Τεχνητή Νοημοσύνη και πυρηνική τεχνολογία αποτελούν το εκρηκτικό δίδυμο της νέας εποχής στην οποία ζούμε. Καθένας από τους δύο τομείς τρομάζει κυρίως όσους δεν είναι ειδικοί. Ο συνδυασμός τους μπορεί να προκαλέσει… κρύο ιδρώτα.Ισως όμως η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελέσει τη δικλείδα ασφαλείας για τη σωστή χρήση της πυρηνικής ενέργειας σε έναν κόσμο που οδεύει ή προσπαθεί να οδεύσει προς την ενεργειακή μετάβαση. Στο κάδρο αυτό προστίθενται η ναυτιλία και η τρομοκρατία που ίσως να μην είναι άσχετες μεταξύ τους. Για να ξετυλίξουμε το κουβάρι αυτό απευθυνθήκαμε στον δρα Μίλτο Αλαμανιώτη, αναπληρωτή καθηγητή και υπότροφο του κληροδοτήματος Green Star στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων και Μηχανικών Υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Σαν Αντόνιο (UTSA). «Η ναυτιλία και το εμπόριο που σχετίζεται με αυτήν μπορεί να αποτελέσουν τον δούρειο ίππο της πυρηνικής τρομοκρατίας», μας είπε.
-Κύριε Αλαμανιώτη, πείτε μας με απλά λόγια τι είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη που ακούμε συνέχεια. Είναι ένας όρος που επινοήθηκε το 1956 για να δηλώσει συστήματα τα οποία φέρουν χαρακτηριστικά της ανθρώπινης νοημοσύνης, δηλαδή μιμούνται την συλλογιστική ανθρώπων. Για να το κάνουμε κατανοητό και στους μη ειδικούς, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι λήψη αποφάσεων. Και μάλιστα αποφάσεων οι οποίες είναι λογικές και πιθανώς και βέλτιστες. Διότι, όπως και στην καθημερινή μας ζωή, όταν κάποιος δεν λαμβάνει λογικές αποφάσεις δεν τον αποκαλούμε νοήμονα, έτσι περιμένουμε κι από ένα τεχνητά νοήμον σύστημα να λαμβάνει λογικές αποφάσεις.
-Ενα σύστημα όμως που σκέφτεται λογικά μπορεί να γίνει επικίνδυνο για τον άνθρωπο; Η απάντηση θα έλεγα ότι δεν είναι το σύστημα, αλλά εάν αυτός που το προγραμματίζει είναι επικίνδυνος και ποιες είναι οι προθέσεις του. Οπότε ο ίδιος ο τομέας της Τεχνητής Νοημοσύνης δεν είναι επικίνδυνος για την ανθρωπότητα, αλλά και πάλι πρέπει να εξετάσουμε τις ικανότητες, τις προθέσεις, την ηθική και φυσικά τον σκοπό του ατόμου πίσω από το νοήμον σύστημα. Με άλλα λόγια, η ΤΝ δεν μπορεί να θελήσει η ίδια να κάνει ζημιά στην ανθρωπότητα, αλλά είτε να προγραμματιστεί να το κάνει, είτε από λάθος του προγραμματιστή. Οφείλω όμως να πω ότι δημοφιλείς ταινίες όπως ο «Εξολοθρευτής» και το «Matrix» μάς έχουν καλλιεργήσει μία αίσθηση τρόμου για την ΤΝ, που δεν ανταποκρίνεται στις υπάρχουσες δυνατότητές της.
Τεχνητή Νοημοσύνη και πυρηνικά
-Κι αν κληθούν να αποφασίσουν για θέματα που άπτονται των πυρηνικών τεχνολογιών; Οπως και σε πολλούς τομείς, έτσι και στα πυρηνικά ήδη εφαρμόζεται η Τεχνητή Νοημοσύνη σε πολλούς κλάδους της. Αναφέρομαι σε εφαρμογές οι οποίες απαιτούν λήψη αποφάσεων. Βέβαια, μια διαφορά σε σχέση με άλλους τομείς είναι ότι λόγω της κρισιμότητας των πυρηνικών οι αποφάσεις δεν έχουν αφεθεί αποκλειστικά στα συστήματα ΤΝ. Βασικά τα συστήματα αυτά υποστηρίζουν τις αποφάσεις, αλλά δεν τις λαμβάνουν. Ο άνθρωπος είναι αυτός που έχει τον τελευταίο λόγο.
Για παράδειγμα, ένα σύστημα μπορεί να ανιχνεύσει ένα πρόβλημα σε έναν αντιδραστήρα και να το υποδείξει στον χειριστή, και μάλιστα να του προτείνει τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσει. Αλλά ο χειριστής είναι αυτός που θα λάβει την τελική απόφαση για το τι θα πράξει συνεπικουρούμενος κι από τα άλλα δεδομένα που θα εξετάσει.
Διότι κανένα σύστημα ΤΝ δεν μπορεί να είναι 100% ακριβές στις αναλύσεις του, και ειδικότερα σε πολύπλοκα προβλήματα είναι αδύνατο να λαμβάνει μόνο σωστές αποφάσεις. Οπότε καταλαβαίνεις ότι και στις πυρηνικές τεχνολογίες που είναι ευαίσθητες πρέπει να είμαστε ακόμα πιο προσεκτικοί τι νοήμονα συστήματα και πώς τα χρησιμοποιούμε. Σίγουρα ο άνθρωπος χειριστής θα πρέπει να είναι πάντα μέρος του όλου συστήματος ελέγχου, με άλλα λόγια θα έχουμε συστήματα «human-in-the-loop» όπως είναι ο αγγλικός όρος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου