Τζον Φρέντρικσεν - Γιατί αποσύρθηκε (εγκαίρως) από την Κύπρο

Ο πλουσιότερος εφοπλιστής στον κόσμο, με ρευστότητα που ξεπερνά τα 3 δισ. δολάρια, απέσυρε εγκαίρως τα κεφάλαιά του από τη Μεγαλόνησο, της οποίας είχε πολιτογραφηθεί κάτοικος
προκειμένου να αποφύγει τη βαριά φορολογία στη χώρα του, συνεχίζοντας να κάνει δώρα δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων στις δίδυμες κόρες του

Είναι σαφές ότι στις business, εκτός από τα άλλα προσόντα που χρειάζεται για να πετύχει κανείς, πρέπει να διαθέτει και τύχη. Πάρτε για παράδειγμα τον Τζον Φρέντρικσεν, τον μεγαλύτερο Νορβηγό εφοπλιστή στον κόσμο. Το 2009 απέκτησε την κυπριακή υπηκοότητα μεταφέροντας τεράστια κεφάλαια στην Τράπεζα Κύπρου και γλιτώνοντας έτσι την υψηλή φορολογία της πατρίδας του. Μάλιστα μόλις λίγο καιρό πριν από το κούρεμα των καταθέσεων στις κυπριακές τράπεζες είχε φροντίσει να αποσύρει τα κεφάλαιά του. Μεγάλη τύχη…

Την αποκάλυψη ότι ο Φρέντρικσεν έχει αποσύρει το μεγαλύτερο μέρος των κεφαλαίων του αφήνοντας μόνο ένα μικρό απόθεμα για τις καθημερινές συναλλαγές των εταιρειών του στην Τράπεζα Κύπρου έκανε στενός του συνεργάτης στην εφημερίδα «Economic Times» συμπληρώνοντας ότι οι απώλειές του δεν θα ξεπεράσουν τελικά το 1 εκατ. δολάρια. Ποσό μηδαμινό για έναν άνθρωπο η περιουσία του οποίου φέρεται να ξεπερνάει τα 3 δισ. δολάρια σε ρευστό.

Ο Φρέντρικσεν ήρθε στην Κύπρο το 2009 με σκοπό να μείνει. Η χαμηλή φορολογία που πρόσφερε η Κύπρος αντίθετα από τη Νορβηγία, που μόλις τότε είχε αλλάξει τους νόμους για τη φορολογία των κατοίκων της, ήταν το βασικό κίνητρο. Εξάλλου, δεν ήταν καθόλου δύσκολο να πολιτογραφηθεί Κύπριος, αφού εκείνη την εποχή είχε ενεργοποιηθεί ένας παλαιότερος νόμος που είχε ψηφίσει η κυβέρνηση του Τάσσου Παπαδόπουλου, σύμφωνα με τον οποίο όποιος κατέθετε μεγάλα ποσά σε κυπριακές τράπεζες ή επένδυε στο νησί για έργα, πέραν των υπόλοιπων φορολογικών ευκαιριών που είχε, θα μπορούσε να αποκτήσει αυτομάτως και την κυπριακή υπηκοότητα, δηλαδή υπηκοότητα κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τη διάταξη αυτή χρησιμοποίησαν εκατοντάδες Ρώσοι, Ουκρανοί, Αραβες και Ευρωπαίοι μεγιστάνες, ανάμεσά τους και ο Φρέντρικσεν, ο οποίος στο μεταξύ είχε αγοράσει ένα τεράστιο εντυπωσιακό σπίτι στη Λεμεσό που δήλωνε ως μόνιμη κατοικία του - άσχετα αν οι κόρες του και εκείνος προτιμούν το αριστοκρατικό Λονδίνο για τη διαμονή τους.

Πάντως, την περίοδο που ο Φρέντρικσεν πήρε την κυπριακή υπηκοότητα οι εφημερίδες έγραφαν για το «υπερόπλο της ιθαγένειας κράτους-μέλους της Ευρωπαϊκής Ενωσης που ρίχνει η Κύπρος στη μάχη για την έξοδο από την οικονομική κρίση». Και δεν ήταν ψέματα.

Με έδρα στο Τσέλσι

Τα γραφεία του ομίλου Φρέντρικσεν βρίσκονται πάνω από ένα κατάστημα του οίκου κοσμημάτων «Tiffany» στο Τσέλσι της Αγγλίας. Από εκεί ελέγχεται το μεγαλύτερο μέρος της ροής του πετρελαίου ολόκληρου του κόσμου. Κάθε πρωί ο 69χρονος επιχειρηματίας οργανώνει τα σχέδιά του όπως τότε που ξεκίνησε. «Εξακολουθώ να εργάζομαι με το ίδιο συναίσθημα όταν πρωτοξεκίνησα», είχε πει σε συνεργάτες του πριν από μερικούς μήνες στην αίθουσα συσκέψεων, στην οποία ξεχωρίζει ένας γιγά­ντιος πίνακας ζωγραφικής του σούπερ τάνκερ «Kathrine», που πήρε το όνομά του από τη μια του κόρη, αλλά και τα ποτήρια Βοημίας στα οποία έχουν σκαλιστεί δεξαμενόπλοια αργού πετρελαίου και τα οποία γεμίζουν με σαμπάνια Moët ή Cristal για τους καλεσμένους του. Παρά το γεγονός ότι ο Φρέντρικσεν γεννήθηκε στη Νορβηγία, μια παραδοσιακά ναυτιλιακή χώρα, η οποία θεωρείται «η χώρα των προσκόπων της ναυτιλίας», λέγεται ότι στις δουλειές του λειτουργεί σαν Ελληνας.

Ριψοκίνδυνος, δυναμικός, πεισματάρης και επιθετικός όταν χρειάζεται, δημιούργησε έναν ναυτιλιακό κολοσσό με μοναδικά εφόδια το ένστικτο και την τάση του να ωθεί τις ναυλαγορές στα όριά τους.

Γιος οξυγονοκολλητή, γεννήθηκε στις 10 Μαΐου του 1944 στη Βαλερένγκα, μια φτωχογειτονιά κοντά στο λιμάνι του Οσλο. Λίγο προτού κλείσει τα 16 του χρόνια, το 1960, παράτησε το σχολείο και έπιασε δουλειά σε μια τοπική ναυτιλιακή εταιρεία ως κούριερ. Γράφτηκε σε νυχτερινό σχολείο για να τελειώσει τα μαθήματά του, σύντομα όμως το σταμάτησε και αυτό. Ως μεταφορέας έπαιρνε τα κωδικοποιημένα μηνύματα που έρχονταν μέσω τέλεξ και αποκάλυπταν ποιες ναυτιλιακές εταιρείες ήθελαν να στείλουν εμπορεύματα στο εξωτερικό και στα οποία οι πλοιοκτήτες ζητούσαν χάρτες. «Βλέποντας τη ροή των πληροφοριών ήξερα ότι αν μπορούσα να γνωρίζω τέτοιες πληροφορίες θα μπορούσα να κάνω πολλά πράγματα», θα πει σε μία από τις σπάνιες συνεντεύξεις του ο Φρέντρικσεν, ο οποίος σε γενικές γραμμές δεν πολυσυμπαθεί τον Τύπο.

Το 1964 φεύγει από τη Νορβηγία και πηγαίνει σε Σιγκαπούρη και Νέα Υόρκη όπου ανοίγει γραφεία και εργάζεται ως μεσίτης.

Το 1973 αγοράζει το πρώτο του φορτηγό, το «Caricom». Η επένδυση αυτή, όμως, θα αποβεί καταστροφική, καθώς ο κινητήρας του πλοίου χαλάει ανοιχτά της Καραϊβικής. Εκεί χάνει και τα πρώτα 700.000 δολάρια που είχε επενδύσει.

