ΠτΔ «Δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του δικαστή να ασκεί πολιτική»

«Η οικονομική και η προσφυγική και μεταναστευτική κρίση, η πανδημία, η κλιματική αλλαγή, αλλά και η άνοδος του λαϊκισμού, συγκροτούν μια επισφαλή συνθήκη για τα δικαιώματα και τα κεκτημένα μας» υπογράμμισε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας  στο Συνέδριο της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων
«Δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του δικαστή να ασκεί πολιτική» επισήμανε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου κατά τον χαιρετισμό της στην έναρξη των εργασιών του τριήμερου συνεδρίου (29-31.10.2021) που διοργανώνει η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων (Ε.Δ.Ε.) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με θέμα: «Ανθρώπινα Δικαιώματα η προβληματική της ουσιαστικής προστασίας τους τον 21ο αιώνα».

Ειδικότερα, η κυρία Σακελλαροπούλου, κατά τον χαιρετισμό της, μεταξύ των άλλων, ανέφερε ότι «στο φιλελεύθερο και δημοκρατικό μας πολίτευμα, η προστασία των δικαιωμάτων είναι μια από τις βασικές αποστολές του δικαστή. Η ανεξάρτητη και αμερόληπτη δικαιοσύνη αποτελεί πυλώνα του Κράτους Δικαίου, τη μείζονα θεσμική εγγύηση επίλυσης των διαφορών μας και αποτροπής της αυθαιρεσίας της εξουσίας. Η υπεροχή του Συντάγματος δεν έχει μόνο τυπική εμβέλεια. Αποτυπώνει, ουσιαστικά και συμβολικά, τη θεμελιακή συναίνεσή μας στην κατοχύρωση και ισχύ των δικαιωμάτων μας».

Σε άλλο σημείο του χαιρετισμού της η ΠτΔ, επισήμανε:

«Ενυπάρχει ο κίνδυνος η δικαστική λειτουργία να αυτοαναγορευθεί σε τελικό αποφασιστικό όργανο και συνδιαμορφωτή των πολιτικών αποφάσεων. Δεν εμπίπτει, όμως, στις αρμοδιότητες του δικαστή να ασκεί πολιτική. Πρέπει να αποστασιοποιείται από τις καθαρά προσωπικές του αντιλήψεις και πεποιθήσεις και να επιδεικνύει ήθος και δικαστική αυτοδέσμευση. Ο σεβασμός στη διάκριση των λειτουργιών, όπως και η δικαστική ενσυναίσθηση, επιβάλλουν, ταυτόχρονα με την προστασία των δικαιωμάτων, την αναγνώριση της διακριτικής ευχέρειας της πολιτικής εξουσίας».

Ακόμη, η κυρία Σακελλαροπούλου τόνισε: «Ο σεβασμός των δικαιωμάτων δεν είναι, ωστόσο, το μοναδικό στοίχημα για τον δικαστή. Η ίδια η μεταρρύθμιση της δικαιοσύνης, στην κατεύθυνση της ταχύτερης και αποτελεσματικότερης απονομής της, συνιστά την πλέον κρίσιμη παράμετρο για την ικανοποίηση ενός θεμελιώδους δικαιώματος των πολιτών, του δικαιώματος δικαστικής προστασίας, καθώς και τον βασικό δείκτη της ποιότητας του νομικού μας πολιτισμού. Η επίτευξη αυτού του στόχου δεν έγκειται αποκλειστικά στην πολιτική βούληση, αλλά και στην οικειοποίησή του και προώθηση από όλους όσους υπηρετούν το δίκαιο.

Από την πλευρά του ο υπουργός Δικαιοσύνης Κωνσταντίνος Τσιάρας, στον χαιρετισμό του ανέφερε: «Η εξελικτική πορεία της προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου συνεχίζεται ακόμη και σήμερα, παρά την ευρύτατη κατοχύρωση τους, με ολοκληρωμένους καταλόγους σε εθνικά συντάγματα και διεθνείς συνθήκες καθώς και με προστατευτικές αποφάσεις από εθνικά και διεθνή δικαστήρια. Εντούτοις, σε έναν κόσμο που μεταλλάσσεται με κατακλυσμιαίους ρυθμούς, όλα τα «κεκτημένα» δικαιώματα δεν είναι πάντοτε δεδομένα, ακόμα και σε ώριμες δημοκρατίες».

Κλείνοντας, ο υπουργός Δικαιοσύνης, τόνισε: «Παρά την κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ως πυξίδας για την εμβάθυνση των δυτικών δημοκρατιών, σε μεγάλο μέρος του πλανήτη η κατάσταση σχετικά με την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνεχίζει να φαίνεται ζοφερή.

Ενώ σε συνδυασμό με τις σύγχρονες προκλήσεις καθίσταται σαφές ότι ο διάλογος σχετικά με τ’ ανθρώπινα δικαιώματα -εάν είχε ποτέ κλείσει-, πρέπει να ξανανοίξει.

Η διεθνής επιστημονική κοινότητα θα πρέπει να επανατοποθετηθεί α) ως προς τις γενικές αρχές των δικαιωμάτων του ανθρώπου, προκειμένου ν’ αναπτυχθούν τα κατάλληλα θεωρητικά εργαλεία για να υποστηρίξουν την εξέλιξή τους».

Ο πρόεδρος της Ε.Δ.Ε. Χριστόφορος Σεβαστίδης στην εναρκτήρια ομιλία του επισήμανε ότι «νομικός ο οποίος δεν γνωρίζει, δεν μελετά, δεν ενδιαφέρεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα, δεν ερευνά αν στην κάθε μεμονωμένη περίπτωση υπάρχει κάποια υποψία παραβίασή τους ή θεωρεί περιττή ευρωπαϊκή πολυτέλεια την ενασχόληση με αυτά, ότι πρόκειται για κάτι ξένο με την ελληνική κουλτούρα, εκφράζει μια εντελώς αντιδραστική αντίληψη».

Τέλος, ο κ. Σαβαστίδης, τόνισε:

«Έχω την ελπίδα ότι οι νέες γενιές δικαστών και εισαγγελέων θα χρησιμοποιούν πιο συχνά την έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας ως καθοδηγητικής αρχής στις αποφάσεις τους και θα έχουν κατά νου τα λόγια του William Brennan, δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου των ΗΠΑ, ότι «ακόμα και ο χειρότερος εγκληματίας παραμένει άνθρωπος και διαθέτει εξίσου ανθρώπινη αξιοπρέπεια». Τέλος μένει αποκλειστικά έργο των λαών η συνεχής και αγωνιστική διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους απέναντι στην εξουσία. Η διαρκής επαγρύπνηση ώστε οι πολιτικοί αγώνες και οι διεκδικήσεις να μην μετατραπούν σε ανούσιες ακαδημαϊκές διαμάχες. Οι διακηρύξεις των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι ένα παγκόσμιο κεκτημένο, μια αφετηρία διεκδικήσεων και αδιάκοπων αγώνων».

Παράλληλα, χαιρετισμό απηύθυναν ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ιωάννης Σαρμάς, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Βασίλης Πλιώτας, η πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους Ευθυμία Βελώνη και από τα πολιτικά κόμματα ο Μιχάλης Καλογήρου (ΣΥΡΙΖΑ), ο Αντώνης Αθανασιώτης (ΚΚΕ), ο Βασίλης Γραμμένος (Ελληνική Λύση) και η Έλενα Δαληγίαννη (ΜέΡΑ25).

Το συνέδριο πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας.