Η Ομάδα Εργασίας του ΟΗΕ για την Αυθαίρετη Κράτηση εκφράζει την ανησυχία της για τις συνθήκες κράτησης και την περιορισμένη πρόσβαση σε νομική συνδρομή

Νεαρός κρύβεται κάτω από μια νταλίκα στην Πάτρα. Σχεδιάζει να κρατηθεί από το κάτω μέρος του φορτηγού που θα επιβιβαστεί σε πλοίο με προορισμό την Ιταλία. Φωτογραφία: Mathias Depardon

Του Νίκου Μόσχοβου, 

e-mail: nikmoshov@gmail.com

Ανήσυχοι  για τις συνθήκες κράτησης και την περιορισμένη πρόσβαση σε νομική συνδρομή εμφανίστηκαν  τα μέλη της Ομάδας  Εργασίας του ΟΗΕ για την Αυθαίρετη Κράτηση  μετά

από το τέλος της 11ήμερης επίσκεψης στην Ελλάδα και  την παραχώρηση σχετικής συνέντευξης τύπου.

Μάλιστα,  σημείωσαν  ότι   ήρθε η ώρα για τις   πρόσφατες νομοθετικές εξελίξεις, που σημειώθηκαν στον τομέα της μετανάστευσης και του ασύλου, να συνοδευτούν    από μια  αποτελεσματική πρακτική εφαρμογή.

«Στους περισσότερους χώρους κράτησης που επισκέφτηκε η Ομάδα Εργασίας, οι  συνθήκες υπολείπονται κατά πολύ των διεθνών   προδιαγραφών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, και σε ότι αφορά στο μεγάλο συνωστισμό» υπογράμμισε το  μέλος της Ομάδας Εργασίας,  Vladimir Tochilovsky.

Τα μέλη της  Ομάδας  Εργασίας είδαν  προφυλακισμένους κρατούμενους – και μετά από  την καταδίκη τους – να μοιράζονται το ίδιο κελί.

Παρατήρησαν μάλιστα, ότι  οι διοικητικοί κρατούμενοι, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται  μετανάστες χωρίς χαρτιά  ή  αιτούντες   άσυλο  κρατούνταν μαζί με διάφορους  ποινικούς κρατούμενους-   κατά  παράβαση της εθνικής, καθώς  και  της διεθνούς νομοθεσίας.

«Κρατούμενοι μένουν  για μήνες σε αστυνομικά κελιά και μεθοριακούς σταθμούς, αν και αυτοί οι χώροι έχουν σχεδιαστεί για μέγιστο χρόνο κράτησης  24  ωρών»,    περίγραψε ο κ. Tochilovsky.

«Η  κατάσταση αυτή -  επίσης-  πλήττει το δικαίωμα  των προφυλακισμένων να προετοιμάσουν σωστά τη δικαστική τους  υπεράσπιση, καθώς δεν υπάρχουν επαρκείς χώροι για την επικοινωνία των κρατουμένων με τους συνηγόρους τους», συμπλήρωσε.

Σχετικά με το δικαίωμα στη δωρεάν νομική συνδρομή   διαπίστωσαν τα μέλη  της  Ομάδα Εργασίας ότι υφίστανται  σοβαρές αντιφάσεις ανάμεσα στις νομοθετικές προβλέψεις  και στην  εφαρμογή στην πράξη αυτών των εγγυήσεων.

Κατά τη διάρκεια συνεντεύξεων με  τους κρατούμενους διαπίστωσαν  ότι πολύ λίγοι γνώριζαν το δικαίωμα   για δωρεάν νομική συνδρομή.

Ακόμη,  παρατήρησαν πως  υπήρξαν αμέτρητες φορές που ο κατηγορούμενος ή η κατηγορούμενη δεν απήλαυσε το δικαίωμα σε δωρεάν νομική βοήθεια.

Τα μέλη της Ομάδας  Εργασίας υπογράμμισαν  ότι η μη εφαρμογή εναλλακτικών μέτρων αντί της κράτησης , η έλλειψη αποτελεσματικού δικαστικού ελέγχου μαζί με την  υπερβολική διάρκεια της κράτησης  μπορούν  να καταστήσουν  αυθαίρετη την κράτηση των   μεταναστών χωρίς χαρτιά και των  αιτούντων άσυλο.

« Η φυλάκιση ενός μετανάστη ή ενός αιτούντος άσυλο μέχρι 18 μήνες, σε συνθήκες που μερικές φορές είναι χειρότερες από αυτές μιας κανονικής φυλακής, μπορεί να θεωρηθεί ως τιμωρία που επιβάλλεται σε ένα άτομο χωρίς να έχει  διαπράξει κανένα έγκλημα»,  ανέφερε  ο  κ. Vladimir Tochilovsky.

«Φαίνεται να είναι μια σοβαρή παραβίαση της αρχής της αναλογικότητας , που μπορεί να καταστήσει αυθαίρετη τη στέρηση της ελευθερίας».

Ως θετικές εξελίξεις χαρακτήρισε  ο κ. Vladimir Tochilovsky  τις  κάποιες νομοθετικές αλλαγές, ενώ  επαίνεσε τις ελληνικές αρχές για τη δημιουργία νέας ,ανεξάρτητης Υπηρεσίας Ασύλου  από την αστυνομία και για τη δημιουργία της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής, περί των διαδικασιών εντοπισμού (screening) οι οποίες θα διεκπεραιώνονται από εξειδικευμένο πολιτικό προσωπικό.

Τις επισκέψεις πραγματοποίησαν οι κ.κ. Vladimir Tochilovsky (Ουκρανία) και  Mads Andenas.

Τα μέλη της  αντιπροσωπείας συναντήθηκαν   σε υψηλό επίπεδο με τις   εκτελεστικές, νομοθετικές και  δικαστικές αρχές της χώρας.

Συναντήθηκαν, δε, με εκπροσώπους των  Δικηγορικών Συλλόγων, διάφορων  οργανώσεων  της κοινωνίας των πολιτών,  των υπηρεσιών των Ηνωμένων Εθνών και  των διεθνών οργανισμών.

Επισκέφτηκαν  διάφορους χώρους κράτησης στην Αθήνα, στη Σάμο, στην Αλεξανδρούπολη, στην Ορεστιάδα, στην Κομοτηνή, στο Σουφλί και στη Θεσσαλονίκη.

Η ολοκληρωμένη  έκθεση από την επίσκεψη θα παρουσιαστεί στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Τα άλλα τρία μέλη της Ομάδας Εργασίας είναι ο πρόεδρος- εισηγητής,  El Hadji Malick Sow (Σενεγάλη), η αντιπρόεδρος,  Shaheen Sardar Ali (Πακιστάν) και ο Roberto Garretón (Χιλή).

©Typologos.com 2013