Ξεκινά η μάχη των ομολόγων - Τι θα κάνουν οι τράπεζες

Έως την ερχόμενη Δευτέρα θα έχουν δημοσιοποιηθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, οι όροι για την εθελοντική επαναγορά ομολόγων. Σήμερα ο υπουργός Οικονομικών κ. Ι. Στουρνάρας θα συναντηθεί με την Ένωση Ελληνικών Τραπεζών. Στη συνάντηση οι τραπεζίτες θα καταθέσουν ολοκληρωμένη πρόταση για τη συμμετοχή τους στη σχετική διαδικασία. 

Η ανακοίνωση του σχεδίου έχει προκαλέσει αντιδράσεις από τραπεζικούς και επενδυτικούς κύκλους και τούτο φάνηκε στις τεράστιες πιέσεις που δέχθηκαν στο Χρηματιστήριο οι τραπεζικοί τίτλοι.

Χθες το βράδυ, ο υπουργός Οικονομικών κ. Στουρνάρας μιλώντας στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του mega έστειλε σαφές μήνυμα στους τραπεζίτες, λέγοντας ότι «η επιτυχία του σχεδίου επαναγοράς είναι πατριωτικό καθήκον». «Σαφώς περιμένουμε συμμετοχή ελληνικών και ξένων τραπεζών στο πρόγραμμα», ξεκαθάρισε.

Ο υπουργός τόνισε ωστόσο για άλλη μια φορά το εθελοντικό χαρακτήρα του προγράμματος, ενώ για τη συμμετοχή στο πρόγραμμα επαναγοράς ομολόγων των ασφαλιστικών ταμείων είπε ότι το καθένα θα αποφασίσει μόνο του τι θα πράξει προσθέτοντας ότι «δεν είναι καταλυτικός παράγοντας για την επιτυχία του προγράμματος η συμμετοχή τους» με δεδομένο ότι τα Ταμεία ανήκουν στη Γενική Κυβέρνηση, οπότε -όπως εξήγησε- είναι σαν να βγάζεις λεφτά από τη μία τσέπη και να τα βάζεις στην άλλη.

Τραπεζικοί κύκλοι τονίζουν, όπως αναφέρει Το Βήμα, ότι οι όροι του προγράμματος, με βάση τις έως σήμερα διαρροές, που προβλέπουν επαναγορά σε τιμή όχι υψηλότερη του 35% της ονομαστικής αξίας των τίτλων που κατέχουν τα πιστωτικά ιδρύματα, δεν μπορούν να γίνουν δεκτοί.

Ως εκ τούτου θεωρούν ότι συμφωνία μπορεί να υπάρξει μόνον εφόσον το τελικό κόστος της ανακεφαλαιοποίησης μειωθεί για αυτούς σε ικανοποιητικό βαθμό.

Ουσιαστικά, οι τράπεζες θα δεχθούν να «κλειδώσουν» υψηλές ζημιές για ένα μέρος του χαρτοφυλακίου τους με αντάλλαγμα τον περιορισμό των αποτιμητικών ζημιών για τα ομόλογα που θα διακρατήσουν.

Στόχος τους είναι η επαναφορά της καθαρής τους θέσης σε θετικό έδαφος, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για την προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων στις επικείμενες εκδόσεις νέων μετοχών.

Μόνο σε μία τέτοια περίπτωση θα μειωθεί αισθητά ο κίνδυνος πλήρους κρατικοποίησης του συστήματος, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται τόσο για τον κλάδο, όσο και για την ελληνική οικονομία γενικότερα.

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες

Οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης μπορεί να ανταλλάξουν τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν για να μειωθεί κατά 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ το ποσό που θα πρέπει να διαθέσουν οι κυβερνήσεις στην Αθήνα ως το 2016, σύμφωνα με έγγραφο που προέκυψε από την σύνοδο αυτήν την εβδομάδα των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης.

Μια τέτοια κίνηση θα μειώσει το ποσό που απαιτείται σε μόλις 2 δισεκατομμύρια ευρώ από 7,6 δισεκατομμύρια, προκύπτει από το έγγραφο, στο οποίο επισημαίνεται ότι αυτό θα αυξήσει τις πιθανότητες η συμφωνία για την Ελλάδα να γίνει αποδεκτή από τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών της ευρωζώνης.

Ανώτερος αξιωματούχος της ευρωζώνης που είναι γνώστης του θέματος δήλωσε ότι μολονότι οι συνομιλίες συνεχίζονται, δεν έχουν ακόμη ληφθεί αποφάσεις.

Οι διεθνείς δανειστές - οι χώρες της ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) - συμφώνησαν σε ένα σχέδιο μείωσης του χρέους της Ελλάδας με το οποίο αυτό θα ανέρχεται στο 110% του ΑΕΠ το 2022, από σχεδόν 190% που αναμένεται να είναι το ερχόμενο έτος.

