Πιερ Καρντέν: Πέθανε στα 98 του ο σπουδαίος Γάλλος σχεδιαστής μόδας

«Μύθος» ισάξιος με την Κοκό Σανέλ και τον Ιβ-Σεν Λοράν, αποτέλεσε ένα τεράστιο κεφάλαιο για τη γαλλική και την παγκόσμια μόδα Tην είδηση του θανάτου γνωστοποίησε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων η οικογένεια του σχεδιαστή.
Ο Καρντέν, που γεννήθηκε το 1922 στην Ιταλία και μετανάστευσε στη Γαλλία σε μικρή ηλικία, άφησε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο του Νεϊγί, στο δυτικό Παρίσι.
Οι γονείς του Πιερ Γκαρντέν, Βενετοί αγρότες, άφησαν πίσω τους τη φτώχεια και εγκαταστάθηκαν στη Γαλλία, στα μέσα της δεκαετίας του 1920. Δέκα χρόνια αργότερα, ο Πιερ ξεκινάει την εκπαίδευσή του στο πλευρό ενός ράφτη στο Σεν Ετιέν.

Στο τέλος του πολέμου, μετακόμισε στο Παρίσι.
Κι όταν κάποιοι φίλοι του τον γνώρισαν στον Γάλλο μόδιστρο Κριστιάν Ντιόρ, εκείνος τον προσέλαβε ως τον πρώτο ράφτη του.

Το 1954, αποφάσε να δημιουργήσει τον δικό του οίκο μόδας.

O Πιερ Καρντέν, ένας «μύθος» ισάξιος με την Κοκό Σανέλ και τον Ιβ-Σεν Λοράν, αποτέλεσε ένα τεράστιο κεφάλαιο για τη γαλλική και την παγκόσμια μόδα. Πρωτοπόρος στο στυλ και, κυρίως, στη σκέψη, είναι ο fashion designer με τις φουτουριστικές εμπνεύσεις που μίλησε με αρχιτεκτονικούς όρους για τα ρούχα του, γέμισε τις πασαρέλες με στολές που έμοιαζαν να έχουν έρθει από το Διάστημα και έβαλε την υπογραφή και την αισθητική του σε χρηστικά είδη σπιτιού, καθώς πίστευε βαθιά ότι το lifestyle είναι ενιαίο και δεν περιορίζεται μονάχα στο τι φοράμε, αλλά επεκτείνεται και στον τρόπο με τον οποίο ζούμε και τους τόπους στους οποίους ταξιδεύουμε.

Ο Πιερ Καρντέν είχε τον τρόπο και τη δύναμη να «ξηλώσει» την επικρατούσα girly τάση στο γυναικείο ντύσιμο, προκειμένου να μιλήσει για τη μόδα του μέλλοντος.

Το 1958 λάνσαρε την πρώτη unisex συλλογή στην Ιστορία της παγκόσμιας μόδας, παρουσιάζοντας τεράστιους όγκους στα γυναικεία ρούχα, σακάκια Μάο και πολύχρωμες γραβάτες για τους άνδρες.

Ο Πιερ Καρντέν ήταν ο επαναστάτης της μόδας της εποχής. Στη μακρά και επιτυχημένη καριέρα του σχεδίασε τα πάντα (από ρούχα υψηλής ραπτικής μέχρι τασάκια και χαλιά για το σπίτι), συνεργάστηκε με την κομμουνιστική Κίνα μετατρέποντας το Σινικό Τείχος σε πασαρέλα, ενώ με το Espace Cardin, έναν πολυχώρο τέχνης στον οποίο έχουν φιλοξενηθεί ιερά τέρατα του σινεμά όπως η Μαρλέν Ντίτριχ και ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ, απέδειξε ότι όλες οι τέχνες κάπου συναντιούνται
Τheatre du Chatelet, Παρίσι. Παρά την κατάσταση που επικρατεί στη Γαλλία με 13.000 κρούσματα και σχεδόν 43 θανάτους καθημερινά, η γαλλική κυβέρνηση, κάνοντας μια εξαίρεση, επέτρεψε τη μεγάλη γιορτή του οίκου Pierre Cardin για την επέτειο των 70 χρόνων δημιουργίας του ιδρυτή του.

