Εννοώ ότι δεν φέρουν όλες την ίδια βαρύτητα, την ίδια «ωριμότητα». Φαίνεται ότι μαζί με τους ανθρώπους και τα φυτά στους κήπους τους, και καθετί ζωντανό, έτσι «μεγαλώνουν» και τα σπίτια τους και οι γειτονιές που ζήσανε…
Κάποιες γειτονιές είναι πιο νέες, «άβγαλτες». Κάποιες άλλες έχουν «στιβαρή» προσωπικότητα, ακλόνητο και ανεπηρέαστο χαρακτήρα, σμιλευμένο από τα βιώματα και την εμπειρία των ανθρώπων που έζησαν σ’ αυτές και ικανό να επηρεάσει και να ορίσει τη ζωή των νέων κατοίκων τους.
Και αν μιλάμε για την Αθήνα, η Πλάκα είναι μια τέτοια «ώριμη» γειτονιά. Έχει ζήσει την ιστορία της Αθήνας ολάκερης, ως φάρου της κλασικής αρχαιότητας και ως συμβόλου μιας εθνικής ταυτότητας. Έχει ζήσει την ιστορία των σύγχρονων Ελλήνων, από μια νέα πρωτεύουσα σε μια σύγχρονη πολύβουη μεγαλούπολη. Στην Πλάκα, άκμασε η Αθήνα του Περικλή, μίλησε ο Απόστολος Παύλος, εγκαταστάθηκαν οι Οθωμανοί με τα τζαμιά και τα χαμάμ τους. Εδώ γεννήθηκε η νέα ταυτότητα των Ελλήνων με το βλέμμα στην Ακρόπολη, εδώ φιλοσόφησαν παλιοί και νέοι οραματιστές, εδώ γλεντούσαν οι άνθρωποι στις ταβέρνες με τη ρετσίνα. Εδώ τα πειράγματα στο Καρναβάλι, και οι φωτιές στο πανηγύρι του Αϊ Γιάννη του Κλύδωνα. Εδώ και ο μπάρμπα-Γιάννης Κανατάς πουλούσε τις στάμνες του μέχρι που το εμπορικό κέντρο μεταφέρθηκε στη νέα πόλη, το Σύνταγμα και την Ομόνοια.
Μεγάλο μέρος της οικιστικής ζώνης της παλιάς Αθήνας καταστράφηκε για να αναδυθούν από τη γη τα ερείπια της αρχαίας αγοράς με τις ανασκαφές. Και πόσα άραγε κρύβονται ακόμα μέσα στη γη κάτω από τα γραφικά νεοκλασικά οικήματα. Η βόλτα στην Πλάκα με τα παιδιά κρύβει μύθους, θρύλους και αλήθειες, τις οποίες θα έχετε πολύ χρόνο να εξιστορήσετε, καθώς είναι ένας περίπατος με μοναδικό όχημα την υπομονή (και τα ποδαράκια σας), αλλά και με αντάλλαγμα αυτό της αποκάλυψης! Στις πολλές στάσεις που θα κάνετε, θα προσπαθήσω να σας δώσω την καλύτερη μνήμη όλων όσων έχω διαβάσει, για να κρατήσετε το ενδιαφέρον των παιδιών αμείωτο και να τους γεμίσετε με λίγη σκόνη από τη μαγεία της ιστορίας και της αγάπης των παλιών Αθηναίων για τη γειτονιά αυτή… Αφορμή να την αγαπήσετε κι εσείς, όπως την αγάπησα κι εγώ μέσα από τις διηγήσεις και τα αφηγήματα Ωραίων Κυριών και Ευγενών Αρχόντων της παλιάς Αθήνας.
Ας αρχίσουμε όμως τη βόλτα από εκεί που ξεκίνησαν όλα σε αυτήν την πόλη, τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης. Το να ανέβεις στον Παρθενώνα το κατακαλόκαιρο είναι «τάμα» μόνο των τουριστών ή κάποιων Αθηναίων, που έχουν την τύχη -και την ατυχία σε αυτήν την περίπτωση- να έχουν φίλους από το εξωτερικό και είναι η μοναδική τους ευκαιρία να θαυμάσουν αυτό το αριστοτέχνημα από κοντά. Δεν ενδείκνυται να το κάνετε αυτό με παιδιά (γιατί το πιθανότερο είναι να μισήσουν ό,τι «φωτεινό» υπάρχει στον κόσμο). Προτιμήστε μια βόλτα ένα ανοιξιάτικο πρωί, κατά προτίμηση με τις Κυριακάτικες Βόλτες, καθώς αρχαιολόγοι εκπαιδευμένοι στην ξενάγηση μικρών παιδιών, θα ζωντανέψουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την ιστορία αυτών των «ερειπίων» στη φαντασία των παιδιών. Παραμείνετε πιστοί στις ηλικίες που προτείνουν, καθώς αυτοί ξέρουν καλύτερα!
Η διάθεση για βόλτα στην Πλάκα με μικρά παιδιά και ενδεχομένως και με καρότσια, μπορεί να σας φέρει αντιμέτωπους με κάποια εμπόδια, τα οποία δεν είχατε παρατηρήσει ποτέ όταν ήσασταν ελεύθεροι κι ωραίοι: τα πολύ μικρά πεζοδρόμια σε συνδυασμό με την κίνηση των αυτοκινήτων -στην οδό Τριπόδων κυρίως- και τα αδιέξοδα με σκαλοπάτια! Υπάρχουν δύο βασικοί άξονες στους οποίους μπορείτε να περπατήσετε πιο άνετα με παιδιά: η Κυδαθηναίων (μπαίνοντας ή βγαίνοντας από Φιλελλήνων) και ο «περιφερειακός» της Ακρόπολης Θρασύλλου-Στράτωνος-Πρυτανείου-Θόλου (μπαίνοντας ή βγαίνοντας από Διονυσίου Αρεοπαγίτου), όπου στην ουσία κινείστε στην ψηλότερη γειτονιά της Πλάκας, το Ριζόκαστρο και στα Αναφιώτικα. Υπάρχει βέβαια πάντα και η λύση να πάρετε στο μικρό τρενάκι που κάνει βόλτα στο ιστορικό κέντρο με εκκίνηση την αρχή της Ερμού στο Σύνταγμα!
Η Κυδαθηναίων είναι πράγματι ο πιο άνετος πεζόδρομος της Πλάκας. Είναι και ο δρόμος που έχει ακούσει μάλλον τις περισσότερες καντάδες, καθώς εκεί έμεναν οι Ωραίες των Αθηνών από τα πολύ παλιά χρόνια. Στην αρχή της θα βρείτε ένα όμορφο μαγαζάκι με μαριονέτες Pinocchio. Στο νούμερο 9, βρίσκεται το σπίτι που έζησε ο Γιώργος Σεφέρης και ο Κωνσταντίνος Τσάτσος -που είχε παντρευτεί την αδερφή του Σεφέρη, Ιωάννα (έχει γράψει ένα ωραίο βιβλίο, το «Κυδαθηναίων 9»). Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, το τζάκι αυτού του σπιτιού ήταν πράγματι μια πνευματική και φιλοσοφική εστία, στην Κατοχή λειτούργησε ως κρησφύγετο ελεύθερων ιδεών, αλλά και σημείο αναφοράς της βοήθειας που συντόνιζαν οι Αθηναίες αστές σε συνεργασία με τον Ερυθρό Σταυρό, ενώ μεταπολεμικά ήταν σημείο συνάντησης ποιητών, λογοτεχνών, καλλιτεχνών και πολιτικών […] που οραματίζονταν το μέλλον της σύγχρονης Ελλάδας.
