Κοκκύτης: Ρεκόρ κρουσμάτων το 2024 – Ποιες είναι οι ευάλωτες ομάδες

Επιδημία κοκκύτη καταγράφεται στη χώρα μας το 2024, με τα δηλωθέντα κρούσματα να παρουσιάζουν τεράστια αύξηση, πλησιάζοντας σε αριθμό το σύνολο των περιστατικών για 16 ολόκληρα χρόνια, από το 2004 έως το 2020. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσίασε ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) σε ημερίδα για τα επίκαιρα θέματα Δημόσιας Υγείας την περασμένη εβδομάδα, το 2024 έχουν καταγραφεί έως τώρα 438 κρούσματα κοκκύτη, ενώ το 2023 είχαν δηλωθεί μόλις 9!

Ο εφετινός αριθμός κρουσμάτων κοκκύτη είναι ο υψηλότερος που έχει καταγραφεί τα τελευταία 20 χρόνια. Μάλιστα, συνολικά από το 2004 έως το 2020 αναφέρθηκαν συνολικά 509 περιστατικά, δηλαδή λίγο περισσότερα συγκριτικά με όσα έχουν καταγραφεί μόλις την εφετινή χρονιά.


Το 32,3% των κρουσμάτων του 2024 αφορούν σε βρέφη μικρότερα του ενός έτους. Μάλιστα, σημειώθηκαν και δύο θάνατοι σε βρέφη μικρότερα των δύο μηνών, με τις μητέρες τους να είναι ανεμβολίαστες. Το 15,6% των περιστατικών ήταν σε βρέφη έως δύο μηνών και το 16% σε παιδιά από 10-17 ετών.

Οι πιθανές αιτίες της έξαρσης κοκκύτη μπορεί να είναι οι εξής, σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΕΟΔΥ: Η φθίνουσα ανοσία των εμβολίων με την πάροδο του χρόνου, η παράλειψη εμβολιαστικών δόσεων κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η αλλαγή στον τρόπο καταγραφής και επιτήρησης, οι εξελιγμένες διαγνωστικές μέθοδοι που ανιχνεύουν περισσότερα περιστατικά.


Ο ΕΟΔΥ εφαρμόζει ένα επιχειρησιακό σχέδιο για τη πρόληψη του κοκκύτη που περιλαμβάνει: Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των επαγγελματιών υγείας (ιδιαίτερα παιδιάτρων, μαιευτήρων-γυναικολόγων, νεογνολόγων, γενικών ιατρών, παθολόγων, πνευμονολόγων), σύνταξη οδηγιών για επαγγελματίες υγείας και αποστολή στα νοσοκομεία και τους ιατρικούς συλλόγους, καθώς και αποστολή εβδομαδιαίας έκθεσης με επιδημιολογικά δεδομένα για τον κοκκύτη στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας και το Υπουργείο Υγείας.


Ο έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα ζωής και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων των παιδιών και των ενηλίκων, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ), αποτελεί βασικό μέτρο πρόληψης του κοκκύτη.

Τονίζεται ότι το μόνο μέτρο πρόληψης για τα μικρά βρέφη <3 μηνών, που εμφανίζουν και τη μεγαλύτερη νοσηρότητα και θνητότητα, είναι ο εμβολιασμός των εγκύων γυναικών μεταξύ 27ης – 36ης εβδομάδας κύησης σύμφωνα με το ΕΠΕ. Έτσι, ο εμβολιασμός των εγκύων είναι επιτακτική ανάγκη. Οι ειδικοί σημειώνουν ότι οι γυναίκες πρέπει να εμβολιάζονται κατά του κοκκύτη σε κάθε κύηση.

Ο κοκκύτης

Ο κοκκύτης είναι οξεία μικροβιακή λοίμωξη του αναπνευστικού συστήματος, που οφείλεται στον αιμόφιλο του κοκκύτη (Bordetella pertussis) και προλαμβάνεται με τον εμβολιασμό.

Η μετάδοση γίνεται αερογενώς με σταγονίδια ή με άμεση επαφή με εκκρίσεις από το αναπνευστικό σύστημα νοσούντων ατόμων. Σε εμβολιασμένους πληθυσμούς, τα βακτήρια συχνά μεταφέρονται στο σπίτι από ένα μεγαλύτερο σε ηλικία αδερφάκι ή μερικές φορές από έναν ενήλικα.

Ο χρόνος επώασης κυμαίνεται συνήθως από 7 έως 10 ημέρες, με εύρος 4-21 ημέρες (και σπανίως έως 42 ημέρες). Η νόσος έχει υψηλή μεταδοτικότητα με ποσοστό δευτερογενούς προσβολής 80% μεταξύ επίνοσων ατόμων.

Οι πάσχοντες από κοκκύτη είναι περισσότερο μεταδοτικοί κατά τη διάρκεια του καταρροϊκού σταδίου, καθώς και τις δυο πρώτες εβδομάδες από την έναρξη του βήχα (περίπου 21 ημέρες), ενώ κάποια άτομα ιδιαίτερα παιδιά που έχουν θετική καλλιέργεια για αρκετές εβδομάδες παραμένουν μεταδοτικά για μεγαλύτερη περίοδο.