Kαρκίνος: Η βιταμίνη που αλλάζει το μικροβίωμα και προστατεύει από τη νόσο

Με ολοένα ερισσότερες περιπτώσεις καρκίνου να αναδύονται σε όλο και μικρότερες ηλικίες, οι έρευνες της επιστημονικής κοινότητες σχετικά με τρόπους προφύλαξης και αντιμετώπισης είναι αέναες. Σε αυτές περιλαμβάνεται και μια νεότερη ερευνητική πειραματική προσπάθεια από ερευνητές του Ινστιτούτου Francis Crick, του Εθνικού Ινστιτούτου Καρκίνου (NCI) των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας (NIH) των ΗΠΑ και του Πανεπιστημίου Aalborg της Δανίας.

Στην πρόσφατη έρευνα τους, που δημοσιεύθηκε στο Science, διαπίστωσαν ότι η βιταμίνη D ενθαρρύνει την ανάπτυξη ενός τύπου βακτηρίων του εντέρου σε ποντίκια, βελτιώνοντας την ανοσία στον καρκίνο. Ειδικότερα, παρατήρησαν ότι όσα εργαστηριακά ποντίκια ακολουθούσαν μια διατροφή πλούσια σε βιταμίνη D είχαν καλύτερη ανοσολογική αντίσταση σε πειραματικά μεταμοσχευμένους καρκίνους και βελτιωμένη ανταπόκριση στην ανοσοθεραπεία. Το αποτέλεσμα αυτό επαληθεύθηκε όταν χρησιμοποιήθηκε γονιδιακή επεξεργασία για την αφαίρεση μιας πρωτεΐνης που δεσμεύει τη βιταμίνη D στο αίμα και την κρατά μακριά από τους ιστούς.

Η βιταμίνη D, γνωστή και ως βιταμίνη του ήλιου εφόσον το ηλιακό φως ενισχύει την παραγωγή της, περιέχεται σε τροφές όπως λιπαρά ψάρια, αυγά και ενισχυμένα τρόφιμα.


O ρόλος του μικροβιώματος

Παραδόξως, η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι η βιταμίνη D δρα στα επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου, τα οποία με τη σειρά τους αυξάνουν την ποσότητα ενός βακτηρίου που ονομάζεται Bacteroides fragilis. Το συγκεκριμένο μικρόβιο προσέφερε στα πειραματόζωα καλύτερη ανοσία στον καρκίνο, καθώς οι μεταμοσχευμένοι όγκοι δεν αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα, αλλά οι ερευνητές δεν είναι ακόμη σίγουροι για το πώς.

Διευρύνοντας τη μελέτη τους και έχοντας ως στόχο να ελέγξουν αν τα βακτήρια μεμονωμένα θα μπορούσαν να δώσουν καλύτερη ανοσία στον καρκίνο, χορήγησαν σε ποντίκια με κανονική διατροφή Bacteroides fragilis. Αυτά τα ποντίκια ήταν επίσης σε θέση να αντισταθούν καλύτερα στην ανάπτυξη όγκων, όχι όμως όταν τα ποντίκια ακολούθησαν μια διατροφή με έλλειψη της βιταμίνης D.


Στο παρελθόν, προηγούμενες μελέτες έχουν προκρίνει κάποια συσχέτιση μεταξύ της έλλειψης βιταμίνης D και του κινδύνου καρκίνου στον άνθρωπο, αν και τα στοιχεία δεν ήταν πειστικά. Επιπλέον, παρότι το βακτήριο Bacteroides fragilis βρίσκεται επίσης στο μικροβίωμα των ανθρώπων, θα χρειστεί περισσότερη μελέτη, προκειμένου να κατανοηθεί πλήρως η δράση της βιταμίνης D στην ανοσολογική αντίσταση στον καρκίνο μέσω του ίδιου μηχανισμού.

«Ο εντοπισμός των παραγόντων που διακρίνουν ένα “καλό” από ένα “κακό” μικροβίωμα αποτελεί μεγάλη πρόκληση. Διαπιστώσαμε όμως ότι η βιταμίνη D βοηθά τα βακτήρια του εντέρου να ενισχύσουν την ανοσία απέναντι στον καρκίνο βελτιώνοντας την απόκριση στην ανοσοθεραπεία σε ποντίκια» εξήγησε ο Δρ Ευάγγελος Γιαμπαζολιάς, πρώην μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Ινστιτούτο Crick, και τώρα επικεφαλής της Ομάδας Ανοσοεπιτήρησης του Cancer Research UK Manchester Institute. «Αν καταφέρουμε να απαντήσουμε σήμερα στο πώς ακριβώς η βιταμίνη D υποστηρίζει ένα “καλό” μικροβίωμα, θα βρισκόμαστε κοντά σε νέους τρόπους με τους οποίους το μικροβίωμα επηρεάζει το ανοσοποιητικό σύστημα, προσφέροντας ενδεχομένως συναρπαστικές δυνατότητες για την πρόληψη ή τη θεραπεία του καρκίνου» καταλήγει.