Απέναντι βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Σωτήρας. Ένας θρύλος λέει ότι πριν γίνει εκκλησία, εκεί κατοικούσε ένα κακό στοιχειό το «αλήκοκο», που προμήνυε τα δεινά που θα έβρισκαν την πόλη. Στην Κόδρου, βρίσκεται το Μουσείο Παιδικής Τέχνης με πολύ ωραία προγράμματα για πολύ μικρά παιδιά και τους γονείς τους τα απογεύματα της Παρασκευής και για μεγαλύτερα (με ή χωρίς συνοδό ανάλογα με την ηλικία) τα Σαββατοκύριακα. Χρειάζονται κράτηση και για περισσότερες λεπτομέρειες δείτε εδώ. Στον χώρο του Μουσείο λειτουργεί πωλητήριο, ενώ αν αφήσετε τα παιδιά σας σε κάποιο πρόγραμμα, καφέ μπορείτε να πιείτε στο πολύ κοντινό καφέ «Κιμωλία».
Συνεχίζοντας στην Κυδαθηναίων -το Παιδικό Μουσείο έχει μεταφερθεί και σύντομα θα ανοίξει τις πύλες του στο παιδικό κοινό στο κτίριο του Ωδείου Αθηνών στη Ρηγίλλης- θα βρείτε μαγαζάκια με δερμάτινες τσαντούλες, σανδάλια, καλοκαιρινά φορέματα και πρωτότυπα μπλουζάκια, ενώ μετά την πλατεία Φιλομούσου Εταιρείας έχει ωραία παγωτατζίδικα. Συνεχίζοντας στην Αδριανού (κι εδώ έχει ωραία παγωτά… παντού βρίσκεις παγωτά στην Πλάκα) θα βγείτε στην Αγία Αικατερίνη με την όμορφη πλακόστρωτη αυλή. Από εκεί, βγαίνετε στο Φανάρι του Διογένη, ή αλλιώς μνημείο του Λυσικράτη, το οποίο σώθηκε επειδή τους οθωμανικούς χρόνους βρισκόταν εντός της αυλής της Μονής των Καπουτσίνων. Στον λαχανόκηπο αυτής της μονής, φυτεύτηκε η πρώτη ντομάτα στην Ελλάδα! Στην πλατεία γύρω από το μνημείο, μπορείτε να καθίσετε για φαγητό ή γλυκό.
Μπαίνουμε τώρα στην οδό Τριπόδων -που όπως είπαμε, είναι ένας δρόμος που θέλει πολλή προσοχή με παιδιά. Στα αριστερά θα βρούμε το θέατρο Σκιών του Τάσου Κώνστα, τις «Φιγούρες και Κούκλες» για Καραγκιόζη ή κουκλοθέατρο τα σαββατοκύριακα του χειμώνα και σχεδόν απέναντι το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης με ωραία προγράμματα για παιδιά από 2,5 ετών. Χρειάζεται κράτηση και για το πρόγραμμα, μπείτε εδώ. Έχει ωραίο πωλητήριο και μια πανέμορφη εσωτερική αυλή, πολύ χαρακτηριστική ενός πλακιώτικου σπιτιού. Λίγο παρακάτω, βρίσκεται το Γαλακτοπωλείο Αμάλθεια, για γεύσεις από άλλη εποχή, απέναντι ένα καφενείο, που έχει τραπεζάκια στον (ασφαλή) πεζόδρομο και λίγο παρακάτω το Καφέ Πλάκα με την ταράτσα του για κρέπες και βάφλες.
Συνεχίζοντας στη Λυσίου, η κίνηση δεν περιορίζεται πλέον από αυτοκίνητα, αλλά από τα σκαλάκια. Όλοι οι κάθετοι δρόμοι έχουν ανηφορικά σκαλάκια και πολυκοσμία από τις ταβέρνες. Πανέμορφο θέαμα, δύσβατο για καρότσια και μικρά παιδιά. Γι’ αυτό συνεχίζετε επί της Λυσίου ευθεία. Συναντάτε το καφέ Μελίνα, όπου τα πρωινά μπορείτε να καθίσετε σχετικά άνετα με παιδιά (αν εξαιρέσουμε την κατηφορική κλήση του εδάφους) και όλο ευθεία βγαίνετε στο Λουτρό των Αέρηδων. Απέναντι βρίσκεται το Μουσείο Λαϊκών Οργάνων με την ωραία αυλή του (μπορείτε να ακούσετε όλα τα λαϊκά όργανα αλλά και να δείτε όργανα-παιχνίδια στο υπόγειο) και λίγο πιο κάτω η παλιά ταβέρνα «Πλάτανος». Δίπλα από τους «Αέρηδες», εκτείνεται η Ρωμαϊκή Αγορά, ενώ στη Βρυσακίου, στεγάζεται ο χώρος Τέχνης «Βρυσάκι» με ένα ωραίο καφέ στην ταράτσα της εσωτερικής αυλής και ενίοτε προγράμματα θεατρικού παιχνιδιού για παιδιά.
Στην οδό Διοσκούρων, πάνω από τη Ρωμαϊκή Αγορά, βρίσκεται το καφενείο «Διόσκουροι», που γεμίζει φοιτητόκοσμο -όχι πολύ children friendly- και από εκεί μπορείτε να βγείτε στην οδό Πανός και στο πολύ ενδιαφέρον Μουσείο «Άνθρωποι και Εργαλεία». Από εδώ συνεχίζετε άνετα στη Θόλου για να θαυμάσετε πανέμορφα σπίτια. Στην Κλεψύδρας, βρίσκεται το όμορφο καφέ Κλεψύδρα, το οποίο κάποιες ώρες ενδείκνυται και για παιδιά, ενώ πιο κάτω το Παλαιό Πανεπιστήμιο, το πρώτο Πανεπιστήμιο του ελληνικού κράτους (οικία Κλεάνθους). Στην Πρυτανείου, βρίσκεται η πίσω πόρτα του Μετοχίου του Παναγίου Τάφου (εκκλησία Αγίων Αναργύρων). Εδώ λειτούργησε η πρώτη θεολογική σχολή, ενώ τα παλιά χρόνια, λέγεται ότι εδώ χτυπούσε η πρώτη καμπάνα του Επιταφίου -και έδινε το σύνθημα για να ξεκινήσουν όλες οι άλλες εκκλησίες την Ακολουθία του Επιταφίου. Έχει ωραία αυλή, αλλά στους Χαιρετισμούς και στον Επιτάφιο, χάνει το παιδί τη μάνα! Κάπου εδώ κοντά, λένε οι πηγές ότι γεννήθηκε η Ειρήνη η Αθηναία, που έγινε Αυτοκράτειρα του Βυζαντίου! Πολύ όμορφη -λένε- άξια της φήμης ομορφιάς που είχαν/έχουν οι Αθηναίες!
Στράτωνος: Βρίσκεστε να αναρωτιέστε «να μπω σε αυτό το σοκάκι ή να μη μπω;» Αν φτάσετε μέχρι εκεί, οι όμορφες εικόνες από τα Αναφιώτικα πλέον αποτελούν ανοιχτή πρόκληση. Ευθύνη δική σας! Μπορεί να βρεθείτε σε κάποια αυλή, ή ταρατσούλα ή αδιέξοδο… μπορεί να κολλήσει το καρότσι σε βάτα, σκαλάκια, κάποια ατσαλιά του ασβέστη που ξεράθηκε στην άκρη του τοίχου και αν έχετε ξανάρθει χωρίς παιδιά, θα αναρωτηθείτε πώς δεν είχατε καταλάβει τη δυσκολία. Αν δεν έχετε ξανάρθει, θα ευχηθείτε να είχατε έρθει κάποιο κρυφό ραντεβουδάκι ππ. (προ παιδιών).
Συνεχίζοντας στη Θρασύλλου, βγαίνετε στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου και από εκεί στο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, το στολίδι όλων των μουσείων. Στην είσοδο διατίθεται υλικό για επίσκεψη με παιδιά. Στο καφέ του Μουσείου, τη θέα δεν μπορεί να τη βαρεθείς ποτέ, ενώ υπάρχει και μενού φιλικό στα παιδιά. Με τις μυρωδιές από τις γαζίες, το αγιόκλημα και το γιασεμί, η Αθήνα εδώ μας θυμίζει πόσο υπέροχη είναι!
Ελένη Φωτίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου