Κυριακή 1 Σεπτεμβρίου 2013

Πολυγαμία στη Βρετανία

Είναι γνωστό ότι πολλές γυναίκες που πιστεύουν στο Ισλάμ δέχονται να γίνουν σύζυγοι ενός άνδρα, γνωρίζοντας ότι δεν θα είναι οι μοναδικές στη ζωή του. Ωστόσο, αυτό φαίνεται να συμβαίνει πια όχι
μόνο στις Ισλαμικές χώρες, αλλά όπου υπάρχουν γυναίκες που ασπάζονται την εν λόγω θρησκεία. Εν προκειμένω, πολλές Μουσουλμάνες γυναίκες που ζουν στην Αγγλία έχουν επιλέξει αυτό το ρόλο, της συζύγου «ημιαπασχόλησης» με άλλα λόγια, και δείχνουν να έχουν διαλέξει αυτόν τον τρόπο ζωής, έπειτα από συνειδητή σκέψη και για τους δικούς τους προσωπικούς λόγους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα μιας τέτοιας γυναίκας, η 41 ετών Aisha, που ζει και εργάζεται στη Βρετανία και μοιράζεται τον 42 ετών εργοστασιάρχη σύζυγό της με μια άλλη γυναίκα. Η ίδια πολλές φορές σκέφτεται τι θα έλεγαν οι συνάδελφοί της και οι άνθρωποι με τους οποίους συναναστρέφεται στη δουλειά της, αν μάθαιναν τι πραγματικά συμβαίνει στην προσωπική της ζωή, διότι εκείνοι το μόνο που ξέρουν είναι πως είναι παντρεμένη. Οι μόνοι άνθρωποι που γνωρίζουν την αλήθεια είναι η στενή οικογένειά της και ορισμένοι πολύ κοντινοί Μουσουλμάνοι φίλοι της.

Η Aisha όχι απλά δεν μετανιώνει για την απόφασή της, αλλά αναφέρει: «Ήθελα έναν σύντροφο και χρησιμοποίησα μέχρι και γραφείο ανεύρεσης συντρόφου για να τον βρω, οπότε αυτή η λύση μου ταιριάζει. Δεν ήθελα να παραμείνω ανύπαντρη και ήθελα μια σχέση ευλογημένη από τη θρησκεία μου, καθώς δεν μου αρέσει ούτε να κοιμάμαι με τον έναν και με τον άλλον ούτε να είμαι με κάποιον που δεν είναι Μουσουλμάνος. Άρα αυτή είναι για μένα η καλύτερη λύση».

Από ό,τι δείχνουν τα πράγματα, αυτή η κατάσταση της συζύγου «ημιαπασχόλησης» έχει βολέψει κι άλλες πολλές επιτυχημένες Βρετανίδες Μουσουλμάνες γυναίκες, που καθυστέρησαν το γάμο για να κάνουν καριέρα και αργότερα ανακάλυψαν ότι όταν ήταν έτοιμες να παντρευτούν δεν είχαν πια οι ίδιες την πρώτη επιλογή. Για εκείνες, το να μοιράζονται ένα σύζυγο είναι μια πρακτική λύση που τους επιτρέπει να έχουν τον κατάλληλο σύντροφο, αλλά και μια σταθερή σχέση, όλα ευλογημένα από το Ισλάμ. Φυσικά, αυτός ο τρόπος ζωής έχει κι άλλο πλεονέκτημα για αυτές τις γυναίκες, καθώς μπορούν να διατηρήσουν τις ανεξάρτητες ζωές που ζούσαν μέχρι να παντρευτούν, μιας κι όπως παραδέχεται η Aisha «δεν ήθελα να έχω έναν άνδρα όλο δικό μου και να ασχολούμαι συνέχεια μαζί του».

Η ίδια υποστηρίζει ότι η πρώτη σύζυγος του άνδρα της, η οποία είναι μαζί του εδώ και 15 χρόνια και τον παντρεύτηκε από προξενιό, δεν είδε στην αρχή με καλό μάτι το δεύτερο γάμο του συζύγου της, αλλά τα πράγματα με τον καιρό διορθώθηκαν, αφού έτσι κι αλλιώς οι δυο γυναίκες βλέπονται ελάχιστα. Η Aisha βλέπει τον άνδρα της μέρα παρά μέρα, ενώ αν παρουσιαστεί κάποια οικογενειακή ανάγκη με την πρώτη του γυναίκα και τα δυο του παιδιά και χρειαστεί εκείνος να λείψει, η ίδια θα αποζημιωθεί αργότερα για τις μέρες που έχασε, με επιπλέον μέρες.

Όπως ήταν φυσικό, αυτό το απροσδόκητο κύμα εργαζόμενων Βρετανίδων Μουσουλμάνων που δέχονται να γίνουν οι δεύτερες ή οι τρίτες σύζυγοι των ανδρών τους έχει ξαφνιάσει τους θρησκευτικούς ηγέτες του Ισλάμ, κάποιοι από τους οποίους διαφωνούν με αυτήν τη στάση, ενώ το θέμα αρχίζει να παίρνει και πολιτικές διαστάσεις με τους Βρετανούς Συντηρητικούς βουλευτές να ορκίζονται ότι θα κάνουν το παν να εξαλειφθεί αυτή η πρακτική, αν και θεωρητικά δεν έχει γίνει γνωστό πώς θα κατορθώσουν κάτι τέτοιο. Ο βρετανικός νόμος βέβαια θεωρεί παράνομη την πολυγαμία, αλλά αυτές οι γυναίκες φαίνεται να έχουν βρει παραθυράκια του νόμου και τα εκμεταλλεύονται.

Η συμπεριφορά αυτών των γυναικών που μοιράζονται τους άνδρες τους έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις απόψεις πολλών φιλελεύθερων γυναικών ακτιβιστριών στη Μέση Ανατολή, στην οποία όμως, με το ξύπνημα της Αραβικής Άνοιξης, η πολυγαμία βρίσκεται σε έξαρση. Μολονότι υπό την ηγεσία ορισμένων δικτατόρων όπως ο Μουμπάρακ της Αιγύπτου και ο Καντάφι της Λιβύης, η πολυγαμία είχε μειωθεί, πλέον το ζήτημα έχει επανέλθει, παρά την αντίδραση πολλών ακτιβιστών που διαμαρτύρονταν και διαμαρτύρονται ακόμα και τώρα για την απόφαση των Ισλαμικών κρατών να επιτρέπουν στους άνδρες να έχουν περισσότερες από μια συζύγους.

Ωστόσο, το ρεύμα της πολυγαμίας στους Μουσουλμάνους στη Βρετανία δεν φαίνεται να είναι πια έκφραση θρησκευτικού συντηρητισμού, αλλά περισσότερο αντικατοπτρισμός του Μουσουλμανικού φιλελευθερισμού. Όπως ισχυρίζονται οι ίδιες οι Μουσουλμάνες που εργάζονται στη Βρετανία, προσπαθούν να φέρουν το Ισλάμ στα μέτρα τους για να μπορούν να παραμένουν πιστές σε αυτό ακόμα και στη σύγχρονη εποχή, γι’ αυτό και δρουν προκαταβολικά και δυναμικά, ψάχνοντας πώς θα γίνουν συν-σύζυγοι, αποφεύγοντας έτσι να κάνουν ένα γάμο υπό την πίεση της οικογένειάς τους με κάποιον που δεν επιθυμούν.

Λόγω της νομοθεσίας της Βρετανίας για την πολυγαμία, οι διπλοί ή πολλαπλοί γάμοι δεν θεωρούνται έγκυροι, άρα τεχνικά δεν υπάρχουν. Γίνεται μια ειδική τελετή, που ονομάζεται nikah και η οποία δεν αναγνωρίζεται αυτόματα από τις βρετανικές αρχές, γι’ αυτό και ορισμένοι γάμοι δηλώνονται, αν υπάρχει πρόβλημα παραμονής στη χώρα, ενώ οι περισσότεροι μένουν κρυφοί για να μην εκδιωχθούν οι συμβαλλόμενοι.

Επίσης, επειδή δεν είναι όλοι οι γάμοι δηλωμένοι, κανείς στη Βρετανία δεν μπορεί να γνωρίζει τον ακριβή αριθμό των ανθρώπων που είναι πολύγαμοι, αν και πριν από τρία χρόνια, η βρετανική κυβέρνηση εκτιμούσε ότι περίπου χίλιοι Μουσουλμάνοι ήταν δίγαμοι ή πολύγαμοι, αριθμός που για τους ηγέτες του Ισλάμ είναι μικρός, μιας και οι ίδιοι εκτιμούν ότι πρόκειται για περίπου 30.000 άνδρες.

Πλέον, πάρα πολλές γυναίκες ψάχνουν μέσω μουσουλμανικού γραφείου συνοικεσίων να γίνουν συν-σύζυγοι, ειδικά γυναίκες στα 30 και στα 40 τους χρόνια. Σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου η πολυγαμία ήταν χαρακτηριστική σε φτωχότερους ανθρώπους της εργατικής τάξης ή μετανάστες πρώτης γενιάς, πλέον πολλές γυναίκες σαν την Aisha, μορφωμένες και πετυχημένες αναζητούν με αυτόν τον τρόπο σύντροφο και όταν τον βρίσκουν τον μοιράζονται. Αυτό το γεγονός διαφοροποιεί εντελώς την εικόνα που είχαμε μέχρι τώρα για την πολυγαμία και τον τρόπο που εφαρμόζεται στον Ισλαμισμό, καθώς φαίνεται ότι στις μέρες μας οι γυναίκες επιλέγουν να ζουν κατά τέτοιο τρόπο, αγνοώντας όμως ορισμένα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν.

Η συντηρητική Baroness Cox, με μακρά πορεία στο χώρο των ανθρωπιστικών πρωτοβουλιών, που διαφωνεί με αυτήν την τάση, θεωρεί ότι υπάρχουν γυναίκες που ζουν σαν την Aisha, αλλά υπάρχουν κι εκείνες που, υπό το καθεστώς της πολυγαμίας, ζουν όπως θα ζούσαν σε χώρες που διοικούν οι Ταλιμπάν, χωρίς να μπορούν να εκφραστούν, να μιλήσουν, να βγουν από το σπίτι τους, είναι παγιδευμένες και πολλές από αυτές υποφέρουν. Συνεπώς, υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις μορφωμένων και δυναμικών γυναικών που ζουν όπως επιλέγουν, οι οποίες όμως δεν αποτελούν την πλειονότητα και δεν είναι δείγμα του τρόπου ζωής των γυναικών σε περιπτώσεις πολυγαμίας. Επιπλέον, η ίδια θεωρεί ότι οι δεύτερες σύζυγοι και τα παιδιά αυτών των γάμων, δεν έχουν καμιά νομική προστασία, αν ο γάμος δεν πάει καλά. «Καθήκον μας είναι να προστατέψουμε αυτές τις ψυχές που είναι ευάλωτες και βρίσκονται σε πραγματικό κίνδυνο», συμπληρώνει η Cox.

Από την άλλη μεριά, ο Mizan Raja των Ισλαμικών Κύκλων, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που διαχειρίζεται Μουσουλμανικούς γάμους στο Λονδίνο, επιμένει ότι οι γυναίκες που ζητούν τη βοήθεια του προσπαθούν να βάλουν το Ισλάμ στο καλούπι της δικής τους ζωή και επιδιώκουν να προσαρμόσουν τις αρχές του στη σύγχρονη εποχή. «Βλέπω διαζευγμένες γυναίκες ή χήρες που θέλουν να γίνουν συν-σύζυγοι. Οι γυναίκες έρχονται περισσότερο σε εμάς, όχι οι άνδρες, και μας λένε ότι έχουν δουλειά, καριέρα, αλλά δεν έχουν χρόνο για ένα σύζυγο full time, θέλουν μια σταθερή σχέση, αλλά επιθυμούν να την προσαρμόσουν στα ωράριά τους».

Μια Μουσουλμάνα ακαδημαϊκός, η Khola Hasan αναφέρει ότι «οι εργαζόμενες γυναίκες έχουν ξεκάθαρη ιδέα του τι θέλουν και ξέρουν πώς να το πετύχουν. Πιο παλιά, οι γυναίκες παντρεύονταν στα 20 τους χρόνια, αλλά τώρα καθυστερούν το γάμο για να σπουδάσουν και να χτίσουν την καριέρα τους και προτού το καταλάβουν έχουν περάσει τα 30 και δεν μπορούν εύκολα να βρουν σύντροφο. Επίσης, αν κάποιες γυναίκες είναι διαζευγμένες και έχουν παιδιά, προτιμούν να γίνουν συν-σύζυγοι, γιατί μπορεί να μην θέλουν συνεχώς τον άνδρα τους στο σπίτι. Θέλουν να έχουν τη στήριξη ενός συντρόφου, αλλά εστιάζουν στα παιδιά τους».

Αυτά περιγράφει και η 34 ετών Nazia για το γάμο που έχει κάνει, όντας συν-σύζυγος. Μένει με τα δυο μικρά παιδιά της σε ένα προάστιο του Λονδίνου, μιας και ο άνδρας της πέθανε σε τροχαίο. Η ίδια έμεινε μόνη της για αρκετά χρόνια προτού γνωρίσει και παντρευτεί τον τωρινό άνδρα της που είναι λογιστής και ο οποίος ήταν ήδη παντρεμένος με μια μακρινή εξαδέλφη του από το Πακιστάν. «Ήταν ένας γάμος από προξενιό, δεν είχαν τίποτα κοινό. Εκείνος είναι μορφωμένος, εκείνη όχι, ενώ μαζί μου είναι ο εαυτός του. Παρόλα αυτά, δεν θα μπορούσε ποτέ να τη χωρίσει, οπότε παντρευτήκαμε έτσι κι αλλιώς. Στην αρχή, οι δικοί του δεν έβλεπαν με καλό μάτι το δεύτερο γάμο του, αλλά πλέον όλα είναι καλά, τα πάω καλά με τις αδελφές του και που και που συναντώ και την άλλη του σύζυγο. Δεν είμαστε κολλητές φυσικά, αλλά μιλάμε», αναφέρει η Nazia.

Ήθελε πάντα να υπάρχει ένα ανδρικό πρότυπο στην οικογένειά της, αλλά δεν ήθελε να μοιράζεται τα παιδιά της κι έτσι «έχω το χώρο μου και το χρόνο μου με τα παιδιά, κι όταν χρειάζομαι έναν άνδρα, τον έχω. Σίγουρα βέβαια δεν θα ήταν το καλύτερο νέο για την πρώτη σύζυγο του άνδρα μου όταν το έμαθε, το καταλαβαίνω», παραδέχεται με ειλικρίνεια η Nazia.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου