Στην κορυφή των αναζητήσεων των Ελλήνων και των Ελληνίδων στο Google για το 2024 ήταν η πάπια με την ασυνήθιστη εμφάνιση, το λεγόμενο κεφαλούδι. Τα κεφαλούδια (Oxyura leucocephala) μαζί με τις χαμωτίδες (Tetrax tetrax) είναι σπάνια πουλιά που το τελευταίο διάστημα μπορεί κανείς να συναντήσει στη Θράκη, στο Δέλτα του Έβρου, και στις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα.
Πόσα άτομα καταγράφηκαν τους προηγούμενους μήνες στη χώρα μας;
Κατά τα τέλη του Δεκεμβρίου, καταγράφηκαν από το προσωπικό της Μονάδας Διαχείρισης Εθνικών Πάρκων Δέλτα Έβρου και Δαδιάς του ΟΦΥΠΕΚΑ 120 χαμωτίδες. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό ατόμων του συγκεκριμένου είδους που έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας. Στο παρελθόν, οι χαμωτίδες φώλιαζαν στη χώρα μας, ενώ τα τελευταία χρόνια λίγα άτομα εμφανίζονται στη Μακεδονία και τη Θράκη κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Αυτό καθιστά την τελευταία καταγραφή ιδιαίτερα σημαντική. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τελευταία περίπτωση φωλιάσματος στην Ελλάδα καταγράφηκε το 1917.
Ταυτόχρονα, οι πληθυσμοί από κεφαλούδια που διαχειμάζουν κάθε χρόνο στη χώρα μας, στις λίμνες Βιστωνίδα και Ισμαρίδα, ξεπέρασαν στο τέλος του Νοεμβρίου τα 1.100 άτομα. Ο πληθυσμός του συγκεκριμένου είδος στην ανατολική Μεσόγειο και τη νοτιοδυτική Ασία υπολογίζεται σε 5.000-10.000 άτομα. Για ένα από τα πιο σπάνια πουλιά της Ευρώπης, που απειλείται από εξαφάνιση, η έντονη παρουσία του στη χώρα μας αποτελεί πολύ σημαντική είδηση. Η λίμνη Βιστωνίδα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους υγροτόπους στον κόσμο για τη διατήρηση τους είδους.
Πώς ξεχωρίζουμε αυτά τα πουλιά; Και τα δύο πουλιά χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη εμφάνιση. Οι αρσενικές χαμωτίδες που αναπαράγονται έχουν έντονο σχέδιο στο κεφάλι και στον λαιμό, ο οποίος είναι μαύρος με δύο λευκά περιλαίμια, ενώ το μη αναπαραγωγικό τους φτέρωμα δεν διαθέτει το μαύρο περιλαίμιο. Το υπόλοιπο φτέρωμα έχει το χρώμα της άμμου με σκούρα σημάδια, ακριβώς όπως το φτέρωμα του θηλυκού. Όσο για τα κεφαλούδια, είναι πάπιες που παρουσιάζουν τη χαρακτηριστική εικόνα “πρησμένου” ράμφους, που στα αρσενικά είναι φωτεινό μπλε και στα θηλυκά μαύρο. 
Σε τι οφείλεται η πρόσφατη “έκρηξη” των συγκεκριμένων πληθυσμών στην Ελλάδα;
Οι ενέργειες για την προστασία των δύο ειδών πουλιών σίγουρα ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την επανεμφάνισή τους, όπως και οι ιδιαιτερότητες των βιοτόπων τους, όπως λέει ο δασολόγος, περιβαλλοντολόγος, και μέλος της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, Παναγιώτης Λατσούδης. Οι υγρότοποι της Θράκης είναι αυτοί που βρίσκουν τα πουλιά καταλήγοντας στη Μεσόγειο. Η λίμνη Βιστωνίδα, ειδικά, είναι ένας από τους σημαντικότερους υγροτόπους λόγω των έντονων εναλλαγών στην αλατότητα του νερού, κάτι που την καθιστά φιλόξενη για πολλά διαφορετικά είδη, μεταξύ των οποίων είναι και το κεφαλούδι. Για τη χαμωτίδα τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά, καθώς φωλιάζει σε οικοσυστήματα που δέχονται μεγάλη πίεση – λιβάδια και καλλιέργειες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου