα 740 εκατομμύρια περιπτώσεις, από 600 εκατομμύρια το 2030, υπολογίζουν οι ερευνητές. Ο επιπολασμός θα είναι υψηλότερος μεταξύ των κοριτσιών και των νεαρών γυναικών από ό,τι μεταξύ των αγοριών και των νεαρών ανδρών:
33% έναντι 31% το 2030,
40% έναντι 35,5% το 2040 και
42% έναντι 37,5%, αντίστοιχα, το 2050.

Όσον αφορά στην ηλικία, θα είναι σημαντικά υψηλότερος μεταξύ των 13-19 ετών από ό,τι μεταξύ των 6-12 ετών, με προβλεπόμενα ποσοστά 43% έναντι 21% το 2030, 49% έναντι 24% το 2040 και 52,5% έναντι 27,5%, αντίστοιχα, το 2050.

Η εξήγηση των αποτελεσμάτων

Η πανδημία του κορωνοϊού ενδέχεται να έπαιξε ρόλο στην απότομη αύξηση μετά το 2020, εκτιμούν οι ερευνητές. «Τα αναδυόμενα στοιχεία υποδηλώνουν μια πιθανή συσχέτιση μεταξύ της πανδημίας και της επιταχυνόμενης επιδείνωσης της όρασης μεταξύ των νεαρών ενηλίκων», επισημαίνουν. Όσον αφορά τις γεωγραφικές διαφορές, εκτιμούν ότι οι άνθρωποι στην Ανατολική και Νότια Ασία έχουν βιώσει ταχεία οικονομική ανάπτυξη μαζί με την πιο απότομη αύξηση του επιπολασμού της μυωπίας. «Έχει παρατηρηθεί μια συσχέτιση μεταξύ της διάρκειας της εκπαίδευσης και της εμφάνισης της μυωπίας, γεγονός που υποδηλώνει ότι η πρώιμη εφαρμογή της επίσημης εκπαίδευσης σε ορισμένα έθνη της Ανατολικής Ασίας θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμεύσει ως στοιχείο που επηρεάζει», προσθέτουν οι ερευνητές.

«Αντίθετα, οι αφρικανικοί πληθυσμοί παρουσιάζουν μικρότερο επιπολασμό μυωπίας, που πιθανώς αποδίδεται στα χαμηλότερα ποσοστά αλφαβητισμού και στην καθυστερημένη έναρξη της τυπικής εκπαίδευσης, που συνήθως συμβαίνει μεταξύ των ηλικιών 6 έως 8 ετών για τα περισσότερα παιδιά», εξηγούν.

Αναφορικά με το φύλο, οι διαφορές ανάμεσα σε κορίτσια και αγόρια θα μπορούσαν να εξηγηθούν από το γεγονός ότι τα κορίτσια φτάνουν στην εφηβεία γρηγορότερα από τα αγόρια και τείνουν να περνούν λιγότερο χρόνο σε εξωτερικούς χώρους και περισσότερο χρόνο σε δραστηριότητες σε κοντινή οπτική απόσταση. Οι ερευνητές προτείνουν την αύξηση της σωματικής δραστηριότητας και λιγότερο χρόνο στην οθόνη για όλα τα παιδιά και τους εφήβους.

«Παρά τους περιορισμούς της μελέτης, δεδομένου του μεγάλου μεγέθους του δείγματος που συμπεριλήφθηκε, οι εκτιμήσεις μας για τον επιπολασμό της μυωπίας θεωρούνται ότι είναι κοντά στον ακριβή αριθμό. Είναι ζωτικής σημασίας να αναγνωρίσουμε ότι η μυωπία θα μπορούσε να επιβαρύνει τη δημόσια υγεία παγκοσμίως στο μέλλον» καταλήγουν οι ερευνητές.