Παρασκευή 14 Μαρτίου 2025

Οι αισθήσεις των κατοικιδίων μας – Να πώς αντιλαμβάνονται τον κόσμο

Οι αισθήσεις των κατοικιδίων μας – Να πώς αντιλαμβάνονται τον κόσμο
Πολλά ακούγονται για τις αισθήσεις των σκύλων και των γατών – για το πώς βλέπουν, οσμίζονται, γεύονται, ακούν, και αγγίζουν τον κόσμο ώστε να αντλήσουν πληροφορίες γι’ αυτόν.

Γνωρίζουμε ότι με κάποιους τρόπους, η αντίληψη των ζώων για τον κόσμο είναι σαφώς ανώτερη από τη δική μας, και ότι σε κάποια σημεία υστερεί. Στην πραγματικότητα, οι αισθήσεις μας λειτουργούν απλά διαφορετικά. Εσείς έχετε αναρωτηθεί ποτέ πώς μοιάζει ο κόσμος μέσα από τα μάτια, τη μύτη, το στόμα και τα αυτιά του σκύλου ή της γάτας σας; Ας δούμε μερικά πράγματα για την αντίληψη και τις αισθήσεις των αγαπημένων μας χνουδωτών φίλων:

Όραση


Επικρατούν κάποιοι μύθοι σχετικά με την όραση των κατοικιδίων μας. Πολλοί πιστεύουν ότι οι σκύλοι βλέπουν ασπρόμαυρα, και ότι οι γάτες μπορούν να δουν στο απόλυτο σκοτάδι. Τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι – είναι αλήθεια, όμως, ότι η όραση των ζώων συντροφιάς μας έχει αναπτυχθεί σύμφωνα με τις κυνηγετικές ανάγκες τους, με αποτέλεσμα να διαφέρει αρκετά από την ανθρώπινη.



Στην ιστοσελίδα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας του Λονδίνου μπορείτε να δείτε μια αναπαράσταση του πώς βλέπει τον κόσμο ένας σκύλος. Ενώ οι άνθρωποι διαθέτουν τρία είδη κυττάρων που αντιλαμβάνονται το χρώμα, οι σκύλοι έχουν μόνο δύο, με αποτέλεσμα να βλέπουν λιγότερα χρώματα από εμάς (κυρίως τις αποχρώσεις του μπλε και του κίτρινου). Οι γάτες επίσης βλέπουν λιγότερα χρώματα από τον άνθρωπο. Η όρασή τους τούς επιτρέπει να βλέπουν σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού – ακόμα και η μικρότερη πηγή φωτός, όπως είναι οι αριθμοί στο ψηφιακό ρολόι της κουζίνας, αρκεί για να μπορέσει μια γάτα να δει στο σκοτάδι.

Ακοή

Όπως συμβαίνει και με την όραση, έτσι και η ακοή των κατοικιδίων μας έχει αναπτυχθεί σύμφωνα με τις ανάγκες τους να κυνηγήσουν – ή να σωθούν όταν απειλούνται από κάποιον μεγαλύτερο θηρευτή. Για παράδειγμα, στις γάτες η ακοή είναι πολύ σημαντική, καθώς καλούνται να εντοπίσουν τα βήματα μικρών ζώων. Η ακοή τους τούς επιτρέπει να εντοπίζουν την ακριβή τοποθεσία του θηράματός τους μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου, καθώς και να αντιλαμβάνονται τον τύπο και το μέγεθός του. Τόσο οι σκύλοι όσο και οι γάτες μπορούν να ακούσουν μεγαλύτερο εύρος συχνοτήτων από αυτές που πιάνει το ανθρώπινο αυτί.

Η εκπαίδευση των κατοικιδίων μας βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ηχητικές εντολές. Μέσω της επανάληψης και της θετικής ενίσχυσης, δηλαδή της επιβράβευσης των επιθυμητών συμπεριφορών, τα ζώα συντροφιάς μας μαθαίνουν να αναγνωρίζουν λέξεις και να τις συνδέουν με τη συμπεριφορά που περιμένουμε απ’ αυτά να επιδείξουν. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα κατοικίδιά μας μαθαίνουν κανονικά τη γλώσσα μας, αλλά ότι είναι ικανά να ξεχωρίσουν διαφορετικούς ήχους και τόνους στη φωνή μας και να τους συνδέσουν με τις συμπεριφορές που έχουν μάθει ότι προσδοκούμε.


