Τουρκία έκλεισε τα στενά του Βοσπόρου σε πολεμικά πλοία - «Μη αποδεκτή» η εισβολή στην Ουκρανία

Επικοινωνία Τσαβούσογλου με Μπλίνκεν - Αμέσως μετά η Αγκυρα ανακοίνωσε αυτό που είχε προαναγγείλει νωρίτερα ο Τούρκος πρόεδρος ο οποίος είχε τονίσει πως θα βασιστεί στη Συνθήκη του Μοντρέ, για να αποκλιμακωθεί η κατάσταση ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία Τη συνθήκη του Μοντρέ αποφάσισε να ενεργοποιήσει η Άγκυρα, κλείνοντας έτσι τα Στενά του Βοσπόρου και κάνοντας λόγο για βήμα αποκλιμάκωσης. «Προειδοποιήσαμε όλες τις παράκτιες χώρες να μην περάσουν πολεμικά πλοία τους πλοία από τα Στενά, εφαρμόζοντας τη Συνθήκη του Μοντρέ», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου κατόπιν επικοινωνίας του με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν για τον πόλεμο στην Ουκρανία.



«Μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει κάποιο αίτημα διέλευσης από τα Στενά. Στο περιβάλλον σύγκρουσης ειδοποιήσαμε όλες τις παράκτιες και μη παράκτιες χώρες να μην κάνουν διέλευση των πολεμικών τους πλοίων στη Μαύρη Θάλασσα. Μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει οποιοδήποτε αίτημα. Εφαρμόζουμε τις διατάξεις της Συνθήκης του Μοντρέ» είπε χαρακτηριστικά ο τούρκος ΥΠΕΞ.




Επίσης, όπως διευκρινίζεται από τον τούρκο ΥΠΕΞ, «εάν το πολεμικό πλοίο επιστρέψει στη βάση του στη Μαύρη Θάλασσα, η διέλευση δεν εμποδίζεται».

Είχε προειδοποιήσει ο Ερντογάν




Νωρίτερα, σε μια μη αναμενόμενη δήλωση προχώρησε ο Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος καταδίκασε τη ρωσική επιθετικότητα παρά τις στενές σχέσεις Κρεμλίνου-Άγκυρας.



«Μη αποδεκτή η επίθεση της Ρωσίας στο ουκρανικό έδαφος και αντιλαμβανόμαστε τον αγώνα της Ουκρανίας», τόνισε ειδικότερα ο Τούρκος πρόεδρος στο συμβούλιο του κόμματός του.

Πρόσθεσε ότι θα βασιστεί στη Συνθήκη του Μοντρέ για να εμποδίσει την «περαιτέρω κλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης».

Η Τουρκία χαρακτήρισε χθες Κυριακή «πόλεμο» τη ρωσική εισβολή, έτσι ώστε επικαλούμενη τη Συνθήκη του Μοντρέ να περιορίσει τη διέλευση ορισμένων ρωσικών πλοίων από τα στενά του Βοσπόρου.



Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Ερντογάν επέκρινε την «αναποφάσιστη» (όπως είπε) στάση των ΗΠΑ και άλλων δυνάμεων της Δύσης αναφορικά με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «σημάδι αποτυχίας» της διεθνούς τάξης.

Υπογράμμισε ότι η Τουρκία δεν θα κάνει συμβιβασμούς σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις της έναντι των συμμάχων της, συμπεριλαμβανομένων του ΝΑΤΟ, αλλά δεν θα μπορούσε επίσης να γυρίσει την πλάτη στα «εθνικά συμφέροντά της» στην περιοχή. Ο Ερντογάν επανέλαβε ότι θεωρεί απαράδεκτη τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Τι προβλέπει η Συνθήκη του Μοντρέ

Το νομικό καθεστώς των Στενών καθορίζεται από τη Συνθήκη του Μοντρέ ή αλλιώς η Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών του 1936, που κατοχυρώνει την πλήρη κυριαρχία της Τουρκίας στο μοναδικό και στρατηγικής σημασίας θαλάσσιο πέρασμα προς τη Μαύρη Θάλασσα, επιβάλλει όμως καθεστώς ελεύθερης ναυσιπλοΐας.

Η Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών υπογράφηκε στις 20 Ιουλίου 1936 στην ελβετική πόλη Μοντρέ.

Με τη συνθήκη παραχωρήθηκε στην Τουρκία ο πλήρης έλεγχος επί των Στενών, της δόθηκε το δικαίωμα να διατηρεί σε αυτά στρατιωτικές δυνάμεις, καταργώντας τους σχετικούς περιορισμούς της προγενέστερης Συνθήκης της Λωζάννης του 1923.

Εξασφαλίζει, παράλληλα, την ελεύθερη ναυσιπλοΐα από τα μη στρατιωτικά πλοία σε καιρό ειρήνης, ενώ επιτρέπει τη διέλευση πολεμικών πλοίων των παρευξείνιων χωρών με ειδοποίηση μιας εβδομάδας και υπό κάποιους όρους όσον αφορά στο εκτόπισμα, το μέγεθος και τον οπλισμό.

Περιορίζει, ωστόσο, σημαντικά τη διέλευση των πολεμικών πλοίων που δεν ανήκουν στα Παρευξείνια Κράτη, θέτοντας μικρότερα όρια στο εκτόπισμά τους και τον οπλισμό που φέρουν και επιβάλλει επίσης έγκαιρη προειδοποίηση διέλευσης.

Τι συμβαίνει σε περιόδους σύγκρουσης

Σε περιόδους σύγκρουσης όπου η Τουρκία δεν είναι εμπόλεμη, για τα πολεμικά πλοία από χώρες που δεν εμπλέκονται στη σύγκρουση, η ελεύθερη κυκλοφορία παραμένει ο κανόνας.

Τα άλλα -σε αυτή την περίπτωση της Ουκρανίας και της Ρωσίας- δεν θα μπορούν πλέον να περάσουν. Εκτός, και εάν πρόκειται να επιστρέψουν στο ναύσταθμό τους στη Μαύρη Θάλασσα. Ως εκ τούτου, μένει να διευκρινιστεί τι θα γίνει με τη διέλευση ρωσικών πλοίων που συνδέονται με λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.

Σε περίπτωση σύγκρουσης όπου η Τουρκία είναι μεταξύ των εμπολέμων, «η διέλευση των πολεμικών πλοίων θα αφεθεί εξ ολοκλήρου στη διακριτική ευχέρεια της τουρκικής κυβέρνησης», αναφέρει λεπτομερώς το άρθρο 19 της Συνθήκης του Μοντρέ.