Το στραβοπάτημα αυτό τον οπλίζει με ακόμη μεγαλύτερη επιμονή και, προφανώς, τη γνωστή του τύχη. Η ταχύτατη άνοδός του οφείλεται κατά πολύ στη σύρραξη του Ιράκ με το Ιράν στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Στον γνωστό στη ναυτιλία «πόλεμο των δεξαμενοπλοίων» ο Φρέντρικσεν βγήκε τριπλά κερδισμένος. Και αυτό γιατί με κάποιους Ελληνες αψήφησε τους πυραύλους Exocet που έφταναν μέχρι τον σταθμό εξαγωγής αργού πετρελαίου Καργκ στο Ιράν προκειμένου να βγάλουν πετρέλαιο στον υπόλοιπο κόσμο. Σε ένα από τα ταξίδια, κάποιος πύραυλος χτύπησε ένα από τα δεξαμενόπλοιά του σκοτώνοντας δύο μέλη του πληρώματος. Τα «ταξίδια θανάτου» των πλοίων του συνεχίστηκαν, πλην του Ιράκ, και σε άλλες «θερμές περιοχές» όπως ο Λίβανος και η Συρία.  Το 1987 προφυλακίστηκε για τέσσερις μήνες κατηγορούμενος ότι με δική του εντολή φορτία αργού πετρελαίου που μετέφεραν πλοία του κάηκαν μυστηριωδώς. Κατά τη διάρκεια της προφυλάκισής του ξεκίνησε το πλέξιμο φτιάχνοντας πουλόβερ για τις δίδυμες κόρες του Σεσίλια και Κάθριν, αλλά ταυτόχρονα έπλεκε και το σχέδιο της επιστροφής του. Φοβούμενος ότι μπορεί οι επιχειρήσεις του να καταστραφούν, σκηνοθέτησε με έναν συνεργάτη του το σενάριο ότι πούλησε τον στόλο του. Αυτή η απόφασή του του κόστισε 300 εκατ. δολάρια. Πέντε χρόνια αργότερα θα πλήρωνε 250.000 δολάρια για να διευθετήσει την υπόθεση. Το 2005 ίδρυσε τη Seadrill Ltd με 200 εκατ. δολάρια. Η εταιρεία τού έδωσε ακόμη μεγαλύτερα κέρδη, αυξάνοντας την προσωπική του περιουσία στα 3 δισ. δολάρια. Η επόμενη χρονιά είναι από εκείνες που θα του μείνουν χαραγμένες για πάντα στη μνήμη. Οσα χρήματα κι αν έβγαλε, δεν μπόρεσε να νικήσει τον θάνατο της αγαπημένης του γυναίκας. Η Ινγκερ πέθανε από καρκίνο και τότε ανέλαβε ο ίδιος τη φροντίδα των δίδυμων κοριτσιών του, τις οποίες μετά τις σπουδές τους έβαλε στην οικογενειακή επιχείρηση. Ταυτόχρονα υποσχέθηκε ότι δεν θα τους χαλάσει ποτέ το χατίρι.

Κοσμικές, δίδυμες και πάμπλουτες

Σε αντίθεση με τον πατέρα τους, που προτιμά τις χαλαρές εξόδους με φίλους για φαγητό αλλά και την ασφάλεια που του προσφέρουν το οβάλ γραφείο του και οι 19 βαλίτσες με το αρχείο των επιχειρήσεών του, όλο γραμμένο στο χέρι από τον ίδιο, η Σεσίλια και η Κάθριν, παρόλο που γνωρίζουν αρκετά για τις επιχειρήσεις, προτιμούν τα ταξίδια, τα ψώνια και το σκι στα σαλέ του Γκστάαντ. Οι εκρηκτικές δίδυμες είναι από τις πλέον περιζήτητες νύφες στο Λονδίνο, με οικογενειακό κομπόδεμα που ξεπερνά τα 6 δισ. δολάρια.

Οι φωτογραφίες τους σε διάφορα κοσμικά γκαλά του Λονδίνου αλλά και σε εκθέσεις τέχνης κοσμούν τα lifestyle περιοδικά που ασχολούνται με την ιδιωτική ζωή των πλουσιότερων Βρετανίδων. Τους αρέσει να επιδεικνύουν τον πλούτο τους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Κάθριν, η οποία σε ένα ατύχημα που είχε πριν από λίγα χρόνια όταν έκανε σκι με αποτέλεσμα να σπάσει το πόδι της σε τρία σημεία, οι γιατροί που της έβαλαν νάρθηκα δεν πίστευαν στα αφτιά τους όταν η ξανθιά κόρη του μεγαλοεφοπλιστή τούς ζήτησε να τοποθετήσουν και μικρά κρύσταλλα Swarovski, τα οποία της είχε αγοράσει η αδελφή της. Ακόμη και οι πατερίτσες της είχαν φιλοτεχνηθεί από τον γνωστό οίκο.

Στο σπίτι τους στο Τσέλσι τα δύο κορίτσια φιλοξενούν αρκετά συχνά φίλους και γόνους εφοπλιστικών οικογενειών διοργανώνοντας ξέφρενα πάρτι. Μάλιστα ο Ρομάν Αμπράμοβιτς είχε ζητήσει να αγοράσει το συγκεκριμένο σπίτι από τον πατέρα τους αντί 200 εκατ. δολαρίων, εισπράττοντας ένα μεγαλοπρεπέστατο «όχι». H έπαυλη αυτή έχει τη δική της ιστορία, καθώς ο Φρέντρικσεν την αγόρασε το 2001 από το ζεύγος Θεόδωρου και Γιάννας Αγγελοπούλου αντί 40 εκατ. δολαρίων. Η βίλα Old Rectory χτίστηκε στο Τσέλσι τον 17ο αιώνα και διαθέτει τον μεγαλύτερο κήπο στο Λονδίνο μετά το Μπάκιγχαμ. Εκεί παντρεύτηκε ο Τσαρλς Ντίκενς, ενώ στον κήπο σχεδιάστηκε η μάχη του Βατερλό. Εκτείνεται σε 2,7 στρέμματα και, μεταξύ άλλων, διαθέτει δέκα σουίτες αλλά και μία αίθουσα χορού σε σχήμα κύβου. Ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος την είχε αγοράσει αρχές της δεκαετίας του 1990 αντί 10 εκατ. δολαρίων. Εκτός από το σπίτι στο Λονδίνο, η οικογένεια Φρέντρικσεν διαθέτει μια παραθαλάσσια βίλα στη Μαρμπέγια, στην οποία λέγεται ότι έχουν φιλοξενηθεί, μεταξύ άλλων, ο Μπρους Γουίλις και ο Κέβιν Κόστνερ. Επίσης, στη Λεμεσό αγόρασαν ένα ρετιρέ 500 τετραγωνικών μέτρων στους περίφημους δίδυμους πύργους, το Olympic Residence. Οι δίδυμες κόρες του Φρέντρικσεν χρησιμοποιούν αρκετά συχνά το ιδιω­τικό τζετ της οικογένειας για να πεταχτούν μέχρι τη Νέα Υόρκη προκειμένου να παρακολουθήσουν παραστάσεις της Μητροπολιτικής Οπερας. Από τις μεγάλες τους αδυναμίες είναι και οι επιδείξεις μόδας, με το Μιλάνο να έχει την τιμητική του.

Οταν έμαθαν ότι η εταιρεία του πατέρα τους, η Frontline, είχε φτάσει στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, τρόμαξαν τόσο πολύ που για να τις ηρεμήσει ο πατέρας τους τις έστειλε στην Ελβετία για να δουν από μόνες τους τα χρήματα που τους είχε εξασφαλίσει. Φημολογείται ότι, όταν η εταιρεία στάθηκε και πάλι στα πόδια της, ο Φρέντρικσεν αγόρασε ένα πανάκριβο διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη για τις κόρες του, ως δώρο για τη στενοχώρια που πέρασαν!