O Πιερ Καρντέν, ένας ζωντανός μύθος ισάξιος με την Κοκό Σανέλ και τον Ιβ-Σεν Λοράν, αποτελεί ένα τεράστιο κεφάλαιο για τη γαλλική και την παγκόσμια μόδα. Πρωτοπόρος στο στυλ και, κυρίως, στη σκέψη, είναι ο fashion designer με τις φουτουριστικές εμπνεύσεις που μίλησε με αρχιτεκτονικούς όρους για τα ρούχα του, γέμισε τις πασαρέλες με στολές που έμοιαζαν να έχουν έρθει από το Διάστημα και έβαλε την υπογραφή και την αισθητική του σε χρηστικά είδη σπιτιού, καθώς πίστευε βαθιά ότι το lifestyle είναι ενιαίο και δεν περιορίζεται μονάχα στο τι φοράμε, αλλά επεκτείνεται και στον τρόπο με τον οποίο ζούμε και τους τόπους στους οποίους ταξιδεύουμε. Ο Πιερ Καρντέν είχε τον τρόπο και τη δύναμη να «ξηλώσει» την επικρατούσα girly τάση στο γυναικείο ντύσιμο, προκειμένου να μιλήσει για τη μόδα του μέλλοντος.
1. Μπιάνκα Μπραντολίνι, Ευγενία Νιάρχου Ο Κριστιάν Λουμπουτέν με τη συνοδό του Κλοτίλντ Κουρό
Το 1958 λάνσαρε την πρώτη unisex συλλογή στην Ιστορία της παγκόσμιας μόδας, παρουσιάζοντας τεράστιους όγκους στα γυναικεία ρούχα, σακάκια Μάο και πολύχρωμες γραβάτες για τους άνδρες. Ο Πιερ Καρντέν ήταν ο επαναστάτης της μόδας της εποχής. Στη μακρά και επιτυχημένη καριέρα του σχεδίασε τα πάντα (από ρούχα υψηλής ραπτικής μέχρι τασάκια και χαλιά για το σπίτι), συνεργάστηκε με την κομμουνιστική Κίνα μετατρέποντας το Σινικό Τείχος σε πασαρέλα, ενώ με το Espace Cardin, έναν πολυχώρο τέχνης στον οποίο έχουν φιλοξενηθεί ιερά τέρατα του σινεμά όπως η Μαρλέν Ντίτριχ και ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ, απέδειξε ότι όλες οι τέχνες κάπου συναντιούνται. «Ζήστε τα όνειρά σας μέχρι τέλους, όπως τα έζησα εγώ. Οταν φαντάζεσαι, δημιουργείς και όταν δημιουργείς, μένεις ζωντανός», μας παροτρύνει στην αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο «Gala».

Με τον Πιερ Καρντέν είχαμε ξανασυναντηθεί πριν από πολλά χρόνια στην Αθήνα. Πρόκειται για έναν τυπικό Γάλλο με χαρακτηριστική φινέτσα, ενώ διαθέτει το σπινθηροβόλο βλέμμα του οξυδερκούς ανθρώπου. Του ανθρώπου του οποίου η φαντασία και η αντίληψη τρέχουν με την ταχύτητα του φωτός. Τότε μου είχε πει: «Εχω κάνει τόσα πράγματα κι όμως οι Ελληνες με γνωρίσατε μέσα από ένα σκάνδαλο. Είχα έρθει στη χώρα σας με τη Ζαν Μορό, που τότε ήταν στις δόξες της. Κάποιοι κατάφεραν και μας πήραν φωτογραφίες και τα έντυπα είχαν γεμίσει σενάρια. Για περίπου 15 ημέρες είχε γίνει χαμός. Σήμερα μπορώ να το πω ότι με τη Μορό υπήρξαμε ζευγάρι».

Το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, στο αριστοκρατικό Τheatre du Chatelet, σταρ, celebrities και επιχειρηματίες -τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας κατά της πανδημίας- έδωσαν το «παρών» στην εκδήλωση για τα 70 χρόνια δημιουργίας του 97 ετών πλέον Καρντέν, του σχεδιαστή που κέρδιζε εκατομμύρια, αλλά δεν είχε ποτέ τη συνοδεία bodyguards, που δέχτηκε πρόταση από τον Ωνάση για τις πρώτες στολές της Ολυμπιακής, που μιλούσε για μόδα, και όχι μόνο, με όλες τις πρώτες κυρίες της Γαλλίας και της Αμερικής. Σήμερα θυμάται: «Ηταν πολύ πρωτοποριακό μια αεροπορική εταιρεία να ζητά από έναν γνωστό σχεδιαστή να φτιάξει τις στολές της. Ηταν στολές ομολογουμένως πολύ προχωρημένες για την εποχή τους. Είχαν γραμμές πολύ μοντέρνες, οι οποίες με χαρακτήριζαν για πολλά χρόνια. Οταν με φώναξε ο Ωνάσης, μου είπε: “Κύριε Καρντέν θέλω να φτιάξετε κάτι που να αφήσει εποχή. Θα αποφύγω να σας δώσω οδηγίες, εμπιστεύομαι την υψηλή αισθητική σας”. Ο Ωνάσης ήταν ένας έξυπνος επιχειρηματίας, εμπιστευόταν τους καλύτερους και είχε όραμα. Δεν είναι τυχαίο ότι το όνομα Ωνάσης εξακολουθεί να είναι γνωστό μέχρι σήμερα σε ολόκληρη την υφήλιο».

Η Ευγενία Νιάρχου και η φίλη της και γόνος της οικογένειας Ανιέλι της αυτοκινητοβιομηχανίας FIAT, Μπιάνκα Μπραντολίνι, ήταν από τις πρώτες που προσήλθαν στην εορταστική εκδήλωση προς τιμήν του Καρντέν. H Ευγενία ήταν ενθουσιασμένη και ανέφερε ότι πρόκειται για έναν ζωντανό μύθο. Με τον ίδιο ενθουσιασμό κατέφτασαν, μεταξύ πολλών άλλων, και ο Ζαν-Πολ Γκοτιέ, ο Κριστιάν Λουμπουτέν και ο Ζαν-Κλοντ Ζιτρουά. Η βραδιά ξεκίνησε με την προβολή μιας βιογραφικής ταινίας αμερικανικής παραγωγής που αφορά τη ζωή του Καρντέν, η οποία πρόκειται να βγει στις κινηματογραφικές αίθουσες στα μέσα Οκτωβρίου.

Τον ρωτώ αν ονειρευόταν ανέκαθεν να γίνει σχεδιαστής μόδας. «Διαθέτω αυτό το χαρακτηριστικό ιταλικό ταμπεραμέντο. Η αλήθεια είναι ότι είμαι Ιταλός, το πραγματικό μου όνομα είναι Καρντίνι, απλώ οι γονείς μου, που ήταν εύποροι γαιοκτήμονες, για να ξεφύγουν από τον φασισμό μετακόμισαν όταν ήμουν μικρός στη Γαλλία. Ανέκαθεν είχα αγάπη για τις τέχνες. Το θέατρο παραμένει πάντα η μεγάλη μου αδυναμία. Οταν ήμουν νέος δεν ήξερα αν με συνεπαίρνει περισσότερο το θέαμα ή η μόδα. Το γεγονός ότι η καριέρα μου ξεκίνησε φτιάχνοντας ρούχα για το θέατρο λέει πολλά».

Οταν κάνει τέτοιες περιγραφές χαμογελά, καθώς η μνήμη του πλημμυρίζει εικόνες και η καρδιά του συναισθήματα: «Ξεκίνησα ως βοηθός σε κάποιες ράφτρες στο Παρίσι. Διέκριναν στη δουλειά μου κάτι. Ταλέντο θα το έλεγα. Ο ίδιος ο Ντιόρ, με τον οποίο συνεργάστηκα, με έπεισε ότι είχα πολλά να δώσω κι έπρεπε να αυτονομηθώ και να ανοίξω τα φτερά μου. Η φαντασία μου έτρεχε, το ίδιο και τα σκίτσα που έκανα κάθε βράδυ στο χαρτί. Οταν εμπνεύστηκα το δημοφιλές bubble dress, η boutique στην περίφημη Rue de Faubourg Saint Honore δεν προλάβαινε να εξυπηρετεί τις κυρίες».
Σιριέλ Κλερ, Μαρίζ Γκασπάρντ

Ποια θεωρεί σημεία-σταθμούς στην καριέρα του; «Μα τι άλλο; Η συνεργασία μου με τον Dior, όταν βρέθηκα στο Παρίσι και η μέρα που μπήκα στην Ακαδημία το 1992». Πρωτοπόρος, εκκεντρικός, ένας πραγματικός σταρ της βιομηχανίας της μόδας, ο Πιερ Καρντέν συγκαταλέγεται στους διασημότερους σχεδιαστές του 20ού αιώνα. Το πελατολόγιό του, εξίσου εντυπωσιακό και ποικίλο με τις κολεξιόν του, που περιλάμβανε από την Εβίτα Περόν και την Τζάκι Κένεντι μέχρι τη Σοφία Λόρεν και τη Μαντόνα, το επιβεβαιώνει.

«Κατά καιρούς, όλες οι γυναίκες έχουν ερωτευτεί ή έχουν φορέσει κάποιο ρούχο μου. Με κολακεύει το γεγονός ότι οι δημιουργίες μου έγιναν μέρος της γυναικείας φαντασίωσης. Οτι όλο και κάποιο ρούχο Cardin υπήρχε σε μια ντουλάπα. Πολλές διασημότητες, εξάλλου, με τίμησαν με την προτίμησή τους από την Τζάκι Κένεντι και τη Λορίν Μπακόλ μέχρι την Eντίθ Πιαφ, τη Ράκελ Γουέλς και τη Σαρλότ Ράμπλινγκ». Του αναφέρω και την Εβίτα Περόν, καθώς μου είχε ξαναμιλήσει για εκείνη. «Υπήρξε ξεχωριστή προσωπικότητα, μια πολύ δυναμική αλλά και καλόγουστη γυναίκα. Θεωρώ τυχερό τον εαυτό μου που τη γνώρισα. Ηταν μια ηγετική φιγούρα. Διέθετε το χάρισμα της επικοινωνίας και χάρη σε αυτό είχε όλο τον κόσμο στα πόδια της. Δεν συναντάς τέτοιους ανθρώπους σήμερα. Οπως δεν συναντάς και πρώτες κυρίες σαν την Τζάκι. Δεν είναι τυχαίο ότι έμεινε στην Ιστορία της μόδας ως επιτομή και πρότυπο κομψότητας». Του ζητώ να μου πει ποια πτυχή της προσωπικότητάς του πιστεύει πως έκανε τις γυναίκες να τον λατρέψουν. Αισθάνομαι ότι κολακεύεται. «Πάντα διατηρούσα την ανεξαρτησία μου. Ποτέ δεν επηρεάστηκα από την προσωπικότητα μιας γυναίκας. Ετσι, δεν εξαπατήθηκα ποτέ». Και η σύγχρονη μόδα; Πώς την κρίνει; «Δεν υπάρχει πλέον η καινοτομία. Το κριτήριο της κομψότητας έχει θυσιαστεί στον βωμό της άνεσης και του casual. Ωστόσο, μου αρέσει η δουλειά του Jacquemus, του Νικολά Γκεσκιέρ καθώς και του Ζαν-Πολ Γκοτιέ με τον οποίο συνεργάστηκα».