Όσφρηση

Η αίσθηση της όσφρησης στους σκύλους είναι 10.000 με 100.000 φορές πιο οξυμένη από αυτή των ανθρώπων. Αυτό οφείλεται στα διαφορετικά είδη οσφρητικών υποδοχεών που διαθέτουμε, καθώς και στον τρόπο με τον οποίο εισπνέουν τον αέρα. Όταν αναπνέουν οι άνθρωποι, ο αέρας και οι οσμές ταξιδεύουν στην ίδια οδό, ενώ στους σκύλους ο αέρας χωρίζεται σε δύο μονοπάτια: ένα για την αναπνοή κι ένα για την όσφρηση. Έτσι, οι σκύλοι μπορούν να ανιχνεύσουν εκρηκτικά, ναρκωτικές ουσίες, ακόμα και σημάδια ασθένειας, πράγματα που εμείς σαφώς και δεν μπορούμε να μυρίσουμε. Μπορούν να ξεχωρίσουν μυρωδιές μεταξύ τους, ακόμα κι όταν αυτές υπάρχουν σε απειροελάχιστες ποσότητες.

Όσο για τις γάτες, διαθέτουν έναν ιδιαίτερο τρόπο να επικοινωνούν μεταξύ τους εκλύοντας φερομόνες, τις οποίες αντιλαμβάνονται με τη βοήθεια ενός οργάνου ξεχωριστού από τη μύτη, που βρίσκεται στον ουρανίσκο τους, το όργανο του Jacobson. Διαθέτουν, μάλιστα, 40 φορές περισσότερα οσφρητικά κύτταρα απ’ όσα υπάρχουν στην ανθρώπινη μύτη.

Γεύση

Η γεύση του σκύλου και της γάτας μπορεί να τους βάλει σε μπελάδες αν φάνε κάτι τοξικό. Εκτός αυτού, διαφέρει από τη γεύση του ανθρώπου, όπως συμβαίνει και με τις άλλες αισθήσεις. Ως προς το φαγητό θεωρούμαστε πιο τυχεροί, καθώς η αίσθηση της γεύσης μας είναι πιο οξυμένη από του σκύλου και της γάτας. Οι άνθρωποι διαθέτουμε περίπου 9.000 γευστικούς υποδοχείς, ενώ οι σκύλοι διαθέτουν περίπου 1.700. Τα ζώα χρησιμοποιούν περισσότερο την αίσθηση της όσφρησης από αυτή της γεύσης για να καταλάβουν αν μια τροφή είναι ασφαλής προς κατανάλωση. Οι γάτες δεν μπορούν να αντιληφθούν τις γλυκές γεύσεις – επομένως δεν έχει νόημα να μοιραστείτε κάτι γλυκό με τη γατούλα σας, ούτε και είναι υγιεινό κάτι τέτοιο.


Άλλη μια σημαντική διαφορά μεταξύ των γευστικών ικανοτήτων των κατοικιδίων μας και των δικών μας, είναι ότι τα ζώα συντροφιάς μας μπορούν να γευτούν το νερό, χάρη σε ειδικούς γευστικούς υποδοχείς που βρίσκονται στην άκρη της γλώσσας τους.

Αφή

Όταν μιλάμε για αφή στα κατοικίδιά μας, δεν μπορούμε να μην αναφερθούμε στα υπερευαίσθητα μουστάκια τους, με τη βοήθεια των οποίων αντιλαμβάνονται τα εμπόδια, τις υφές, και τις δονήσεις. Μια γάτα μπορεί να περιηγηθεί σε έναν χώρο στο σκοτάδι χρησιμοποιώντας τα μουστάκια της, τα οποία τη βοηθούν να καταλάβει αν χωράει να περάσει μέσα από ένα στενό άνοιγμα, καθώς και τι βρίσκεται γύρω της στο περιβάλλον της.

Τέλος αυτό που πρέπει να ξέρετε είναι ότι το ζώο συντροφιάς σας μπορεί να χάνει τρίχες από τα μουστάκια του, οι οποίες ξαναμεγαλώνουν, όμως δεν πρέπει ποτέ να προσπαθείτε να τους τα κόψετε, καθώς είναι εξαιρετικά χρήσιμα για την πλοήγησή του σε έναν άγνωστο χώρο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αρχειοθήκη ιστολογίου