Πενταμερής - Κυπριακό: Παραμένει το χάσμα στη Γενεύη - Αμυδρές ελπίδες συναντίληψης

Εικόνα για τις θέσεις της Ελληνοκυπριακής και της Τουρκοκυπριακής πλευράς, έχει από χθες ο ΓΓ του ΟΗΕ, μετά τις κατ’ ιδίαν συναντήσεις του με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Επισήμως και οι δύο πλευρές δείχνουν αμετακίνητες από τις θέσεις τους, ωστόσο πληροφορίες από πηγές του ΟΗΕ, ανέφεραν ότι υπάρχει μια αμυδρή ελπίδα ελάχιστης συναντίληψης.

Το χάσμα που έχει δημιουργηθεί οφείλεται αποκλειστικά στην τουρκική πλευρά η οποία έχει αποστασιοποιηθεί από την συμφωνημένη βάση λύσης του Κυπριακού (Διζωνική, Δικοινοτική ομοσπονδία) και επιδιώκει συζήτηση λύσης δύο κρατών με κυριαρχική ισότητα.

Στο ίδιο τραπέζι
Σήμερα στις 11 (ώρα Ελλάδας) πραγματοποιείται η άτυπη διάσκεψη στην οποία θα παρευρεθούν όλα τα μέρη. Θα προεδρεύσει ο ΓΓ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες και θα τοποθετηθούν με την σειρά, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ και στην συνέχεια οι υπουργοί εξωτερικών Τουρκίας, Ελλάδας και Βρετανίας.

Πηγές του ΟΗΕ, δεν απέκλειαν στην σημερινή συνάντηση όλων των μελών της άτυπης διάσκεψης, να υπάρξουν διαφοροποιήσεις επί των δημοσίως δηλωθέντων θέσεων, ώστε να δημιουργηθεί κοινό έδαφος για να συγκαλέσει ο Αντόνιο Γκουτέρες, σε μεταγενέστερο στάδιο, νέα επίσημη διάσκεψη για ουσιαστική διαπραγμάτευση.

Άγνωστο παραμένει αν θα εκδοθεί κοινό ανακοινωθέν, αύριο μετά την ολοκλήρωση των επαφών ή αν τελικώς ο ΓΓ του ΟΗΕ περιοριστεί σε μία δική του δήλωση. Σε περίπτωση δήλωσης του Αντόνιο Γκουτέρες, η ελληνοκυπριακή πλευρά έχει ζητήσει να γίνεται αναφορά στα ψηφίσματα του ΟΗΕ που αφορούν την συμφωνημένη βάση λύσης του Κυπριακού, ώστε να καταδεικνύεται και η πλευρά που φέρει την ευθύνη για το αδιέξοδο.

Στην σημερινή συνάντηση πέραν της κατάθεσης θέσεων δεν θα γίνει συζήτηση και δεν θα υπάρξουν δευτερολογίες και για αυτό ο Κύπριος Πρόεδρος θα καταθέσει και γραπτώς τις απόψεις του απαντώντας ταυτόχρονα στα τοποθετήσεις που έχουν γίνει από την τουρκική πλευρά για λύση δύο κρατών.


Συντονισμός Ελλάδας – Κύπρου
Χθες το βράδυ υπήρξε συνάντηση της ελληνικής και της κυπριακής αντιπροσωπείας υπό τον Νίκο Δένδια και τον Νίκο Αναστασιάδη. Στην συνάντηση επιβεβαιώθηκαν οι κοινές θέσεις και οι χειρισμοί που έχουν συμφωνηθεί κατά τις αλλεπάλληλες συναντήσεις των τελευταίων ημερών. Η ελληνική πλευρά (Αθήνα – Λευκωσία) έχουν διάθεση να επιδείξουν ευελιξία ώστε να μην καταρρεύσει η διαδικασία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν σκοπεύουν να αποδεχθούν τις εξωφρενικές απαιτήσεις της τουρκικής πλευράς, για διχοτόμηση της Κύπρου με αναγνώριση δύο κρατών. Ούτως ή άλλως κάτι τέτοιο θα έθετε αυτομάτως σε αμφισβήτηση την παρουσία της Κύπρου στην ΕΕ.


Επιμονή στην διχοτόμηση

Η εκπρόσωπος του Τουρκοκύπριου ηγέτη, Μπερνά Τσιελίκ Ντογρούγιολ, σε δηλώσεις της χθες είπε πως ο Ερσίν Τατάρ στην συνάντηση του με τον ΓΓ του ΟΗΕ άνοιξε νέα σελίδα καθώς για πρώτη φορά σε μια συνάντηση, που αποτελεί ιστορικό σημείο καμπής, κατέθεσε εγγράφως τη θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς για κυριαρχική ισότητα και ίσο διεθνές στάτους.
Η κα Ντογρούγιολ είπε ότι ο Ερσίν Τατάρ δήλωσε στον Α. Γκουτέρες πως συμφωνεί με την θέση του ότι «αυτή τη φορά η διαδικασία πρέπει να είναι διαφορετική». Του ανέφερε επίσης ότι δεν μπορεί να υπάρχει διαφορετικό αποτέλεσμα κάνοντας τα ίδια πράγματα και πως οι διαπραγματεύσεις στη βάση της ομοσπονδίας που εδώ και πολλά χρόνια δεν μπόρεσαν να φέρουν ένα αποτέλεσμα, δεν έχουν κανένα άλλο στόχο παρά τη συνέχιση της υφιστάμενης κατάστασης που θεωρείται απαράδεκτη και είναι εναντίον των Τουρκοκυπρίων.

Κατά την άποψη που διατύπωσε στον ΓΓ του ΟΗΕ, ο Ερσίν Τατάρ, «το όραμα μιας συμφωνίας στη βάση της συνεργασίας δύο κρατών που θα εδράζεται στην κυριαρχική ισότητα και το ίσο διεθνές στάτους, αλλάζει τους κανόνες του παιχνιδιού προς μια θετική κατεύθυνση και μπορεί να δημιουργήσει μια ρεαλιστική προσέγγιση με προοπτική».

Λειτουργικό και ομόσπονδο κράτος

Σε αντίθεση με τον Ερσίν Τατάρ, ο Κύπριος Πρόεδρος στην συνάντηση του με τον Αντόνιο Γκουτέρες, παρέμεινε εντός των πλαισίων που δημιουργούν τα ψηφίσματα του ΟΗΕ για την Κύπρο, επισημαίνοντας την ανάγκη δημιουργίας ενός λειτουργικού και αποτελεσματικού κράτους εντός της ΕΕ. Ο κ. Αναστασιάδης επανέλαβε στον ΓΓ του ΟΗΕ ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι δεσμευμένη από το περιεχόμενο του πλαισίου Γκουτέρες όπως αυτό είχε διατυπωθεί στις 30 Ιουνίου και διευκρινιστεί στις 4 Ιουλίου 2017 στο Κραν Μοντανά. Ο Κύπριος Πρόεδρος σημείωσε εμφαντικά πως η λύση του Κυριακού θα πρέπει να διασφαλίζει πως με κανέναν τρόπο η μία κοινότητα δεν θα αποτελεί απειλή για την άλλη.




Ο κ. Αναστασιάδης εξήγησε επίσης την εισήγηση του για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, ώστε να μειωθούν οι τριβές μεταξύ των δύο κοινοτήτων, οι οποίες θα αποφασίζουν για τα του οίκους τους. Προϋπόθεση βεβαίως είναι η κατάργηση των εγγυήσεων, των επεμβατικών δικαιωμάτων και η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων κατοχής.

Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης επεσήμανε στον Αντόνιο Γκουτέρες την επικυριαρχία που ασκεί η Τουρκία στους Τουρκοκύπριους, που ουσιαστικά τους μεταχειρίζεται ως υποτελείς.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά διέψευσε πληροφορίες για γραπτή κατάθεση θέσεων εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων, ενώ αρμόδια πηγή απέκλεισε το ενδεχόμενο παράτασης της διαδικασίας και για την Μεγάλη Παρασκευή.

Στο περιθώριο η ΕΕ

Στην Γενεύη βρίσκεται τριμελής αντιπροσωπεία ανώτερων τεχνοκρατών της ΕΕ, η οποία πραγματοποιεί επαφές στο περιθώριο της συνόδου, χωρίς δυνατότητα να μετέχει σε αυτήν ούτε καν με καθεστώς παρατηρητή. Ο ΓΓ του ΟΗΕ είχε πρόθεση να απευθύνει πρόσκληση και στην ΕΕ, αλλά προσέκρουσε στην άρνηση της τουρκικής πλευράς και της Βρετανίας. Η Άγκυρα και το ψευδοκράτος θεωρούν ότι η ΕΕ δεν μπορεί να είναι αντικειμενική καθώς τόσο η Ελλάδα όσο και η Κυπριακή Δημοκρατία είναι μέλη της. Από την άλλη η Βρετανία, με την άρνηση της να αποδεχθεί την παρουσία της ΕΕ συντηρεί την αντιπαράθεση που έχει προκύψει από το BREXIT.

Πηγές της κυπριακής κυβέρνησης ανέφεραν πως αν ο ΓΓ αποφασίσει να συγκαλέσει νέα επίσημη σύσκεψη για ουσιαστική διαπραγμάτευση δεν μπορεί να απουσιάζει η ΕΕ, καθώς το κράτος που θα προκύψει από λύση του Κυπριακού θα είναι μέλος της Ένωσης.

Στην χθεσινοβραδινή δεξίωση που παρέθεσε ο Αντόνιο Γκουτέρες επίσης απουσίαζε η αντιπροσωπεία της ΕΕ. Στην δεξίωση δεν υπήρξε συζήτηση ουσίας καθώς τα μέτρα για την πανδημία δεν ήταν ιδιαιτέρως υποβοηθητικά. Στην αίθουσα της δεξίωσης οι παρευρισκόμενοι κάθισαν σε τραπέζια των τριών ατόμων με διατήρηση αποστάσεων.