Εβδομήντα χρόνια δημιουργίας, εβδομήντα χρόνια παγκόσμιας αναγνώρισης και αποδοχής. Τον χαρακτηρίζει η δίψα για ζωή: «Κι όμως, σε αυτόν τον ενδιαφέροντα δρόμο συνεχίζονται να γράφονται κεφάλαια. Εξακολουθώ να παρασύρομαι από τα έργα μου». Η ευστροφία του σε συνδυασμό με την αγάπη για τον άνθρωπο είναι τα μεγάλα του πλεονεκτήματα: «Η μόδα είναι μια ακτινογραφία της κοινωνίας. Ηθελα πάντα να είμαι διαφορετικός. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος να έχεις διάρκεια». Μας διαβεβαιώνει ότι αποκλείεται να γράψει την αυτοβιογραφία του. Κι ας έχει μια ζωή συναρπαστική που θα μπορούσε να γεμίσει τόμους. Ωστόσο, σε ένα βιβλίο αφιερωμένο σε εκείνον θα προσέθετε απλά τον τίτλο «Με την υπογραφή Cardin». «H υπογραφή είναι ό,τι σημαντικότερο για έναν σχεδιαστή», συμπληρώνει.

Δεν θα μπορούσε φυσικά να μη γίνει μια αναφορά σε έναν από τους αγαπημένους του προορισμούς, την Ελλάδα. «Οταν ήρθα για πρώτη φορά πριν από χρόνια στη χώρα σας μαγεύτηκα από τον τόπο και τον πολιτισμό. Ενα καλοκαίρι το πέρασα με τον Ωνάση και την Τζάκι στη θαλαμηγό “Χριστίνα” κάνοντας βόλτες στα ελληνικά νησιά. Η Μελίνα Μερκούρη ήταν λάτρις της δουλειάς μου. Ερχόταν στο ατελιέ μου και έλεγε: “Για να δούμε, Πιερ, τι έχεις να δείξεις στο Μελινάκι σου;”».

Κλείνοντας την κουβέντα μας τον ρωτώ τι θα επέλεγε για τις Καρυάτιδες αν έπρεπε να τις ντύσει. Δεν χρειάστηκε να σκεφτεί πολύ για να απαντήσει: «Θα έντυνα τις Καρυάτιδες με λιτά, κομψά φορέματα. Πάντα τα ρούχα μου τα έβλεπα ως γλυπτά».

Η ανάρτηση της Μαριάννας Β. Βαρδινογιάννη για τον Γάλλο σχεδιαστή

Ένας πραγματικός πρωτοπόρος της μόδας, ένα πνεύμα ανήσυχο, διορατικό και δημιουργικό, αλλά πάνω από όλα ένας πραγματικός φίλος, ο Pierre Cardin έφυγε από τη ζωή. Είχα την τιμή να τον γνωρίσω στο πλαίσιο της UNESCO όπου ήταν και αυτός Πρέσβης Καλής Θελήσεως, και να αναπτύξουμε μια διαχρονική φιλία. Αγωνιζόταν με πάθος για όσα πίστευε, ανοίγοντας δρόμους για το αύριο. Τον αποχαιρετώ με μεγάλη θλίψη με μια απο τις κοινές μας φωτογραφίες, μαζί με τον Gregory Peck με τη σύζυγό του και την Monique Raimond, από μια αξέχαστη βραδιά, τη Συναυλία της Ειρήνης που έγινε στην έδρα της UNESCO στο Παρίσι.