Σύμφωνα με το έγγραφο, η Ελλάδα θα χρειαστεί να λάβει 1,8 δισεκατομμύριο ευρώ σε επιπλέον χρηματοδότηση το 2012-2014 και άλλα 5,8 δισεκατομμύρια μεταξύ του 2015 και του 2016.

Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο έγγραφο, αν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των 17 χωρών μελών της ευρωζώνης αποφασίσουν να αντικαταστήσουν τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν με νέα κατά την ωρίμανσή τους, αυτό θα απαλλάξει την Ελλάδα από την ανάγκη να αποπληρώσει 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012-2014 και 1,9 δισεκ. ευρώ το 2015-2016.

Σε αυτό το έγγραφο καταχωρείται το αντικείμενο της "ανταλλαγής ομολόγων ANFA" - ο όρος περιγράφει τα επενδυτικά χαρτοφυλάκια των κεντρικών τραπεζών - σε παρένθεση, ενώ σε υποσημείωση επισημαίνεται ότι τα ποσά αυτά είναι προσωρινά και υπόκεινται στην έγκριση των εθνικών κεντρικών τραπεζών.

Ο ανώτερος αξιωματούχος της ευρωζώνης σημείωσε επίσης ότι μόνον 13 από τις 17 κεντρικές τράπεζες των χωρών μελών της ευρωζώνης διακρατούν ελληνικά ομόλογα στο επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο και ότι με εξαίρεση τη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, αυτά αφορούν εν γένει μικρά ποσά.

Παραδείγματος χάρη, η γερμανική Μπούντεσμπανκ δεν διακρατεί ελληνικά ομόλογα στο επενδυτικό της χαρτοφυλάκιο.

Όταν συμφωνήθηκε το δεύτερο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας τον Φεβρουάριο, οι εθνικές κεντρικές τράπεζες είχαν συμφωνήσει εκείνη την εποχή να μεταβιβάσουν στην Ελλάδα τα κέρδη που θα είχαν από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια, αλλά να μην ανταλλάξουν τα ομόλογα.

Η μεταβίβαση μόνον των κερδών από τα ANFA θα απέφερε μόνον 1,7 δισεκατομμύριο ευρώ ως το 2014, σύμφωνα με το Δεύτερο Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής για την Ελλάδα, το οποίο δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η ιδέα αυτή για την ανταλλαγή διαχωρίζεται από το θέμα της επιστροφής από την ΕΚΤ στην Αθήνα κερδών που εξασφάλισε βάσει του Προγράμματός της Αγοράς Ομολόγων (SMP) από το χαρτοφυλάκιο των ελληνικών ομολόγων.

Αυτό θα μειώσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας κατά 4,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012-2014 και κατά άλλα 3 δισεκατομμύρια το 2015-2016.

Αυτό προϋποθέτει ότι όλα τα κέρδη από το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων του SMP θα επιστραφούν, αλλά αυτό δεν έχει αποφασιστεί ακόμη οριστικά. Ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιντμαν δήλωσε την Πέμπτη ότι εναπόκειται στο γερμανικό κοινοβούλιο να αποφασίσει τι θα κάνει με το γερμανικό μερίδιο των κερδών από το SMP.

Η επιστροφή αυτή όλων των κερδών —μαζί με την μείωση των επιτοκίων των δανείων της ευρωζώνης προς την Ελλάδα, μια αναβολή της καταβολής των τόκων, την παράταση της ωρίμανσης και κάποια άλλα μέτρα— επέτρεψε στην ευρωζώνη να μειώσει το ποσό του νέου δανεισμού προς την Ελλάδα ως το 2016 σε 7,6 δισεκατομμύρια ευρώ από 32 δισεκατομμύρια ευρώ.

Μια ανταλλαγή ελληνικών ομολόγων που διακρατούν στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια οι κεντρικές τράπεζες θα αυξήσει το συνολικό ελληνικό δημόσιο χρέος κατά 0,1% του ΑΕΠ το 2020 και 2022, σύμφωνα με το έγγραφο.

Ωστόσο αυτό θα αντισταθμιστεί από νέα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που θα σχεδιαστούν από τους διεθνείς δανειστές για τα ερχόμενα χρόνια, τα οποία θα μειώσουν το ελληνικό χρέος κατά 2,7% του ΑΕΠ ως το 2020 και 5,1% του ΑΕΠ ως το 2022, προστίθεται στο έγγραφο.

Η νέα αυτή ελάφρυνση του χρέους θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα μόλις η Ελλάδα επιτύχει ένα πρωτογενές πλεόνασμα —ένα θετικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πριν από την εξυπηρέτηση του χρέους— και αν οι ελληνικές μεταρρυθμίσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο, αποφάσισαν χθες οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης.

kerdos.gr