
Ένα διαδικτυακό κουδούνι στην Ουτρέχτη έγινε viral βοηθώντας λούτσους, τσιπούρες και λαβράκια να κολυμπήσουν ανενόχλητα στα κανάλια της ολλανδικής πόλης Δύσκολα θα μπορούσε κανείς να φανταστεί τον εαυτό του να περιμένει υπομονετικά μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή του μέχρι να εμφανιστεί ένα… ψάρι. Τη στιγμή που οι περισσότεροι από εμάς, σχεδόν σαν υπνωτισμένοι, υποκύπτουμε στο εθιστικό κι ατελείωτο scrolling χάνοντας πολλές φορές ακόμα και την αίσθηση του χρόνου ανάμεσα σε χιουμοριστικές αναρτήσεις, χαριτωμένα βίντεο με σκυλάκια και γατάκια, αλλά και συμβουλές ομορφιάς από επίδοξες inlfuencers, στην Ολλανδία πήγαν την απλή περιήγηση στο Διαδίκτυο ένα βήμα παραπέρα.
Κάθε άνοιξη, χιλιάδες ψάρια μεταναστεύουν στα νερά της Ουτρέχτης αναζητώντας κατάλληλο μέρος για να γεννήσουν τα αυγά τους. Όμως ένας κλειστός υδατοφράκτης μπορεί να εμποδίσει το ταξίδι τους και να τα θέσει σε κίνδυνο καθώς είναι πιθανό να γίνουν εύκολη λεία για αρπακτικά όπως ερωδιοί ή κορμοράνοι. Υπέργειοι παρατηρητές δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τα ψάρια εξαιτίας του θολού νερού.
Πώς, λοιπόν, τα ψάρια θα μπορούσαν να βοηθηθούν; Μα πολύ απλά, με ένα κουδούνι! Το κουδούνι αυτό θα ειδοποιούσε ένα χειριστή να ανοίξει το πέρασμα και να επιτρέψει στα ψάρια την ανεμπόδιστη διέλευση ώστε να φτάσουν στον προορισμό τους.

Η ιδέα υλοποιήθηκε το 2021 από τον περιβαλλοντολόγο Μαρκ βαν Χέουκελουμ σε συνεργασία με τη συνάδελφό του από το δήμο της Ουτρέχτης, Αν Νις, και μόνο τις πρώτες δύο εβδομάδες θεατές χτύπησαν το κουδούνι 23.000 φορές, ενημερώνοντας τους αρμοδίους για την παρουσία ψαριών. Απενεργοποιήθηκε λίγα χρόνια μετά, ωστόσο παρατηρώντας τη μεταναστευτική ροή των ψαριών επανήλθε πριν λίγες ημέρες.
Πώς, όμως, λειτουργεί το Visdeurbel, δηλαδή το «κουδούνι ψαριών»; Μία υποβρύχια κάμερα σε απευθείας μετάδοση στέλνει πλάνα στην ιστοσελίδα visdeurbel.nl μέσα από τα οποία οι χρήστες μπορούν να κάνουν κλικ στο «κουδούνι» που βρίσκεται στο πλάι της οθόνης μόλις εμφανιστούν ψάρια. Αυτομάτως ένα στιγμιότυπο αποστέλλεται στους αρμοδίους και στη συνέχεια ο φύλακας του υδατοφράκτη ανοίγει χειροκίνητα το πέρασμα διευκολύνοντας τα ψάρια.

Συχνά η οθόνη χρωματίζεται με τις πράσινο-κίτρινες αποχρώσεις του νερού, άλλοτε μπροστά από την κάμερα «κολυμπά» φυτοπλαγκτόν, αλλά η υπομονή επιβραβεύεται και συνήθως τις απογευματινές ή βραδινές ώρες κάνουν την εμφάνισή τους λούτσοι, τσιπούρες, λαβράκια ακόμα και χέλια, καθώς όταν πέφτει το σκοτάδι είναι πιο ασφαλές επειδή κυκλοφορούν λιγότεροι θηρευτές. Η παρουσία των χελιών εξέπληξε τους περιβαλλοντολόγους, συγκεντρώνοντας πολύτιμες πληροφορίες για τη μετανάστευσή τους.
Οι εμπνευστές του κουδουνιού σε δηλώσεις τους στο τοπικό δίκτυο NU.nl επιχείρησαν να εξηγήσουν όσο πιο απλά γίνεται την ιδέα τους, η οποία έχει κερδίσει το κοινό σε Ολλανδία και εξωτερικό με συνολικά περίπου 3 εκατομμύρια χρήστες να έχουν συνδεθεί από τη στιγμή που τέθηκε σε εφαρμογή.

Ο Χέουκελουμ παρομοιάζει το κανάλι με αυτοκινητόδρομο και εξηγεί ότι πολλές φορές δεκάδες ψάρια συνωστίζονται μπροστά από τον υδατοφράκτη με αποτέλεσμα να δημιουργείται μποτιλιάρισμα, κάτι αντίστοιχο με το φαινόμενο που παρατηρείται στην Κηφισίας τις ώρες αιχμής. Καθώς, η δίοδος είναι κλειστή, τα ψάρια δεν καταφέρνουν να συνεχίσουν την πορεία τους.
Εάν τα ψάρια δεν μπορούν να κολυμπήσουν περισσότερο, απομονώνονται, εξηγεί η Νις και τονίζει ότι το κουδούνι δεν είναι μόνο σημαντικό για τα ψάρια, αλλά είναι ένας τρόπος οι πολίτες της Ουτρέχτης, αλλά και όσοι συνδέονται διαδικτυακά από άλλες χώρες, να μάθουν περισσότερα για τη ζωή των καναλιών.
Σε περίπτωση που τη στιγμή της σύνδεσης δεν εμφανιστούν ψάρια, ο χρήστης μπορεί να δει μία συλλογή από στιγμιότυπα των προηγούμενων ημερών με τις εμφανίσεις τους.
Το Visdeurbel γίνεται αφορμή συζήτησης σχετικά με το πώς οι ανθρώπινες υποδομές μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες του τοπικού οικοσυστήματος και παράλληλα επιβεβαιώνει την αξία της λεγόμενης επιστήμης των πολιτών, η οποία αποδεικνύεται πολύτιμη για τους ερευνητές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου